احكام غسل ميت
مسأله 556 : واجب است ميت را سه غسل بدهند:
اول:
با آبي كه به سدر مخلوط باشد؛
دوم:
به آبي كه با كافور مخلوط باشد؛
سوم:
با آب خالص.
مسأله 557 : سدر و كافور بايد به اندازه اي زياد نباشد كه آب را مضاف كند و به اندازه اي هم كم نباشد كه نگويند سدر و كافور با آن مخلوط شده است.
مسأله 558 : اگر سدر و كافور به اندازه اي كه لازم است پيدا نشود؛ بنا بر احتياط واجب بايد مقداري كه به آن دسترسي دارند در آب بريزند.
مسأله 559 : كسي كه در احرام حج، به هر قسمش، پيش از تمام شدن سعي بين صفا و مروه، بميرد و در احرام عمره، پيش از كوتاه كردن مو يا ناخن بميرد؛ نبايد او را با آب كافور غسل دهند و به جاي آن با آب خالص غسلش بدهند.
مسأله 560 : اگر سدر و كافور يا يكي از آنها پيدا نشود؛ يا استعمال آن جايز نباشد؛ مثل آنكه غصبي باشد؛ بايد به جاي هر كدام كه ممكن نيست بنا بر احتياط ميت را با آب خالص غسل دهند و بدل از هر كدام كه ممكن نشد تيمم هم بدهند
مسأله 561 : كسي كه ميت دوازده امامي را غسل مي دهد؛ بايد دوازده امامي باشد و اگر ميت غيرامامي باشد؛ در صورتي كه مطابق مذهبش غسلش دهند تكليف از امامي ساقط است و بايد عاقل و بالغ باشد و اگر بچه مميزي باشد كه بتواند غسل را درست انجام دهد كفايت مي كند و بايد مسائل غسل را بداند؛ ولي لازم نيست قبل از غسل دادن دانسته باشد؛ همين كه در حال غسل دادن ديگري به او ياد بدهد كافي است.
مسأله 562 : كسي كه ميت را غسل مي دهد بايد قصد قربت داشته باشد يعني غسل را براي انجام فرمان خداوند عالم به جا آورد و همين كه از ابتداء غسل بنا داشته باشد كه ميت را غسل بدهد كفايت مي كند؛ لازم نيست براي غسل دوم و سوم تجديد نمايد. اساساً بنا بر اينكه نيت عبارت است از داعي بر عمل، تجديد نيت براي غسل دوم و سوم وجهي ندارد.
مسأله 563 : غسل بچه مسلمان، اگر چه از زنا باشد؛ واجب است و غسل، كفن، حنوط و دفن كافر و اولاد او جايز نيست و كسي كه از بچگي ديوانه بوده و به حال ديوانگي بالغ شده؛ چنانچه پدر و مادر او، يا يكي از آنان مسلمان باشد؛ يا از جهت ديگر حكم به اسلام او شده باشد؛ مثل اينكه در دار الاسلام پيدا شده و اسلام پدر يا مادرش معلوم نباشد؛ بايد او را غسل بدهند و اگر به نحوي محكوم به اسلام نباشد؛ غسل دادن او جايز نيست.
مسأله 564 : بچه سقط شده را، اگر چهار ماه يا بيشتر دارد؛ بايد غسل بدهند و اگر چهار ماه ندارد؛ ولي خلقتش تمام شده؛ چنانچه احياناً مشاهده شده؛ احتياط واجب آن است كه غسلش دهند. ولي اگر خلقتش تمام نشده؛ در پارچه اي بپيچند و بدون غسل، دفن كنند.
مسأله 565 : اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد باطل است؛ ولي زن مي تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم مي تواند زن خود را غسل دهد و بهتر آن است كه از زير پيراهن باشد؛ اگر چه احتياط مستحب آن است كه زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را در حال اختيار غسل ندهد.
مسأله 566 : مرد مي تواند دختر بچه اي را كه سن او تا حال مرگ از سه سال بيشتر نيست غسل دهد. زن هم مي تواند پسر بچه اي را كه سه سال بيشتر تا حال مرگ ندارد غسل دهد.
مسأله 567 : اگر براي غسل دادن ميتي كه مرد است؛ مرد پيدا نشود؛ زناني كه با او نسبت دارند و محرمند؛ مثل مادر، خواهر، عمه و خاله، يا به واسطه شير خوردن با او محرم شده اند؛ بنا بر احتياط واجب مي توانند از زير لباس يا چيزي كه بدن او را بپوشاند؛ غسلش بدهند و نيز اگر براي غسل ميت زن، زن پيدا نشود؛ مردهايي كه با او نسبت دارند و محرمند، يا به واسطه شير خوردن با او محرم شده اند؛ بنا بر احتياط واجب مي توانند از زير پوشش او را غسل دهند. ولي پوشيدن عورت در هر دو صورت واجب است.
مسأله 568 : اگر ميت و كسي كه او را غسل مي دهد هر دو مرد، يا هر دو زن باشند؛ گرچه بعضي فرموده اند:
بهتر آن است كه غير از عورت، جاهاي ديگر ميت برهنه باشد؛ ولي ثابت نيست؛ مخير است بين برهنه بودن جاهاي ديگر و بين اينكه از زير لباس غسل دهند.
مسأله 569 : نگاه كردن به عورت ميت حرام است و كسي كه او را غسل مي دهد اگر نگاه كند معصيت كرده ولي غسل باطل نمي شود.
مسأله 570 : اگر جايي از بدن ميت نجس باشد؛ بنا بر احتياط واجب پيش از آنكه آنجا را غسل بدهند؛ آب بكشند. چنانچه در مسأله (378) گذشت و احتياط مستحب آن است كه تمام بدن ميت پيش از شروع به غسل پاك باشد.
مسأله 571 : غسل ميت مثل غسل جنابت است و احتياط آن است كه تا غسل ترتيبي ممكن است ميت را غسل ارتماسي ندهند و در غسل ترتيبي واجب نيست آب بر روي هر يك از سه قسمت بريزد؛ مي تواند هر يك از سه قسمت را در آب كثير با تحفظ ترتيب فرو برد.
مسأله 572 : كسي كه در حال حيض يا جنابت مرده، لازم نيست غسل حيض يا غسل جنابت بدهند؛ بلكه همان غسل ميت براي او كافيست.
مسأله 573 : بنا بر احتياط واجب مزد گرفتن براي غسل دادن ميت جايز نيست و غسلش درست نيست. ولي اگر گرفتن مزد داعي شود كه غسل براي خدا انجام شود؛ صحيح است.
چنانچه در عبادات استيجاريه تصوير مي شود. به هر حال مزد گرفتن براي كارهاي مقدماتي جايز است.
مسأله 574 : اگر آب پيدا نشود؛ يا استعمال آن مانعي داشته باشد؛ بنا بر احتياط واجب بايد عوض هر غسل، ميت را يك تيمم بدهند؛ لازم نيست تيمم چهارمي عوض هر سه غسل به جا آورد. اگر در تيمم اول قصد ما في الذمه يعني نيت كند اين تيمم را براي انجام تكليفي كه به عهده ام مي باشد به جا مي آورم كفايت مي كند.
مسأله 575 : كسي كه ميت را تيمم مي دهد احتياط لازم آن است كه تا ممكن است دست ميت را به زمين بزند و به صورت و پشت دستهايش بكشد و اگر ممكن نشد دست خود را به زمين بزند و به صورت و پشت دسته اي ميت بكشد.