رساله توضیح المسائل حضرت آيت الله محمد باقر موحدي نجفي
احکام تقلید مسائل طهارت و نجاست احکام طهارت و آب ها اشاره حکم آب مطلق (آب کر) حکم آب قلیل حکم آب جاری حکم آب باران حکم آب چاه حکم آب مضاف احکام نجاسات اشاره 2 و 2 _ حکم ادرار و مدفوع 3_ حکم منی 5 و 5 _ حکم میته و مردار 6_ حکم خون 8 و 8 _ حکم سگ و خوک 9_ حکم کافر 11 و 11_ حکم شراب و فقاع راه ثابت شدن نجاست راه نجس شدن چیزهای پاک اجتناب از نجاسات احکام مطهّرات مطهّرات اول: آب دوم: زمین سوم: آفتاب چهارم: استحاله پنجم: کم شدن دو سوم آب انگور ششم: انتقال هفتم: اسلام هشتم: تبعیت نهم: برطرف شدن عین نجاسات دهم: استبرای حیوان نجاست خوار یازدهم: غایب شدن مسلمان دوازدهم: سنگ استنجاء سیزدهم: ذبح و تزکیه چهاردهم: نزح آب پانزدهم: تیمم شانزدهم : استبراء هفدهم و هجدهم: زوال و تغییر احکام قرآن و مسجد احکام مساجد احکام ظرفها احکام تخلّی و استنجاء استبراء مستحبات و مکروهات تخلّی احکام وضو ،شرایط و نواقض آن احکام وضو آداب و ترتیب وضو شستن صورت شستن دستها مسح سر و پا وضوی ارتماسی شرایط وضو اشاره شرط اول و دوم: آب وضو باید پاک و با آب مطلق باشد . شرط سوم: آب وضو و فضایی که در آن وضو می گیرد باید مباح باشد . شرط چهارم و پنجم: ظرفی که آب وضو در آن است باید مباح باشد و نیز از طلا و نقره نباشد . شرط ششم: بنا بر احتیاط واجب باید اعضای وضو هنگام شستن و مسح کشیدن پاک باشد . شرط هفتم: وقت کافی برای وضو و نماز داشته باشد . شرط هشتم: قصد قربت شرط نهم: ترتیب شرط دهم: موالات . یعنی کارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد . شرط یازدهم: کارهای وضو را خود انسان انجام دهد . شرط دوازدهم: استعمال آب برای او مانعی نداشته باشد . شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب به بدن وجود نداشته باشد . احکام وضو و حکم شک در وضو حکم کسی که نمی تواند از بیرون آمدن ادرار یا مدفوع یا باد جلوگیری کند اموری که وضو گرفتن برای آنها واجب است چیزهایی که وضو را باطل می کند احکام جبیره و مسائل آن احکام غسل جبیره ای احکام غسلهای واجب بالذات ، مسّ میّت و بالعرض جنابت و ... اشاره احکام غسل غسل ترتیبی غسل ارتماسی غسلهای واجب اعم از وجوب نفسی و غیری غسل جنابت احکام جنب کارهایی که بر جنب حرام و یا مکروه است غسلهای مستحب غسل حیض احکام حائض اقسام زنان حائض اشاره اول: صاحب عادت وقتیه و عددیه دوم: صاحب عادت وقتیه سوم: صاحب عادت عددیه چهارم: مضطربه پنجم: مبتدئه ششم: ناسیه مسائل متفرقه حیض غسل استحاضه احکام مستحاضه غسل نفاس غسل مسّ میّت غسل میّت غسلی که با نذر یا سوگند و یا عهد واجب شده است احکام تیمم و موارد آن اشاره تیمم کیفیت تیمم چیزهایی که تیمم بر آنها صحیح است موارد تیمم اشاره اول از موارد تیمم: دوم از موارد تیمم سوم از موارد تیمم چهارم از موارد تیمم پنجم از موارد تیمم ششم از موارد تیمم هفتم از موارد تیمم احکام تیمم احکام اموات و