نماز احتياط
مسأله 1224: كسي كه نماز احتياط بر او واجب است، بعد از سلام نماز، بايد فوراً نيت نماز احتياط كند و تكبير بگويد و حمد را بخواند و به ركوع رود و دو سجده نمايد، پس اگر يك ركعت نماز احتياط بر او واجب است، بعد از دو سجده تشهّد بخواند و سلام دهد و اگر دو ركعت نماز احتياط بر او واجب است، بعد از دو سجده يك ركعت ديگر مثل ركعت اوّل به جا آورد و بعد از تشهّد سلام دهد.
مسأله 1225: نماز احتياط سوره و قنوت ندارد و بايد آن را آهسته بخوانند و نيت آن را به زبان نياورد و احتياط واجب آن است كه «بسم الله» آن را هم آهسته بگويند.
مسأله 1226: اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد نمازي را كه خوانده درست بوده، لازم نيست نماز احتياط را بخواند و اگر در بين نماز احتياط بفهمد، لازم نيست آن را تمام نمايد.
مسأله 1227: اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد كه ركعت هاي نمازش كم بوده، چنانچه كاري كه نماز را باطل مي كند انجام نداده، بايد آنچه از نماز نخوانده بخواند و براي سلام بيجا دو سجده ي سهو بنمايد و اگر كاري كه نماز را باطل مي كند انجام داده مثلاً پشت به قبله كرده بايد نماز را دوباره به جا آورد.
مسأله 1228: اگر بعد از نماز احتياط بفهمد كسري نمازش به مقدار نماز احتياط بوده مثلاً در شك بين سه و چهار، يك ركعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد نماز را سه ركعت خوانده نمازش صحيح است.
مسأله 1229: اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد كسري نماز كمتر از نماز احتياط بوده مثلاً در شك بين دو و چهار، دو ركعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد نماز را سه ركعت خوانده بايد نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1230: اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد كسري نماز بيشتر از نماز احتياط بوده، مثلاً در شك بين سه و چهار يك ركعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد نماز را دو ركعت خوانده، چنانچه بعد از نماز احتياط كاري كه نماز را باطل مي كند انجام داده مثلاً پشت به قبله كرده بايد نماز را دوباره بخواند و اگر كاري كه نماز را باطل مي كند انجام نداده، بايد دو ركعت كسري نمازش را به جا آورد و نماز را هم دوباره بخواند.
مسأله 1231: اگر بين دو و سه و چهار شك كند و بعد از خواندن دو ركعت نماز احتياط ايستاده، يادش بيايد كه نماز را دو ركعت خوانده، لازم نيست دو ركعت نماز احتياط نشسته را بخواند.
مسأله 1232: اگر بين سه و چهار شك كند و موقعي كه دو ركعت نماز احتياط نشسته يا يك ركعت ايستاده را مي خواند، يادش بيايد كه نماز را سه ركعت خوانده، بايد نماز احتياط را تمام كند و بنا بر احتياط واجب نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1233: اگر بين دو و سه و چهار شك كند و موقعي كه دو ركعت نماز احتياط ايستاده را مي خواند پيش از ركوع ركعت دوم يادش بيايد كه نمازش را سه ركعت خوانده، بايد بنشيند و نماز احتياط را يك ركعتي تمام كند و بنا بر احتياط واجب نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1234: اگر در بين نماز احتياط بفهمد كسري نمازش بيشتر يا كمتر از نماز احتياط بوده، چنانچه نتواند نماز احتياط را مطابق كسري نمازش تمام كند، بايد آن را رها كند و كسري نماز را به جا آورد و بنا بر احتياط واجب نماز را دوباره بخواند؛ مثلاً در شك بين سه و چهار، اگر موقعي كه دو ركعت نماز احتياط ايستاده را مي خواند، يادش بيايد كه نماز را دو ركعت خوانده، چون نمي تواند دو ركعت نشسته را به جاي دو ركعت ايستاده حساب كند، بايد نماز احتياط نشسته را رها كند و دو ركعت كسري نمازش را بخواند و احتياطاً نماز را هم دوباره به جا آورد.
مسأله 1235: اگر شك كند نماز احتياطي را كه بر او واجب بوده به جا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز گذشته به شك خود اعتنا نكند و اگر وقت دارد در صورتي كه مشغول كار ديگري نشده و از جاي نماز برنخاسته و كاري هم مثل روگرداندن از قبله كه نماز را باطل مي كند انجام نداده، بايد نماز احتياط را بخواند و اگر مشغول كار ديگري شده، يا كاري كه نماز را باطل مي كند به جا آورده، يا بين نماز و شك او زياد طول كشيده، احتياط واجب آن است كه نماز احتياط را به جا آورد و نماز را هم دوباره بخواند.
مسأله 1236: اگر در نماز احتياط ركني را زياد كند، يا مثلاً به جاي يك ركعت دو ركعت بخواند، نماز احتياط باطل مي شود و بايد دوباره نماز احتياط و اصل نماز را بخواند.
مسأله 1237: موقعي كه مشغول نماز احتياط است، اگر در يكي از كارهاي آن شك كند، چنانچه محل آن نگذشته بايد به جا آورد و اگر محلش گذشته بايد به شك خود اعتنا نكند؛ مثلاً اگر شك كند كه حمد خوانده يا نه، چنانچه به ركوع نرفته بايد بخواند و اگر به ركوع رفته بايد به شك خود اعتنا نكند.
مسأله 1238: اگر در شماره ي ركعت هاي نماز احتياط شك كند، چنانچه طرفِ بيشترِ شك نماز را باطل مي كند، بايد بنا را بر كمتر بگذارد و اگر طرف بيشتر شك نماز را باطل نمي كند، بايد بنا را بر بيشتر بگذارد، مثلاً موقعي كه مشغول خواندن دو ركعت نماز احتياط است، اگر شك كند كه دو ركعت خوانده يا سه ركعت، چون طرف بيشتر شك نماز را باطل مي كند، بايد بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده و اگر شك كند كه يك ركعت خوانده يا دو ركعت، چون طرف بيشتر شك نماز را باطل نمي كند، بايد بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده است.
مسأله 1239: اگر در نماز احتياط چيزي كه ركن نيست سهواً كم يا زياد شود، سجده سهو ندارد.
مسأله 1240: اگر بعد از سلام نماز احتياط شك كند كه يكي از اجزاء يا شرائط آن را به جا آورده يا نه، به شك خود اعتنا نكند.
مسأله 1241: اگر در نماز احتياط، تشهّد يا يك سجده را فراموش كند، احتياط واجب آن است كه بعد از سلام نماز آن را قضا نمايد.
مسأله 1242: اگر نماز احتياط و قضاي يك سجده يا قضاي يك تشهّد يا دو سجده ي سهو بر او واجب شود، بايد اوّل نماز احتياط را به جا آورد.
مسأله 1243: حكم گمان در نماز مثل حكم يقين است، مثلاً اگر انسان گمان دارد كه نماز را چهار ركعت خوانده، نبايد نماز احتياط بخواند و اگر گمان دارد ركوع كرده، نبايد آن را به جا آورد و اگر گمان دارد حمد را نخوانده، چنانچه به ركوع نرفته بايد بخواند، اگر به ركوع رفته نمازش صحيح است.
مسأله 1244: حكم شك و سهو و گمان در نمازهاي واجب يوميه و نمازهاي واجب ديگر فرق ندارد، مثلاً اگر در نماز آيات شك كند كه يك ركعت خوانده يا دو ركعت، چون شك او در نماز دو ركعتي است، نمازش باطل مي شود.