ارث طبقۀ اوّل
«مسألۀ 3348» اگر وارث ميّت فقط يك نفر از طبقۀ اوّل باشد، مثلاً «پدر» يا «مادر» يا «يك پسر» يا «يك دختر» باشد، همۀ مالِ ميّت به او مى رسد و اگر «چند پسر» يا «چند دختر» باشند، همۀ مال به طور مساوى بين آنان قسمت مى شود و اگر «يك پسر و يك دختر» باشد، مال را سه قسمت مى كنند، دو قسمت را پسر و يك قسمت را دختر مى برد و اگر «چند پسر و چند دختر» باشند، مال را به گونه اى قسمت مى كنند كه هر پسرى دو برابر دختر ارث ببرد؛ مثلاً اگر شش هزار تومان به ارث مانده باشد و ميّت پنج پسر و دو دختر داشته باشد، به هر دختر پانصد تومان و به هر پسر هزار تومان مى رسد.
«مسألۀ 3349» اگر وارث ميّت فقط «پدر و مادر» او باشند، مال سه قسمت مى شود، دو قسمت آن را پدر و يك قسمت را مادر مى برد؛ ولى اگر ميّت «دو برادر» يا «چهار خواهر» يا «يك برادر و دو خواهر» داشته باشد كه همۀ آنان پدرى باشند - يعنى پدر آنان با پدر ميّت يكى باشد، خواه مادر آنها هم با مادر ميّت يكى باشد يا نه - اگرچه تا ميّت پدر و مادر داشته باشد اينها ارث نمى برند، اما به واسطۀ بودن اينها، مادر يك ششم
مال را مى برد و بقيّه را به پدر مى دهند.
«مسألۀ 3350» اگر وارث ميّت فقط «پدر و مادر و يك دختر» باشد، چنانچه ميّت «دو برادر» يا «چهار خواهر» يا «يك برادر و دو خواهر» پدرى نداشته باشد، مال را پنج قسمت مى كنند، پدر و مادر هر كدام يك قسمت و دختر سه قسمت آن را مى برد و اگر «دو برادر» يا «چهار خواهر» يا «يك برادر و دو خواهر» پدرى داشته باشد، مال را شش قسمت مى كنند، پدر و مادر هر كدام يك قسمت و دختر سه قسمت مى برد و يك قسمت باقى مانده را چهار قسمت مى كنند، يك قسمت را به پدر و سه قسمت را به دختر مى دهند؛ مثلاً اگر مال ميّت را 24 قسمت كنند، 15 قسمت آن را به دختر و 5 قسمت آن را به پدر و 4 قسمت آن را به مادر مى دهند.
«مسألۀ 3351» اگر وارث ميّت فقط «پدر و مادر و يك پسر» باشند، مال را شش قسمت مى كنند، پدر و مادر هر كدام يك قسمت و پسر چهار قسمت آن را مى برد و اگر «چند پسر» يا «چند دختر» باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوى بين خودشان قسمت مى كنند و اگر «پسر و دختر» باشند، آن چهار قسمت را طورى تقسيم مى كنند كه هر پسرى دو برابر دختر ببرد.
«مسألۀ 3352» اگر وارث ميّت فقط «پدر و يك پسر» يا «مادر و يك پسر» باشد، مال را شش قسمت مى كنند، يك قسمت آن را پدر يا مادر و پنج قسمت را پسر مى برد و اگر چند پسر باشند، آن پنج قسمت را به طور مساوى بين خود تقسيم مى كنند.
«مسألۀ 3353» اگر وارث ميّت فقط «پدر» يا «مادر» با «پسر و دختر» باشد، مال را شش قسمت مى كنند، يك قسمت آن را پدر يا مادر مى برد و بقيّه را طورى قسمت مى كنند كه هر پسرى دو برابر دختر ببرد.
«مسألۀ 3354» اگر وارث ميّت فقط «پدر و يك دختر» يا «مادر و يك دختر» باشد، مال را چهار قسمت مى كنند، يك قسمت آن را پدر يا مادر و بقيّه را دختر مى برد.
«مسألۀ 3355» اگر وارث ميّت فقط «پدر و چند دختر» يا «مادر و چند دختر» باشد، مال را پنج قسمت مى كنند، يك قسمت را پدر يا مادر مى برد و چهار قسمت را
دخترها به طور مساوى بين خودشان قسمت مى كنند.
«مسألۀ 3356» اگر ميّت فرزند نداشته باشد، نوۀ پسرى او - اگرچه دختر باشد - سهم پسر ميّت را مى برد و نوۀ دخترى او - اگرچه پسر باشد - سهم دختر ميّت را مى برد؛ مثلاً اگر ميّت «يك پسر» از دختر خود و «يك دختر» از پسر خود داشته باشد، مال را سه قسمت مى كنند، يك قسمت را به پسر دختر و دو قسمت را به دختر پسر مى دهند.
«مسألۀ 3357» مقصود از فرزندى كه از انسان ارث مى برد، بچّه اى است كه از نطفۀ او متولّد شده باشد، خواه از زن دائم باشد يا موقّت؛ پس اگر كسى بچّه دار نشود و بچّه اى را از پرورشگاه يا از ديگران به فرزندى قبول كند، آن بچّه فرزند او نمى شود و از او ارث نمى برد، مگر اين كه در زمان حيات خود چيزى را به او ببخشد و جايز نيست شناسنامۀ او را نيز به نام خود بگيرد تا حكم اولاد نسبى بر او جارى شود، هر چند اصل عمل او از نظر عاطفى كار خوبى است و اجر و ثواب نيز دارد.