ارث دسته ي دوم؛ [جد، جده، خواهر و برادر ]
مسأله 2749: دسته ي دوم از كساني كه به واسطه ي خويشي ارث مي برند، جد يعني پدر بزرگ و جده يعني مادر بزرگ و برادر و خواهر ميت است و اگر برادر و خواهر نداشته باشد اولادشان ارث مي برند.
مسأله 2750: اگر وارث ميت فقط يك برادر يا يك خواهر باشد، همه ي مال به او مي رسد و اگر چند برادر پدر و مادري، يا چند خواهر پدر و مادري باشد، مال به طور مساوي بين آنان قسمت مي شود و اگر برادر و خواهر پدر و مادري با هم باشند، هر برادري دو برابر خواهر مي برد، مثلاً اگر دو برادر و يك خواهر پدر و مادري دارد، مال را پنج قسمت مي كنند، هر يك از برادرها دو قسمت و خواهر يك قسمت آن را مي برد.
مسأله 2751: اگر ميت برادر و خواهر پدر و مادري دارد، برادر و خواهر پدري كه از مادر با ميت جداست ارث نمي برد و اگر برادر و خواهر پدر و مادري ندارد، چنانچه فقط يك خواهر يا يك برادر پدري داشته باشد، همه ي مال به او مي رسد و اگر چند برادر يا چند خواهر پدري داشته باشد، مال را به طور مساوي بين آنان قسمت مي شود و اگر هم برادر و هم خواهر پدري داشته باشد، هر برادري دو برابر خواهر مي برد.
مسأله 2752: اگر وارث ميت فقط يك خواهر يا يك برادر مادري باشد كه از پدر با ميت جدا است، همه ي مال به او مي رسد و اگر چند برادر مادري، يا چند خواهر مادري، يا چند برادر و خواهر مادري باشند، مال به طور مساوي بين آنان قسمت مي شود.
مسأله 2753: اگر ميت برادر و خواهر پدر و مادري و برادر و خواهر پدري و يك برادر يا يك خواهر مادري داشته باشد، برادر و خواهر پدري ارث نمي برند و مال را شش قسمت مي كنند: يك قسمت آن را به برادر يا خواهر مادري و بقيه را به برادر و خواهر پدر و مادري مي دهند و هر برادري دو برابر خواهر مي برد.
مسأله 2754: اگر ميت برادر و خواهر پدر و مادري و برادر و خواهر پدري و برادر و خواهر مادري داشته باشد، برادر و خواهر پدري ارث نمي برند و مال را سه قسمت مي كنند: يك قسمت آن را برادر و خواهر مادري به طور مساوي بين خودشان قسمت مي كنند و بقيه را به برادر و خواهر پدر و مادري مي دهند و هر برادري دو برابر خواهر مي برد.
مسأله 2755: اگر وارث ميت فقط برادر و خواهر پدري و يك برادر مادري يا يك خواهر مادري باشد، مال را شش قسمت مي كنند: يك قسمت آن را برادر يا خواهر مادري مي برد و بقيه را به برادر و خواهر پدري مي دهند و هر برادري دو برابر خواهر مي برد.
مسأله 2756: اگر وارث ميت فقط برادر و خواهر پدري و چند برادر و خواهر مادري باشد، مال را سه قسمت مي كنند: يك قسمت آن را برادر و خواهر مادري به طور مساوي بين خودشان قسمت مي كنند و بقيه را به برادر و خواهر پدري مي دهند و هر برادري دو برابر خواهر مي برد.
مسأله 2757: اگر وارث ميت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصيلي كه بعداً گفته مي شود مي برد و خواهر و برادر به طوري كه در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را مي برند و نيز اگر زني بميرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را مي برد و خواهر و برادر به طوري كه در مسائل پيش گفته شد ارث خود را مي برند، ولي براي آن كه زن يا شوهر ارث مي برد از سهم برادر و خواهر مادري چيزي كم نمي شود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادري يا پدري كم مي شود، مثلاً اگر وارث ميت شوهر و برادر و خواهر مادري و برادر و خواهر پدر و مادري او باشد، نصف مال به شوهر مي رسد و يك قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادري مي دهند و آنچه مي ماند مال برادر و خواهر پدر و مادري است، پس اگر همه ي مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادري و يك تومان به برادر و خواهر پدر و مادري مي دهند.
مسأله 2758: اگر ميت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان مي دهند و سهم برادر زاده و خواهرزاده ي مادري به طور مساوي بين آنان قسمت مي شود و از سهمي كه به برادر زاده و خواهرزاده ي پدري يا پدر و مادري مي رسد، هر پسري دو برابر دختر مي برد.
مسأله 2759: اگر وارث ميت فقط يك جد يا يك جده است، چه پدري باشد يا مادري، همه ي مال به او مي رسد و با بودن جد ميت پدر جد او ارث نمي برد.
مسأله 2760: اگر وارث ميت فقط جد و جده ي پدري باشد، مال سه قسمت مي شود: دو قسمت را جّد و يك قسمت را جده مي برد و اگر جد و جده ي مادري باشد، مال را به طور مساوي بين خودشان قسمت مي كنند.
مسأله 2761: اگر وارث ميت فقط يك جد يا جده ي پدري و يك جد يا جده ي مادري باشد، مال سه قسمت مي شود: دو قسمت را جد يا جده ي پدري و يك قسمت را جد يا جده ي مادري مي برد.
مسأله 2762: اگر وارث ميت جد و جده ي پدري و جد و جده ي مادري باشد، مال سه قسمت مي شود: يك قسمت آن را جد و جده ي مادري به طور مساوي بين خودشان قسمت مي كنند و دو قسمت آن را به جد و جده ي پدري مي دهند و جد دو برابر جده مي برد.
مسأله 2763: اگر وارث ميت فقط زن و جد و جده ي پدري و جد و جده ي مادري او باشد، زن ارث خود را به تفصيلي كه گفته مي شود مي برد و يك قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده ي مادري مي دهند كه به طور مساوي بين خودشان قسمت مي كنند و بقيه را به جد و جده ي پدري مي دهند و جد دو برابر جده مي برد و اگر وارث ميت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را مي برد و جد و جده به دستوري كه در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را مي برند.