Sooreh سبأ
Bismi Allāhi Ar-Raĥmani Ar-Raĥīmi Al-Ĥamdu Lillāh Al-Ladhī Lahu Mā Fī As-Samāwāti Wa Mā Fī Al-'Arđi Wa Lahu Al-Ĥamdu Fī Al-'Ākhirati Wa Huwa Al-Ĥakīmu Al-Khabīru
1بنام خداى رحمان رحيم؛ حمد خداى را كه آنچه در آسمانها و زمين هست خاص اوست. و حمد در آخرت براى اوست و اوست حكيم و داناى كامل.
Ya`lamu Mā Yaliju Fī Al-'Arđi Wa Mā Yakhruju Minhā Wa Mā Yanzilu Mina As-Samā'i Wa Mā Ya`ruju Fīhā Wa Huwa Ar-Raĥīmu Al-Ghafūru
2مىداند آنچه را كه به زمين داخل مىشود و آنچه از زمين خارج مىشود و آنچه از آسمان مىآيد و آنچه در آن بالا مىرود، و اوست مهربان و آمرزنده.
Wa Qāla Al-Ladhīna Kafarū Lā Ta'tīnā As-Sā`atu Qul Balá Wa Rabbī Lata'tiyannakum `Ālimi Al-Ghaybi Lā Ya`zubu `Anhu Mithqālu Dharratin Fī As-Samāwāti Wa Lā Fī Al-'Arđi Wa Lā 'Aşgharu Min Dhālika Wa Lā 'Akbaru 'Illā Fī Kitābin Mubīnin
3كافران گفتند: قيامت بر ما نمىآيد بگو: بلى قسم به پروردگارم حتما مىآيد خدا عالم الغيب است، هموزن ذرهاى در آسمانها و زمين از علم او كنار نمىماند كوچكتر از ذره و بزرگتر از آن، چيزى نيست مگر آنكه در كتابى روشن است.
Liyajziya Al-Ladhīna 'Āmanū Wa `Amilū Aş-Şāliĥāti 'Ūlā'ika Lahum Maghfiratun Wa Rizqun Karīmun
4تا پاداش دهد به كسانى كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند، آنها راست آمرزش و روزى محبوب.
Wa Al-Ladhīna Sa`awā Fī 'Āyātinā Mu`ājizīna 'Ūlā'ika Lahum `Adhābun Min Rijzin 'Alīmun
5آنان كه در خاموش كردن آيات ما تلاش كردهاند، به فكر آنكه ما را عاجز كنند، آنها راست عذابى از جنس عذابى دردناك.
Wa Yará Al-Ladhīna 'Ūtū Al-`Ilma Al-Ladhī 'Unzila 'Ilayka Min Rabbika Huwa Al-Ĥaqqa Wa Yahdī 'Ilá Şirāţi Al-`Azīzi Al-Ĥamīdi
6صاحبان علم مىدانند آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده، حق است و به راه پروردگار توانا و پسنديده هدايت مىكند.
Wa Qāla Al-Ladhīna Kafarū Hal Nadullukum `Alá Rajulin Yunabbi'ukum 'Idhā Muzziqtum Kulla Mumazzaqin 'Innakum Lafī Khalqin Jadīdin
7كافران گفتند: آيا نشاندهيم به شما مردى را كه خبر مىدهد: چون به طور كامل پراكنده شديد در خلقى جديد خواهيد بود.
Āftará `Alá Allāhi Kadhibāan 'Am Bihi Jinnatun Bali Al-Ladhīna Lā Yu'uminūna Bil-'Ākhirati Fī Al-`Adhābi Wa Ađ-Đalāli Al-Ba`īdi
8آيا به خدا دروغ بسته و يا ديوانه است؟ نه، بلكه آنان كه به آخرت ايمان نمىآورند در عذاب و گمراهى شديد هستند.
