نمازهايي كه بايد به ترتيب خوانده شود
مسأله 763 : انسان بايد نماز عصر را بعد از نماز ظهر و نماز عشا را بعد از نماز مغرب بخواند و اگر عمداً نماز عصر را پيش از نماز ظهر و نماز عشا را پيش از نماز مغرب بخواند باطل است.
مسأله 764 : اگر به نيت نماز ظهر مشغول نماز شود و در بين نماز يادش بيايد كه نماز ظهر را خوانده است؛ نمي تواند نيت را به نماز عصر برگرداند و بايد نماز را بشكند و نماز عصر را بخواند و همين طور است در نماز مغرب و عشا.
مسأله 765 : اگر در بين نماز عصر يقين كند كه نماز ظهر را نخوانده است؛ نيت را به نماز ظهر برگرداند؛ چنانچه يادش بيايد كه نماز ظهر را خوانده بوده؛ بنا بر احتياط واجب بايد نيت را به نماز عصر برگرداند و بعد از تمام كردن؛ دوباره نماز عصر را بخواند؛ در صورتي كه پس از برگرداندن نيت به نماز ظهر چيزي به جا آورده باشد.
ولي اگر پس از برگرداندن نيت به ظهر كاري انجام نداده و يا اگر انجام داده دو مرتبه آن كار را به نيت نماز عصر خوانده؛ دوباره خواندن نماز عصر لازم نيست.
مسأله 766 : اگر در بين نماز عصر شك كند كه نماز ظهر را خوانده يا نه، بايد نيت را به نماز ظهر برگرداند؛ ولي اگر وقت به قدري كم است كه بعد از تمام شدن نماز، مغرب مي شود؛ بايد به نيت نماز عصر نماز را تمام كند و نماز ظهرش قضا ندارد.
مسأله 767 : اگر در نماز عشا پيش از ركوع ركعت چهارم شك كند كه نماز مغرب را خوانده يا نه، چنانچه وقت به قدري كم است كه بعد از تمام شدن نماز نصف شب مي شود؛ بايد به نيت عشا نماز را تمام كند و پس از آن نماز مغرب را بدون نيت ادا و قضا بخواند.
مسأله 768 : اگر در نماز عشا بعد از رسيدن به ركوع ركعت چهارم شك كند كه نماز مغرب را خوانده يا نه، اگر در وقت مختص عشا باشد نماز را تمام كند؛ لازم نيست نماز مغرب را بعد از آن بخواند و اگر در وقت مشترك باشد؛ احتياطاً نماز را تمام كند و پس از نماز مغرب، بنا بر احتياط واجب نماز عشا را اعاده كند.
مسأله 769 : اگر انسان نمازي را كه خوانده احتياطاً دوباره بخواند و در بين نماز يادش بيايد نمازي را كه بايد پيش از آن بخواند نخوانده است؛ نمي تواند نيت را به آن نماز برگرداند؛ مثلاً موقعي كه نماز عصر را احتياطاً مي خواند اگر يادش آمد نماز ظهر را نخوانده است؛ نمي تواند نيت را به نماز ظهر برگرداند.
مسأله 770 : برگرداندن نيت از نماز قضا به نماز ادا و از نماز مستحب به نماز واجب جايز نيست؛ ولي برگرداندن نماز واجب به مستحب در بعضي موارد جايز است؛ چنانچه در احكام جماعت ذكر شده.
مسأله 771 : اگر وقت نماز ادا وسعت داشته باشد؛ انسان مي تواند؛ بلكه مستحب است در بين نماز نيت را به نماز قضا برگرداند؛ در صورتي كه در بين نماز يادش بيايد كه نماز قضا در ذمه داشته و از آن غفلت نموده. اگر با توجه به داشتن قضا به ادا شروع نموده؛ احتياط لازم آن است كه نمازش را به قضا برنگرداند و برگرداندن نيت به نماز قضا در صورتي كه ممكن باشد؛ مثلاً اگر مشغول نماز ظهر است در صورتي مي تواند نيت را به قضاي صبح برگرداند كه به ركوع ركعت سوم نرفته باشد.
نمازهاي مستحب
مسأله 772 : نمازهاي مستحبي زياد است و آنها را نافله گويند و بين نمازهاي مستحبي به خواندن نافله هاي شبانه روزي بيشتر سفارش شده و آنها در غير روز جمعه سي و چهار ركعتند:
كه هشت ركعت آن نافله ظهر و هشت ركعت نافله عصر و چهار ركعت نافله مغرب و دو ركعت نافله عشا و يازده ركعت نافله شب و دو ركعت نافله صبح مي باشند. چون دو ركعت نافله عشا را بايد نشسته خواند؛ يك ركعت حساب مي شود. ولي در روز جمعه بر شانزده ركعت نافله ظهر و عصر چهار ركعت اضافه مي شود.
مسأله 773 : از يازده ركعت نافله شب هشت ركعت آن بايد به نيت نافله شب و دو ركعت آن به نيت نماز شفع و يك ركعت آن به نيت نماز وتر خوانده شود. دستور كامل نافله شب در كتاب هاي دعا گفته شده است.
مسأله 774 : نمازهاي نافله را مي شود نشسته خواند؛ ولي بهتر است دو ركعت نماز نافله نشسته را يك ركعت حساب كند؛ مثلاً كسي كه مي خواهد نافله ظهر را كه هشت ركعت است نشسته بخواند؛ بهتر است شانزده ركعت بخواند و اگر مي خواهد نماز وتر را نشسته بخواند؛ دو نماز يك ركعتي نشسته بخواند.
مسأله 775 : نافله ظهر و عصر را در سفر نبايد خواند. ولي نافله عشا را كه از او به وتيره تعبير مي شود؛ در سفر به رجاء مطلوبيت مي توان خواند.