رساله توضیح المسائل آيت الله العظمی سيد محمدصادق حسيني روحاني
احكام تقليد احكام طهارت آب مطلق ومضاف آب كر آب قليل آب جارى آب باران آب چاه احكام آبها احكام تخلى احكام تخلى استبراء مستحبات ومكروهات تخلى نجاسات نجاسات بول وغائط منى مردار خون سگ وخوك كافر شراب فقاع عرق شتر نجاستخوار عرق جنب از حرام راه ثابت شدن نجاست راه نجس شدن چيزهاى پاك احكام نجاسات مطهرات مطهرات آب زمين آفتاب استحاله انقلاب انتقال اسلام تبعيت برطرف شدن عين نجاست استبراء حيوان نجاستخوار خارج شدن خون تيمم ميت سنگ استنجاء غائب شدن مسلمان احكام ظرفها احكام ظرفها وضوء وضوء وضوى ارتماسى دعاهايى كه موقع وضوء گرفتن مستحب است شرايط وضوء احكام وضوء چيزهايى كه بايد براى آنها وضوء گرفت چيزهايى كه وضوء را باطل مى كند احكام وضوى جبيره احكام جنابت احكام جنابت چيزهايى كه بر جنب حرام است چيزهايى كه بر جنب مكروه است غسل غسلهاي واجب غسلهاى مستحب غسل جنابت غسل ترتيبى غسل ارتماسى احكام غسل كردن استحاضه تعريف احكام مستحاضه حيض حيض احكام حائض اقسام زنهاى حائض اقسام زنهاى حائض 1 - صاحب عادت وقتيه وعدديه 2 - صاحب عادت وقتيه 3 - صاحب عادت عدديه 4- مضطربه 5-مبتدئه 6- ناسيه مسائل متفرقه حيض نفاس نفاس احکام ميت غسل مس ميت احكام محتضر احكام بعد از مرگ احكام غسل وكفن ونماز ودفن ميت احكام غسل ميت احكام كفن ميت احكام حنوط احكام نماز ميت دستور نماز ميت مستحبات نماز ميت احكام دفن مستحبات دفن نماز وحشت نبش قبر تيمم تيمم اول از موارد تيمم دوم از موارد تيمم سوم از موارد تيمم چهارم از موارد تيمم پنجم از موارد تيمم ششم از موارد تيمم هفتم از مواردتيمم چيزهايى كه تيمم به آنها صحيح است دستور تيمم بدل از وضوء دستور تيمم بدل از غسل احكام تيمم احكام نماز احكام نماز نمازهاى واجب نمازهاى واجب يوميه وقت نماز ظهر وعصر وقت نماز مغرب وعشاء وقت نماز صبح احكام وقت نماز نمازهاى مستحب وقت نافله هاى يوميه نماز غفيله احكام قبله پوشانيدن بدن در نماز لباس نمازگزار مكان نمازگزار جاهايى كه نماز خواندن در آنها مكروه است احكام مسجد اذان واقامه ترجمه اذان واقامه واجبات نماز ارکان نماز پنج ركن نماز تكبيرة الاحرام قيام ( ايستادن ) قرائت ركوع سجود چيزهايى كه سجده بر آنها صحيح است مستحبات ومكروهات سجده سجده واجب قرآن تشهد سلام نماز ترتيب موالات قنوت ترجمه نماز 1-ترجمه سوره حمد 2- ترجمه سوره قل هو الله احد 3 - ترجمه ذكر ركوع وسجود 4- ترجمه قنوت 5 -ترجمه تسبيحات اربعه 6 -ترجمه تشهد تعقيب نماز صلوات بر پيغمبر مبطلات نماز مواردى كه مى توان نماز واجب را شكست شكيات نماز شكيات نماز شكهاى باطل شكهايى كه نبايد به آنها اعتنا كرد شكهايى كه نبايد به آنها اعتنا كرد 1-شك در چيزى كه محل آن گذشته است 2-شك بعد از سلام 3- شك بعد از وقت 4 - كثير الشك ( كسى كه زياد شك مى كند ) 5-شك امام ومأموم 6 - شك در نمازهاى مستحبى شكهاى صحيح نماز احتياط سجده سهو سجده سهو دستور