1 خوردن و آشاميدن
مسأله 1582 : اگر روزه دار عمداً چيزي بخورد يا بياشامد؛ روزه او باطل مي شود. چه خوردن و آشاميدن آن چيز معمول باشد؛ مثل نان و آب و چه معمول نباشد؛ مثل خاك و شيره درخت، چه كم باشد يا زياد، حتي اگر مسواك را از دهان بيرون بياورد و دوباره به دهان فروببرد و رطوبت آن را فرو برد؛ روزه او باطل مي شود؛ مگر آنكه رطوبت مسواك در آب دهان به طوري از بين برود كه رطوبت خارج به آن گفته نشود. ولي در صورتي كه بداند آب خارج در دهان است گرچه مستهلك شده؛ احتياط لزومي آن است كه آن را فرونبرد؛ وگرنه مي توان يك ليوان آب يا ماست را به وسيله سر انگشت مثلاً، در مدت طولاني در دهان قرارداد به نحوي كه در هر دفعه رطوبت سر انگشت در آب دهان مستهلك شود.
مسأله 1583 : اگر موقعي كه مشغول غذا خوردن است بفهمد صبح شده؛ بايد لقمه را از دهان بيرون آورد و چنانچه عمداً فرو برد روزه اش باطل است و به دستوري كه بعداً گفته خواهد شد كفاره هم بر او واجب مي شود.
مسأله 1584 : اگر روزه دار سهواً چيزي بخورد يا بياشامد؛ روزه اش باطل نمي شود.
مسأله 1585 : احتياط واجب آن است كه روزه دار از استعمال آمپول و سرمي كه به جاي دوا و غذا به كار مي رود؛ خود داري كند؛ ولي ترزيق آمپولي كه عضو را بي حس مي كند اشكال ندارد. در صورتي كه روزه دار مرضي داشته باشد كه روزه برايش ضرر ندارد؛ ولي در روز ناچار به ترزيق آمپول و سرم است؛ در صورت ترزيق احتياط لازم آن است كه روزه آن روز را به پايان برساند و قضاي آن روز را به جا آورد.
مسأله 1586 : اگر روزه دار چيزي را كه لاي دندان مانده است عمداً فروببرد؛ روزه اش باطل مي شود؛ بلكه اگر آن چيز فاسد شده باشد به نحوي كه از خبائث محسوب شود شبهه خوردن چيز حرام است و كفاره جمع در بين است.
مسأله 1587 : كسي كه مي خواهد روزه بگيرد لازم نيست پيش از اذان دندان هايش را خلال كند؛ ولي اگر بداند غذايي كه لاي دندان مانده در روز فرو مي رود؛ چنانچه خلال نكند و چيزي از آن فرورود روزه اش باطل است؛ بلكه اگر فرو هم نرود باطل است براي اينكه با اين علم، نيت امساك در تمام روز را نكرده است.
مسأله 1588 : فرو بردن آب دهان گرچه به واسطه خيال كردن ترشي و مانند آن در دهان جمع شده باشد؛ روزه را باطل نمي كند؛ ولي احتياط مستحب آن است كه آن آب را فرونبرد؛ مخصوصاً در صورتي كه سبب جمع شدن آب از روي عمد باشد.
مسأله 1589 : فرو بردن اخلاط سر و سينه، تا به فضاي دهان نرسيده؛ اشكال ندارد. ولي اگر داخل فضاي دهان شود احتياط واجب آن است كه آن را فرونبرند.
مسأله 1590 : اگر روزه دار به قدري تشنه شود كه بترسد از تشنگي بميرد؛ يا اينكه مي ترسد كه تشنگي به او ضرر معتني به مي رساند و يا اينكه اگر آب نخورد در مشقت شديد واقع مي شود؛ مي تواند به اندازه اي كه از مردن، يا از ضرر تشنگي و از مشقت شديد نجات پيدا كند؛ آب بياشامد؛ بلكه در مورد ترس از مردن و ضرر معتني به واجب است به مقداري كه از مرگ و ضرر نجات پيدا كند؛ آب بياشامد. به هر حال در تمام اين موارد روزه او باطل مي شود و اگر ماه رمضان باشد بايد در بقيه روز از به جا آوردن كاري كه روزه را باطل مي كند خود داري كند.
مسأله 1591 : جويدن غذا براي بچه يا پرنده و چشيدن غذا و مانند اينها كه معمولا به حلق نمي رسد؛ در صورتي كه مجرد رسيدن به حلق روزه را باطل بكند؛ اگر اتفاقاً به حلق برسد؛ روزه را باطل نمي كند؛ ولي اگر انسان از اول بداند كه به حلق مي رسد؛ روزه اش باطل مي شود و بايد قضاي آن را بگيرد و اگر به حلق برسد؛ كفاره هم بر او واجب است و الا فقط قضا واجب است.
مسأله 1592 : انسان نمي تواند براي ضعف، روزه را بخورد؛ ولي اگر ضعف به قدريست كه معمولا نمي شود آن را تحمل كرد؛ خوردن روزه اشكال ندارد.