'Afalam Yarawā 'Ilá Mā Bayna 'Aydīhim Wa Mā Khalfahum Mina As-Samā'i Wa Al-'Arđi 'In Nasha' Nakhsif Bihimu Al-'Arđa 'Aw Nusqiţ `Alayhim Kisafāan Mina As-Samā'i 'Inna Fī Dhālika La'āyatan Likulli `Abdin Munībin
9آيا نگاه نكردهاند به آنچه از آسمان و زمين در پيش و پس دارند، اگر بخواهيم آنها را در زمين فرو مىبريم يا تكههايى از آسمان بر آنها ساقط مىكنيم در اين، بهر بنده تو به كار عبرتى است.
Wa Laqad 'Ātaynā Dāwūda Minnā Fađlāan Yā Jibālu 'Awwibī Ma`ahu Wa Aţ-Ţayra Wa 'Alannā Lahu Al-Ĥadīda
10به داود از جانب خويش احسان كرديم و گفتيم اى كوهها و اى پرندگان در ذكر خدا با او همصدا شويد، و آهن را براى او نرم كرديم.
'Ani A`mal Sābighātin Wa Qaddir Fī As-Sardi Wa A`malū Şāliĥāan 'Innī Bimā Ta`malūna Başīrun
11كه زرههاى فراخ بساز و در بافتن آنها تناسب را مراعات كن. كار نيك كنيد كه من به آنچه مىكنيد بينا هستم.
Wa Lisulaymāna Ar-Rīĥa Ghudūwuhā Shahrun Wa Rawāĥuhā Shahrun Wa 'Asalnā Lahu `Ayna Al-Qiţri Wa Mina Al-Jinni Man Ya`malu Bayna Yadayhi Bi'idhni Rabbihi Wa Man Yazigh Minhum `An 'Amrinā Nudhiqhu Min `Adhābi As-Sa`īri
12براى سليمان باد را مسخر كرديم كه مسيرش قبل از ظهر بقدر يك ماه و بعد از ظهر بقدر يك ماه بود، چشمه مس را براى او جارى كرديم بعضى از جن پيش او به دستور خداى وى كار مىكردند، هر كه از دستور منحرف شود از عذاب آتش به او مىچشانيم.
Ya`malūna Lahu Mā Yashā'u Min Maĥārība Wa Tamāthīla Wa Jifānin Kāljawābi Wa Qudūrin Rāsiyātin A`malū 'Āla Dāwūda Shukrāan Wa Qalīlun Min `Ibādiya Ash-Shakūru
13براى او آنچه مىخواست مىساختند، از قبيل معبدها، مجسمهها، كاسههايى به بزرگى حوضها و ديگهاى ثابت، خانواده داود از باب شكر گذارى اعمال صالح انجام بدهيد و بندگان شكور من كم هستند.
Falammā Qađaynā `Alayhi Al-Mawta Mā Dallahum `Alá Mawtihi 'Illā Dābbatu Al-'Arđi Ta'kulu Minsa'atahu Falammā Kharra Tabayyanati Al-Jinnu 'An Law Kānū Ya`lamūna Al-Ghayba Mā Labithū Fī Al-`Adhābi Al-Muhīni
14چون مرگ را به سليمان حكم كرديم، مردم را به مرگ او دلالت نكرد مگر موريانه كه عصاى او را مىخورد، و چون افتاد كار جن بر مردم آشكار شد كه اگر غيب مىدانستند در عذاب خوار كننده نمىماندند.
Laqad Kāna Lisaba'iin Fī Maskanihim 'Āyatun Jannatāni `An Yamīnin Wa Shimālin Kulū Min Rizqi Rabbikum Wa Ashkurū Lahu Baldatun Ţayyibatun Wa Rabbun Ghafūrun
15براى قوم سبأ در مسكن خودشان آيت خدا بود دو تا باغ از راست و چپ بخوريد از رزق خدايتان و او را شكر كنيد، اينجا سرزمينى است دلچسب و خدا آمرزنده است.