سجده سهو قضاى سجده وتشهد فراموش شده كم ويا زياد كردن اجزاء وشرائط نماز نماز مسافر مسائل متفرقه نماز نماز قضاء نماز قضاى پدر ومادر كه بر پسر بزرگتر واجب است نماز جماعت شرائط امام جماعت احكام جماعت چيزهايى كه در نماز جماعت مستحب است چيزهايى كه در نماز جماعت مكروه است نماز آيات نماز آيات دستور نماز آيات نماز عيد فطر وقربان اجير گرفتن براى نماز احكام روزه احكام روزه چيزهايى كه روزه را باطل مى كند چيزهايى كه روزه را باطل مى كند 1-خوردن وآشاميدن 2-جماع 3 - استمناء 4-دروغ بستن به خدا وپيغمبر 5-رساندن غبار غليط به حلق 6 - فروبردن سر در زير آب 7 - باقى ماندن بر جنابت وحيض ونفاس تا اذان صبح 8- اماله كردن 9 - قى كردن احكام چيزهايى كه روزه را باطل مى كند آنچه براى روزه دار مكروه است جاهايى كه قضاء وكفاره روزه واجب است جاهايى كه قضاء وكفاره روزه واجب است كفاره روزه جاهايى كه فقط قضاى روزه واجب است احكام روزة قضاء احكام روزه مسافر كسانى كه روزه بر آنها واجب نيست راه ثابت شدن اول ماه روزه هاى حرام ومكروه روزه هاى مستحب احكام خمس احكام خمس توضيح 1 - منفعت كسب 2- معدن 3 - گنج 4 - مال حلال مخلوط به حرام 5 - جواهرى كه به واسطه فرو رفتن در دريا بدست مى آيد 6- غنيمت 7 - زمينى كه كافر ذمى از مسلمان بخرد . مصرف خمس احكام زكوة زكوة شرايط واحب شدن زكوة زكوة گندم وجو وخرما وكشمش نصاب طلا نصاب نقره زكوة شتر وگاو وگوسفند نصاب شتر نصاب گاو نصاب گوسفند مصرف زكوة شرايط كسانى كه مستحق زكوتند نيت زكوة مسائل متفرقه زكوة زكوة فطره مصرف زكوة فطره مسائل متفرقه زكوة فطره احكام حج احكام حج احكام خريد وفروش احكام خريد وفروش خريد وفروش چيزهاى كه در خريد وفروش مستحب است معاملات مكروهه معاملات باطله وحرام شرائط فروشنده وخريدار شرايط جنس وعوض آن صيغه خريد وفروش خريد وفروش ميوه ها نقد ونسيه معامله سلف معامله سلف شرايط معامه سلف احكام معامله سلف فروش طلا ونقره به طلا ونقره مسائل متفرقه خريد و فروش احكام شركت احكام صلح احكام اجاره احكام اجاره شرايط مالى كه آن را اجاره مى دهند شرايط استفاده ى مالي که آن را اجاره مى دهند مسائل متفرقه اجاره احكام جعاله احكام مزارعه احكام مساقات كسانى كه نمى توانند در مال خود تصرف كنند احكام حواله دادن احكام رهن احكام ضامن شدن احكام كفالت احكام وديعه ( امانت ( احكام عاريه احكام نكاح يا ازدواج وزناشويى احكام عقد دستور خواندن عقد دائم دستور خواندن عقد غير دائم شرايط عقد عيبهايى كه به واسطه آنها مى شود عقد را بهم زد . عده از از زنها كه ازدواج با آنان حرام است احكام عقد دائم متعه يا صيغه احكام نگاه كردن مسائل متفرقه زناشويى احكام شير دادن احكام شير دادن آداب شير دادن مسائل متفرقه شير دادن احكام طلاق احكام طلاق عده طلاق عده زنى كه شوهرش مرده طلاق بائن وطلاق رجعى احكام رجوع كردن طلاق خلع طلاق مبارات احكام متفرقه طلاق احكام غصب احكام غصب احكام مالى كه انسان آن را پيدا مى