Fa'a`rađū Fa'arsalnā `Alayhim Sayla Al-`Arimi Wa Baddalnāhum Bijannatayhim Jannatayni Dhawātá 'Ukulin Khamţin Wa 'Athlin Wa Shay'in Min Sidrin Qalīlin
16از دستور ما اعراض كردند، سيل بنيان كن را بر ايشان فرستاديم، دو باغشان را به دو باغى مبدل كرديم كه داراى ميوهاى تلخ و شوره گز و كمى درخت كنار بود.
Dhālika Jazaynāhum Bimā Kafarū Wa Hal Nujāzī 'Illā Al-Kafūra
17اين كيفر را به علت كفرانشان به آنها داديم آيا جز كفران كننده را مجازات مىكنيم؟
Wa Ja`alnā Baynahum Wa Bayna Al-Qurá Allatī Bāraknā Fīhā Quran Žāhiratan Wa Qaddarnā Fīhā As-Sayra Sīrū Fīhā Layāliya Wa 'Ayyāmāan 'Āminīna
18ميان آنها و ميان روستاهايى كه در آنها بركت گذاشته بوديم روستاهايى آشكار قرار داديم و در آنها مسافرت را به اندازه كرديم، شبها و روزها به ايمنى در آنها سفر كنيد.
Faqālū Rabbanā Bā`id Bayna 'Asfārinā Wa Žalamū 'Anfusahum Faja`alnāhum 'Aĥādītha Wa Mazzaqnāhum Kulla Mumazzaqin 'Inna Fī Dhālika La'āyātin Likulli Şabbārin Shakūrin
19گفتند: خدايا ميان سفرهاى ما را دور گردان، به خودشان ظلم كردند، آنها را داستانهاى تازه گردانديم، و به طور كامل تار و مارشان نموديم در اين قصه عبرتهاست بر هر صابر و شاكر.
Wa Laqad Şaddaqa `Alayhim 'Iblīsu Žannahu Fa Attaba`ūhu 'Illā Farīqāan Mina Al-Mu'uminīna
20شيطان ظن خويش را درباره آنها عملى كرد، از او پيروى كردند، مگر گروه مؤمنان.
Wa Mā Kāna Lahu `Alayhim Min Sulţānin 'Illā Lina`lama Man Yu'uminu Bil-'Ākhirati Mimman Huwa Minhā Fī Shakkin Wa Rabbuka `Alá Kulli Shay'in Ĥafīžun
21شيطان را بر آنها تسلطى نبود، مگر آنكه بدانيم كسى را كه به آخرت ايمان دارد از كسى كه در آن در شك است، خداى تو به هر چيز نگاهدارنده است.
Qul 'Ad`ū Al-Ladhīna Za`amtum Min Dūni Allāhi Lā Yamlikūna Mithqāla Dharratin Fī As-Samāwāti Wa Lā Fī Al-'Arđi Wa Mā Lahum Fīhimā Min Shirkin Wa Mā Lahu Minhum Min Žahīrin
22بگو بخوانيد كسانى را كه جز خدا گمان مىكنيد، آنها مالك ذرهاى در آسمانها و زمين نيستند و در آن دو شراكتى ندارند و از آنها كسى مددكار خدا نيست.
Wa Lā Tanfa`u Ash-Shafā`atu `Indahu 'Illā Liman 'Adhina Lahu Ĥattá 'Idhā Fuzzi`a `An Qulūbihim Qālū Mādhā Qāla Rabbukum Qālū Al-Ĥaqqa Wa Huwa Al-`Alīyu Al-Kabīru
23در نزد خدا شفاعت فائده ندارد مگر براى كسى كه خدا براى او اذن بدهد. چون خوف از قلوب شافعان برود گويند: خدايتان چه فرمود؟ گويند: حق را فرمود او والا و بزرگ است.
Qul Man Yarzuqukum Mina As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Quli Allāhu Wa 'Innā 'Aw 'Īyākum La`alá Hudan 'Aw Fī Đalālin Mubīnin
24بگو چه كسى از آسمانها و زمين به شما روزى مىدهد؟ بگو: خدا، ما يار شما در هدايت يا در ضلالت آشكارى هستيم.