كند احكام مالى كه انسان آن را پيدا مى كند احكام سر بريدن وشكار كردن حيوانات احكام سر بريدن وشكار كردن حيوانات دستور سر بريدن حيوانات شرايط سر بريدن حيوان دستور كشتن شتر چيزهايى كه موقع سر بريدن حيوانات مستحب است چيزهايى كه در كشتن حيوانات مكروه است . احكام شكار كردن با اسلحه شكار كردن با شگ شكارى صيد ماهى صيد ملخ احكام خوردنيها وآشاميدنيها احكام خوردنيها وآشاميدنيها چيزهايى كه موقع غذا خوردن مستحب است . چيزهايى كه در غذا خوردن مكروه است مستحبات آب آشاميدنى مكروهات آب آشاميدن احكام نذر وعهد احكام قسم خودرن احكام قسم خودرن احكام وقف احكام وقف احكام وصيت احكام وصيت احكام ارث احكام ارث ارث دسته اول ارث دسته دوم ارث دسته سوم ارث زن وشوهر مسائل متفرقه ارث احكام حدى كه براى بعضى از گناهان معين شده است احكام حدى كه براى بعضى از گناهان معين شده است احكام ديه احكام ديه احکام مسائل روز حكم نماز وروزه كسانى كه با هواپيما مسافرت مى كنند احكام راديو وتلويزيون مسائل متفرقه مسائل متفرقه وصيت به حج احكام نيابت اقسام عمره اقسام حج حج تمتع حج تمتع عبارت از دو عبادت است اعمال عمره تمتع در شرائط حج تمتع صورت تلبيه كارهائى كه ترك آن بر محرم لازم است 1 _ شكار حيوان صحرائى 2 _ نزديكى با زنان 3 _ بوسيدن زن 4 _ لمس زن 5 _ نگاه كردن به زن وملاعبه با او 6 _ استمناء 7 _ عقد نكاح 8 _ استعمال بوى خوش 9 _ پوشيدن لباس دوخته براى مرد 10 _ سرمه كشيدن 11- نگاه كردن در آئينه 12 _ پوشيدن موزه و جوراب 13 _ دروغ گفتن ودشنام دادن ومفاخرات 14 _ مجادله نمودن 15 _ كشتن جانوران بدن 16 _ زينت نمودن 17 _ ماليدن روغن بر بدن 18 _ جدا نمودن مو از بدن 19 _ پوشاندن سر از براى مردان 20 _ پوشاندن رو از براى زن 21 _ سايه قرار دادن بر خود براى مردان 22 _ ناخن گرفتن 23 _ سلاح برداشتن بيرون آوردن خون از بدن كندن درخت وگياه حرم حكم جاهل وناسى بيان حكم نقصان طواف حكم زياد نمودن در طواف حكم قران بين دو طواف حكم شك در طواف احكام سعى حكم شك در سعى مصرف قربانى حكم كسانى كه قربانى پيدا نكردند اعمال عمره مفرده تعريف عمره مفرده استحباب عمره مفرده اشاره وجوب انجام صحيح اعمال پس از ورود به عمره عمره مفرده با نذر، عهد و قسم عمره مفرده و خمس زمان عمره مفرده اشاره فاصله بين دو عمره مفرده وصيّت به عمره مفرده نيابت عمره مفرده عمره كودكان و افراد نابالغ اعمال عمره مفرده مستحبّات احرام مكروهات احرام محرّمات احرام دوّم: طواف سوّم: نماز طواف چهارم: سعى بين صفا و مروه پنجم: تقصير ششم و هفتم: طواف نساء و نماز آن احكام مصدود و محصور احكام متفرّقه و تذكّرات اخلاقى اسرار عمره مفرده اسرار حج منزل اوّل: سير من الخلق الى الحق منزل دوّم: سير من الحقّ فى الحق استفتائات حج استفتائات مناسك حج شرايط وجوب حج عقل بلوغ قدرت بدنى داشتن وقت كافى استطاعت استطاعت با فروش اموال استطاعت با وام، قرض و بدهكارى استطاعت با وجوهات شرعيّه استطاعت بذلى