Qul Lā Tus'alūna `Ammā 'Ajramnā Wa Lā Nus'alu `Ammā Ta`malūna
25بگو از گناه ما مسئول نمىشويد، و ما از آنچه شما مىكنيد مسئول نخواهيم بود
Qul Yajma`u Baynanā Rabbunā Thumma Yaftaĥu Baynanā Bil-Ĥaqqi Wa Huwa Al-Fattāĥu Al-`Alīmu
26بگو: پروردگار ما، ما را در يك جا جمع مىكند، سپس ميان ما به حق داورى مىكند اوست داور كامل و دانا.
Qul 'Arūniya Al-Ladhīna 'Alĥaqtum Bihi Shurakā'a Kallā Bal Huwa Allāhu Al-`Azīzu Al-Ĥakīmu
27بگو: به من نشان دهيد كسانى را كه به صورت شريك به خدا لاحق كردهايد، نه بلكه اوست خداى توانا و حكيم.
Wa Mā 'Arsalnāka 'Illā Kāffatan Lilnnāsi Bashīrāan Wa Nadhīrāan Wa Lakinna 'Akthara An-Nāsi Lā Ya`lamūna
28ما تو را نفرستاديم مگر باز دارنده از گناه كه مژده ده و انذار كنندهاى، اما بيشتر مردم نمىدانند.
Wa Yaqūlūna Matá Hādhā Al-Wa`du 'In Kuntum Şādiqīna
29مىگويند: وعده قيامت كدام وقت است اگر راستگوييد؟
Qul Lakum Mī`ādu Yawmin Lā Tasta'khirūna `Anhu Sā`atan Wa Lā Tastaqdimūna
30بگو: براى شما وعده روزى است كه از آن تأخير مىكنيد و جلو نمىافتد.
Wa Qāla Al-Ladhīna Kafarū Lan Nu'umina Bihadhā Al-Qur'āni Wa Lā Bial-Ladhī Bayna Yadayhi Wa Law Tará 'Idhi Až-Žālimūna Mawqūfūna `Inda Rabbihim Yarji`u Ba`đuhum 'Ilá Ba`đin Al-Qawla Yaqūlu Al-Ladhīna Astuđ`ifū Lilladhīna Astakbarū Lawlā 'Antum Lakunnā Mu'uminīna
31كفار گفتند: نه به اين قرآن ايمان مىآوريم و نه به آنچه پيش از اين بوده است اى كاش مىديدى ظالمان را آن وقت كه در نزد خدايشان بازداشت شدهاند، بعضى به بعضى سخن مىگويند: تابعان به مستكبران مىگويند: اگر شما نبوديد ما اهل ايمان مىبوديم.
Qāla Al-Ladhīna Astakbarū Lilladhīna Astuđ`ifū 'Anaĥnu Şadadnākum `Ani Al-Hudá Ba`da 'Idh Jā'akum Bal Kuntum Mujrimīna
32مستكبران به مستضعفان گويند: آيا ما شما را از هدايت باز داشتيم بعد از آمدن آن، بلكه شما خود گناهكاران بوديد.
Wa Qāla Al-Ladhīna Astuđ`ifū Lilladhīna Astakbarū Bal Makru Al-Layli Wa An-Nahāri 'Idh Ta'murūnanā 'An Nakfura Billāhi Wa Naj`ala Lahu 'Andādāan Wa 'Asarrū An-Nadāmata Lammā Ra'awā Al-`Adhāba Wa Ja`alnā Al-'Aghlāla Fī 'A`nāqi Al-Ladhīna Kafarū Hal Yujzawna 'Illā Mā Kānū Ya`malūna
33مستضعفان به مستكبران گويند: نه بلكه حيله شما در شب و روز ما را مانع شد كه وادارمان مىكرديد به خدا كافر باشيم و براى او شريكان بگيريم. و چون عذاب را به بينند ندامت را پنهان دارند، زنجيرها را در گردن كفار قرار مىدهيم مجازات نمىشوند مگر با آنچه مىكردند.