استطاعت بانوان نيابت و استنابه شرايط نايب و منوبٌ عنه استنابه براى افراد مريض و ناتوان هدية ثواب حجّ و عمره احكام تقليد در حجّ و عمره احكام خمس در حجّ و عمره حجّ و عمره با مال حرام و غصبى وصيّت به حجّ و عمره حجِ ّ نذرى حجِ ّ استحبابى رضايت پدر، مادر و همسر در حجّ و عمره حجّ و عمرة كودكان و افراد نابالغ حجّ و عمرة افراد كثيرالشّك و وسواسى حجّ و عمرة افراد مسلوس و مبطون زمان حجّ و عمره اقسام حج احرام احرام نيّت تلبيه لباس احرام ميقات محرّمات احرام طواف طواف واجبات طواف قطع طواف طواف مستحب نماز طواف سعى بين صفا و مروه حلق يا تقصير طواف نساء احكام فاصلة زمانى بين عمرة تمتّع و حج تعيين روز عرفه و عيد قربان وقوف در عرفات وقوف در مشعرالحرام رمى جمره قربانى قربانى نيابت در قربانى شرايط قربانى زمان و مكان قربانى بدل قربانى ذبح كفّارات اعمال مكّه بيتوته در منى احكام محدود و محصور متفرّقه
شرايط نايب و منوبٌ عنه
سؤال 172 اگر نايب براى انجام حج به كيفيّت خاصّى اجير شده كه با فتواى مرجع تقليدش مغاير است، وظيفة او چيست؟
بايد طبق شروطى كه معلوم شده است حج را به جا آورد مگر آن شروط از نظر مرجعش حج را باطل كند كه در اين فرض حق ندارد نايب شود.
سؤال 173 آيا نايب و منوبٌ عنه لازم است از همديگر سؤال كنند كه مقلّد چه كسى هستند؟
لازم نيست.
سؤال 174 معذور بودن نايب در بعضى اعمال، مثل اينكه نماز را بايد نشسته بخواند يا وقوفين را اضطراراً درك نمايد و... در ميزان اجرت او دخيل است؟
نايب بايد به وظيفة خود عمل كند و حجِ ّ او كفايت از حجّ منوبٌ عنه مى كند.
سؤال 175 آيا به مجرّد وصيّت متوفّى براى نيابت شخص خاصّى، نيابت او واجب مى شود يا بستگى به پذيرش او و احراز ساير شرايط دارد؟
بستگى به قبول او دارد.
سؤال 176 معلولى كه يك دست يا يك پا ندارد و به جز نقص در
مواضع سجده، مشكلى از نظر اعمال اختيارى عمره و حج ندارد، آيا نيابت او براى حج كفايت مى كند؟
كفايت مى كند.
سؤال 177 نيابت كسى كه قرائت او در نماز صحيح نيست، چه حكمى دارد؟ آيا فرقى مى كند كه بتواند قرائت خود را (حتى به سختى) درست كند يا نتواند؟
اگر به طور متعارف بتواند اعمال را به جا آورد مى تواند نايب شود و الّا حق ندارد نايب شود.
سؤال 178 اگر نايب هنگام قبول نيابت عذرى جهت انجام حج نداشته باشد ولى پس از احرام يا در بين اعمال حج، مريض شود يا معذور شود، مى تواند، اعمال را به صورت اضطرارى انجام دهد؟
اگر به وظيفة خود عمل كند، حج از منوبٌ عنه ساقط مى شود.
سؤال 179 اگر حجِ ّ نايب به دلائلى تبديل به حجِ ّ إفراد شود، وظيفة او چيست و تكليف حجِ ّ منوبٌ عنه چه مى شود؟ اجرت او چه مى شود؟
اگر به وظيفة خود عمل كند كه حج او صحيح باشد، حجِ ّ او براى منوبٌ عنه كافى است و استحقاق اجرت دارد.
سؤال 180 آيا نايب مى تواند در بعضى از اعمال قابل نيابت، براى خودش نايب ديگرى بگيرد؟ آيا بايد حتماً معذور باشد يا بدون عذر هم مى تواند نايب بگيرد؟
مى تواند.