Wa Mā 'Arsalnā Fī Qaryatin Min Nadhīrin 'Illā Qāla Mutrafūhā 'Innā Bimā 'Ursiltum Bihi Kāfirūna
34در هيچ شهرى انذار كننده نفرستاديم مگر آنكه عياشان آن گفتند: ما به آنچه فرستاده شدهايد كافريم.
Wa Qālū Naĥnu 'Aktharu 'Amwālāan Wa 'Awlādāan Wa Mā Naĥnu Bimu`adhdhabīna
35و گفتند: ما از حيث اموال و اولاد زيادتريم و ما در عذاب نخواهيم بود.
Qul 'Inna Rabbī Yabsuţu Ar-Rizqa Liman Yashā'u Wa Yaqdiru Wa Lakinna 'Akthara An-Nāsi Lā Ya`lamūna
36بگو: پروردگار من، روزى را به هر كه خواهد وسعت دهد و به هر كه خواهد تنگ مىگيرد، ليكن بسيارى از مردم نمىدانند.
Wa Mā 'Amwālukum Wa Lā 'Awlādukum Billatī Tuqarribukum `Indanā Zulfá 'Illā Man 'Āmana Wa `Amila Şāliĥāan Fa'ūlā'ika Lahum Jazā'u Ađ-Đi`fi Bimā `Amilū Wa Hum Fī Al-Ghurufāti 'Āminūna
37اموال و اولاد شما چيزى نيست كه پيش ما مقربتان دارد، ليكن آنكه ايمان آورده و عمل صالح انجام داده آنها را پاداش مضاعف هست در اثر عملشان و آنها در درجات والا ايمنند.
Wa Al-Ladhīna Yas`awna Fī 'Āyātinā Mu`ājizīna 'Ūlā'ika Fī Al-`Adhābi Muĥđarūna
38آنان كه به فكر عاجز كردن ما در از بين بردن آيات ما مىكوشند، در عذاب حاضر خواهند بود.
Qul 'Inna Rabbī Yabsuţu Ar-Rizqa Liman Yashā'u Min `Ibādihi Wa Yaqdiru Lahu Wa Mā 'Anfaqtum Min Shay'in Fahuwa Yukhlifuhu Wa Huwa Khayru Ar-Rāziqīna
39بگو: پروردگار من، روزى را به هر كسى خواهد وسعت دهد و به هر كسى خواهد تنگ مىگيرد آنچه انفاق مىكنيد خدا عوض مىدهد، او بهترين روزى دهندگان است.
Wa Yawma Yaĥshuruhum Jamī`āan Thumma Yaqūlu Lilmalā'ikati 'Ahā'uulā' 'Īyākum Kānū Ya`budūna
40ياد آر روزى كه همه آنها را جمع كرده سپس به ملائكه مىگويد: آيا اينان شما را عبادت مىكردند؟
Qālū Subĥānaka 'Anta Walīyunā Min Dūnihim Bal Kānū Ya`budūna Al-Jinna 'Aktharuhum Bihim Mu'uminūna
41گويند: منزهى تو، فقط تو ولى مايى نه آنها، بلكه جن را عبادت مىكردند و بيشترشان به آنها مؤمن بودند.
Fālyawma Lā Yamliku Ba`đukum Liba`đin Naf`āan Wa Lā Đarrāan Wa Naqūlu Lilladhīna Žalamū Dhūqū `Adhāba An-Nāri Allatī Kuntum Bihā Tukadhdhibūn
42امروز بعضى از شما به بعضى نفع و ضررى ندارند و به ظالمان مىگوئيم: بچشيد عذاب آتش را كه آن را (در دنيا) تكذيب مىكرديد.
Wa 'Idhā Tutlá `Alayhim 'Āyātunā Bayyinātin Qālū Mā Hādhā 'Illā Rajulun Yurīdu 'An Yaşuddakum `Ammā Kāna Ya`budu 'Ābā'uukum Wa Qālū Mā Hādhā 'Illā 'Ifkun Muftaran Wa Qāla Al-Ladhīna Kafarū Lilĥaqqi Lammā Jā'ahum 'In Hādhā 'Illā Siĥrun Mubīnun
43و چون آيات روشن ما بر آنها تلاوت شود گويند: اين نيست مگر مردى كه مىخواهد شما را از آنچه پدرانتان عبادت مىكردند باز دارد، گفتند اين قرآن نيست مگر دروغى ساخته شده، كافران درباره حق گفتند: اين نيست مگر جادويى آشكار.