سؤال 181 آيا نايب معذور كه در بعضى از اعمال، اضطرارى عمل مى كند يا نايب ديگرى مى گيرد، استحقاق تمام اجرت را دارد؟
دارد.
سؤال 182 اگر نايب در يكى از اعمال دچار مشكل شود، مى تواند براى همان قسمت از حج يا عمره نايب ديگرى اختيار كند؟
مى تواند.
سؤال 183 نايب بايد به فتواى مرجعِ خود عمل كند يا مرجعِ منوبٌ عنه؟
به فتواى مرجع خود بايد عمل كند و اگر بتواند احتياط كند، خوب است احتياط كند.
سؤال 184 آيا منوبٌ عنه بايد اطمينان پيدا كند كه نايب احكام
حج را مى داند و صحيح انجام مى دهد يا خير؟
بايد موثّق باشد و همين مقدار كفايت مى كند.
سؤال 185 اعمال نايب در حج، در موارد اضطرار مثل وقوفين اضطرارى عرفات و مشعر، يا نشسته خواندن نماز در ضرورت، يا رَمى در شب و نظائر آن، با اعمال كسانى كه نايب نيستند، تفاوت دارد؟
تفاوت ندارد.
سؤال 186 در صورتى كه نايب از اوّل بداند در برخى اعمال معذور است و بايد اضطراراً عمل را به جا آورد يا نايب ديگرى اختيار كند، آيا بايد هنگام قبول نيابت، منوبٌ عنه را از عذر خود مطّلع كند و از او اجازه بگيرد؟
بايد از عذر خود او را مطلع كند.
سؤال 187 اگر اتّفاقاً نايب در حج دچار مشكلى شد و مجبور شد بعضى از اعمال را به صورت اضطرارى انجام دهد يا براى برخى نايب بگيرد، آيا بايد از منوبٌ عنه اجازه بگيرد؟ آيا بعداً لازم است به اطّلاع او برساند؟
اجازه لازم نيست و اطّلاع دادن به او هم لازم نيست.
سؤال 188 آيا شخصى كه هنوز بالغ نشده و در آستانة بلوغ است ولى به تمام احكام و مناسك حج آشنايى دارد و مى تواند به خوبى انجام دهد، مى تواند نايب حج شود؟
اشكال ندارد.
سؤال 189 آيا كسى كه جنون ادوارى دارد و در زمان حج، عاقل است مى تواند نايب حج باشد؟
اشكال ندارد.
سؤال 190 آيا نايب شدن شيعه و سنّى براى يكديگر براى حجّ واجب يا مستحب يا عمرة مفرده يا برخى اعمال، اشكال دارد؟
اشكال دارد، بلكه سنّى نمى تواند نايب براى شيعه شود.
استنابه براى ميّت
سؤال 191 نيابت از حجِ ّ ميّت حتماً بايد با اجازة وليّ او باشد يا افراد ديگرى كه اطّلاع از وضعيّت او داشته اند مى توانند به جهت رفع تكليف، براى حجّ او نايب بگيرند؟
آيا در لزوم اجازة ولى، فرقى مى كند كه آن ديگرى از مال خودش نايب بگيرد يا از مال ميّت؟
اجازة ولى لازم نيست، بلكه با منع او هم مى توان حجّ نيابى شرعى براى ميّت انجام داد، بلكه در حجّ مستحبّى براى اموات و احياء چنين است.
سؤال 192 اگر وصى يا وارث در استيجار براى حجِ ّ ميّت كوتاهى يا سهل انگارى كند و مال ميّت از بين برود، ضامن است يا خير؟ اگر خودش هم مال نداشته باشد چه وظيفه اى دارد؟
به هر نحو بشود بايد حج او را به جا آورند.
سؤال 193 اگر كسى كه حج به ذمة او است از دنيا برود و مالى نداشته باشد كه ورثه با آن حج به جا بياورند، چه وظيفه اى دارند؟
وظيفه اى ندارند، ولى اگر يك حجِ ّ ميقاتى قربةً الى الله براى او به جا آورند كه او را نجات بدهند، خيلى خوب است و براى آن ها ثواب حج دارد.