Wa Mā 'Ātaynāhum Min Kutubin Yadrusūnahā Wa Mā 'Arsalnā 'Ilayhim Qablaka Min Nadhīrin
44ما به آنها كتابهايى ندادهايم كه بخوانند و پيش از تو به سوى آنها انذار كنندهاى نفرستادهايم.
Wa Kadhdhaba Al-Ladhīna Min Qablihim Wa Mā Balaghū Mi`shāra Mā 'Ātaynāhum Fakadhdhabū Rusulī Fakayfa Kāna Nakīri
45كفارى كه پيش از آنها بودند، پيامبران را تكذيب كردند، اهل مكه به يك دهم قدرت آنها نمىرسند پيامبران مرا تكذيب كردند، عذاب من چگونه بود؟
Qul 'Innamā 'A`ižukum Biwāĥidatin 'An Taqūmū Lillāh Mathná Wa Furādá Thumma Tatafakkarū Mā Bişāĥibikum Min Jinnatin 'In Huwa 'Illā Nadhīrun Lakum Bayna Yaday `Adhābin Shadīdin
46بگو: شما را به يك موعظه سفارش مىكنم اينكه براى خدا دو تا دو تا يكى يكى بيايستيد و سپس فكر كنيد. رفيق شما جنون ندارد بلكه او فقط انذار كنندهاى است ...
Qul Mā Sa'altukum Min 'Ajrin Fahuwa Lakum 'In 'Ajriya 'Illā `Alá Allāhi Wa Huwa `Alá Kulli Shay'in Shahīdun
47بگو: آنچه پاداش از شما خواستم، براى شماست، پاداش من نيست مگر بر عهده خدا، و او بر هر چيز گواه است.
Qul 'Inna Rabbī Yaqdhifu Bil-Ĥaqqi `Allāmu Al-Ghuyūbi
48بگو: قرآن را خداى من القاء مىكند، او داناى نهانهاست.
Qul Jā'a Al-Ĥaqqu Wa Mā Yubdi'u Al-Bāţilu Wa Mā Yu`īdu
49بگو: حق آمد، باطل چيزى را شروع نمىكند و قدرت اعاده باطلى را ندارد.
Qul 'In Đalaltu Fa'innamā 'Ađillu `Alá Nafsī Wa 'Ini Ahtadaytu Fabimā Yūĥī 'Ilayya Rabbī 'Innahu Samī`un Qarībun
50بگو: اگر گمراه شوم از جانب خودم است و اگر هدايت شدم به سبب وحيى است كه خدايم مىكند، او شنوا و نزديك است.
Wa Law Tará 'Idh Fazi`ū Falā Fawta Wa 'Ukhidhū Min Makānin Qarībin
51اى كاش ببينى: وقتى كه به اضطراب مرگ افتادند، فوتى نيست و از مكانى نزديك گرفته مىشوند.
Wa Qālū 'Āmannā Bihi Wa 'Anná Lahumu At-Tanāwushu Min Makānin Ba`īdin
52آن گاه گويند: به قرآن ايمان آورديم ولى چطور آن را از مكان دور اخذ خواهند كرد؟
Wa Qad Kafarū Bihi Min Qablu Wa Yaqdhifūna Bil-Ghaybi Min Makānin Ba`īdin
53حال آنكه قبلا به آن كافر شده و معاد را از مكان دور تكذيب مىكردند.
Wa Ĥīla Baynahum Wa Bayna Mā Yashtahūna Kamā Fu`ila Bi'ashyā`ihim Min Qablu 'Innahum Kānū Fī Shakkin Murībin
54ميان آنها و مشتهيات مانع بوجود آمد، چنان كه به نظائر آنها نيز قبلا چنان شده بود، كه آنها در شك بزرگى بودند.