سؤال 194 كسى كه با فيش حجّ ميّت و به نيابت از او به عربستان مى رود، اگر خودش تمام شرايط را داشته باشد غير از باز بودن راه، كه آن هم با فيش حجّ ميّت حاصل شده است، آيا مى تواند قبل از ميقات براى متوفّى نايب بگيرد و آن حجّ را براى خودش به جا آورد؟ و در فرض سؤال اگر ميّت نايب را مشخص كرده باشد تكليف چيست؟
كسى كه به نيابت از ديگرى به مكّه رفته است واجب الحج نمى شود، ولى اگر از تمام ورثه اختيار داشته باشد در انجام چنين كارى، مى تواند براى ميّت نايب بگيرد و بعد از آنكه نايب گرفت، خود او واجب الحج مى شود.
سؤال 195 اگر كسى بعد از اتمام عمرة تمتّعِ حجِ ّ مستحبّى، بفهمد كه حجِ ّ واجب بر
پدر يا مادر او مستقر بوده است و بايد به جا آورد، آيا مى تواند همان حج را به نيّت يكى از آن ها ادامه دهد يا بايد حجّ مستحبّى خود را رها كند و اوّل محرم به احرام عمرة تمتّع به نيابت از منوبٌ عنه شود؟
بايد عمرة تمتّع به نيابت آن ها به جا آورد و آن عمرة تمتّع كفايت نمى كند.
سؤال 196 اگر كسى كه به حجِ ّ مستحبّى مشرّف شده است، پس از احرام حج و در حين انجام اعمال حج بفهمد حج بر پدر و مادر او مستقر بوده است، امكان دارد كه براى آن ها حج به جا بياورد يا خير؟
بايد حجّ مستحبى را تمام كند و نمى تواند براى آن ها حج را انجام دهد.
سؤال 197 اگر در سال اوّل مرگ متوفّى، ورثه موفّق به استيجار حجِ ّ ميقاتى نشوند، بايد همان سال براى حج ثبت نام كنند تا در نوبت خودش حجِ ّ بلدى صورت پذيرد يا صبر كنند و در سال بعد يا سال هاى بعد از آن، از ميقات نايب بگيرند؟
در سال بعد حجِ ّ ميقاتى براى او به جا آورند.
سؤال 198 اگر متوفّى قبلاً براى حج ثبت نام كرده بوده و اكنون كه از دنيا رفته است نوبت او شده است، آيا ورثه مى توانند فيش حجّ او را بفروشند و با بخشى از پول آن از ميقات براى او نايب بگيرند و مابقى پول را تقسيم نمايند؟ يا حتماً بايد با همان فيش نايب بلدى بفرستند؟ آيا فرقى مى كند كه متوفّى وارث صغير داشته باشد يا خير؟
بايد براى او حجّ بلدى به جا آورند.
سؤال 199 اگر كسى وصيّت به نيابت ديگرى كند (مثلاً فرزند خود) و آن ديگرى در همان سال مرگ
متوفّى مستطيع شود يا نوبت حجّ او شود، بايد حج خود را انجام دهد يا حجِ ّ متوفّى را؟
بايد حج خود را به جا آورد ولى اگر حجِ ّ ديگرى را انجام داد، آن حج صحيح است.
سؤال 200 اگر كسى در مدينه ديگرى را اجير كند كه براى پدرش حجِ ّ نيابى ميقاتى انجام دهد ولى ميقات آن را مشخّص نكرده باشند، آيا نايب مى تواند ابتدا از مسجد شجره براى خودش محرم به احرام عمرة مفرده شود و بعد از اتمام عمرة مفرده به ميقات ديگرى برود و محرم به احرام عمرة تمتّع به نيابت از منوبٌ عنه شود؟ آيا چنين احرامى از ادنى الحل هم كفايت مى كند؟
اگر منوبٌ عنه او را اجير كرده است كه در مسجد شجره محرم شود چنانچه ظاهر نيابت هاى از مدينه چنين است، بايد احرام حجِ ّ نيابتى از شجره باشد ولى اگر از ادنى الحل، محرم شد حجّ او براى منوبٌ عنه صحيح است.
آموزش تصویری مرتبط با این حکم