مسائل احتضار اشاره مسائل محتضر احکام و آداب میت احکام غسل میت حنوط و احکام آن کفن کردن میت و احکام آن نماز میت و احکام آن دستور نماز میت مستحبات نماز میت دفن میت و احکام آن مستحبات دفن نماز وحشت حکم بعضی اعضای میت احکام نبش قبر احکام نماز ، مسائل ، شرایط ،اقسام و اوقات آن اشاره احکام نماز اقسام نماز نمازهای واجب یومیه وقت نمازهای یومیه وقت نماز ظهر و عصر وقت نماز مغرب و عشاء وقت نماز صبح احکام وقت نماز نمازهایی که باید به ترتیب خوانده شود نمازهای مستحب نافله های شبانه روزی و وقت آنها نماز غفیله نماز اول وقت احکام قبله ستر بدن در نماز لباس نمازگزار مواردی که لازم نیست بدن و لباس نمازگزار پاک باشد مستحبات و مکروهات لباس نمازگزار احکام مکان نمازگزار جاهایی که خواندن نماز در آنجا مستحب یا مکروه است اذان و اقامه واجبات صلاة احکام واجبات و ارکان نماز نیت قیام (ایستادن) در نماز تکبیره الاحرام قرائت نماز رکوع نماز سجود نماز اشاره چیزهایی که سجده بر آنها صحیح است مستحبات و مکروهات سجده احکام سجدة واجب قرآن تشهد نماز کیفیت سلام نماز حکم اذکار نماز ترتیب موالات احکام قنوت تعقیبات نماز صلوات بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ترجمة جملات نماز اشاره ترجمة سورة حمد ترجمة قل هو الله احد ترجمة ذکر رکوع، سجود و اذکار صلاة ترجمة قنوت ترجمة تشهد ترجمة تسبیحات اربعه ترجمة سلام نماز مبطلات نماز مکروهات موارد جواز قطع نماز خلل در نمازهای مستحبی احکام شکوک صلاة شکوکی که نماز را باطل می کند شکوکی که نباید به آنها اعتنا کرد اشاره 1_ شک در چیزی که محل به جا آوردن آن گذشته است . 2_ شک پس از سلام نماز 3_ شک پس از گذشتن وقت نماز 4_ شک کثیرالشک (یعنی کسی که زیاد شک می کند) 5_ شک امام جماعت یا مأموم در شمارة رکعتهای نماز 6_ شک در نماز مستحبی شکوک صحیحه احکام نماز احتیاط احکام سجدة سهو سجدة سهو احکام قضای سجده و تشهد فراموش شده مسائل کم یا زیاد کردن اجزا و شرایط نماز احکام نماز مسافر ، خوف ، قضا ،آیات ، عید ، جمعه و جماعات و شرایط آنها اشاره احکام نماز مسافر چیزهایی که سفر را قطع می کند اشاره 1_ رسیدن به وطن: 2_ قصد اقامت: 3_ توقف یک ماه بدون قصد: چند مسئله متفرقه احکام نماز خوف احکام نماز قضا نماز و روزه قضای پدر و مادر نایب گرفتن برای نماز و روزه قضا احکام نماز جماعت موارد وجوب نماز جماعت شرایط برگزاری نماز جماعت شرایط نماز جماعت وظیفه مأمومین در جماعت نیت فرادی در جماعت شرایط امام جماعت مستحبات نماز جماعت مکروهات احکام نماز جمعه کیفیت نماز جمعه وقت نماز جمعه شرایط برگزاری نماز جمعه خطبه های نماز جمعه شرایط امام جمعه نماز عید فطر و قربان شرایط نماز عید فطر و قربان احکام نماز عید فطر و قربان نماز آیات وقت نماز آیات دستور نماز آیات نمازهای مستحبی احکام روزه،مسائل و شرایط آن اشاره احکام روزه شرایط صحت روزه مبطلات روزه اشاره 1و2_ خوردن و آشامیدن 3_ جماع 4_ استمناء 6 _ دروغ بستن به خدا یا پیامبر و یا امامان علیه السلام 6_ رساندن غبار غلیظ به حلق 7_ فرو بردن تمام سر در آب 8_ عمدا باقی ماندن بر جنابت یا حیض یا نفاس تا اذان صبح 9_ اماله کردن با چیزهای روان 10_ قی کردن احکام مبطلات روزه کفاره ی روزه مواردی که فقط قضای روزه واجب است مواردی که قضا و کفاره هر دو واجب است موارد کفاره ی جمع موارد تکرار کفاره احکام روزة قضا احکام روزة مسافر کسانی که روزه بر آنها واجب نیست روزه های حرام و مکروه روزه های مستحب مواردی که مستحب است از مبطلات روزه خودداری شود مکروهات راه ثابت شدن اول ماه احکام اعتکاف شرایط اعتکاف خمس ، شرایط وجوب خمس و موارد مصرف آن اشاره احکام خمس اموالی که خمس آنها واجب است اشاره 1_ منافع کسب و کار اشاره خمس مطالبات و پس اندازها خمس سرمایه و ترقی جبران سرمایه خمس خانه و اثاثیه مخارج و هزینه ها تعیین سال 2_ معدن 3_ گنج 4_ مال حلال مخلوط با حرام 5_ جواهری که با غواصی در دریا به دست می آید 6_ غنیمت جنگ 7_ زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد احکام تصرف در مالی که خمس آن داده نشده است مصرف خمس احکام انفال احکام زکات ، مسائل ، شرایط وجوب زکات و موارد مصرف آن اشاره احکام زکات موارد وجوب زکات نیت زکات شرایط واجب شدن زکات زکات انعام ثلاثه (شتر ، گاو و گوسفند) نصاب شتر و گاو و گوسفند 1_ نصاب شتر 2_ نصاب گاو 3_ نصاب گوسفند زکات طلا و نقره (نقدین) اشاره نصاب طلا و نقره زکات غلات أربعه «گندم ، جو، خرما و کشمش» اشاره نصاب غلّات مخارج و هزینه ها در زکات احکام پرداخت زکات تصرف و معامله در زکات زکات و دَین مصرف زکات شرایط مستحق زکات احکام زکات فطره مصرف زکات فطره احکام حج ،شرایط وجوب و صحت آن اشاره احکام حج شرایط وجوب حج نیابت در حج اقسام حج صورت حج تمتّع اشاره 1_ عمرة تمتّع 2_ حج تمتّع عمرة مفرده احکام جهاد ، شرایط جهاد ابتدایی و دفاعی اشاره احکام جهاد و دفاع جهاد ابتدایی جهاد دفاعی دفاع از حقوق شخصی احکام امر به معروف و نهی از منکر شرایط امر به معروف و نهی از منکر احکام معاملات:بیع ، انواع بیع ، معاملات صحیح و باطل احتکار ، شفعه ، صلح ، شرکت ، مضاربه مزارعه ، مساقات و شرایط آنها اشاره احکام خرید و فروش معاملات باطل معاملات مکروه شرایط فروشنده و خریدار شرایط کالا و عوض آن خرید و فروش چیزهای وقفی فروش طلا و نقره به طلا و نقره خرید و فروش میوه ها احکام انواع معامله 1_ معاملة نقدی 2_ معاملة نسیه 3_ معاملة سلف اشاره شرایط معاملة سلف احکام معاملة سلف مواردی که می توان معامله را به هم زد احکام اقاله (به هم زدن معامله) احکام احتکار احکام حق شُفعه احکام صلح احکام شرکت شرایط شرکت قراردادی تصرف در اموال شرکت تقسیم مال مشترک احکام مضاربه احکام مزارعه احکام مساقات احکام اجاره ، جعاله ، حواله ، بیمه ،قرض ، رهن ، ودیعه ، عاریه ، هبه وکالت ، ضمانت ، کفالت و شرایط آنها اشاره احکام اجاره شرایط مالی که آن را اجاره می دهند شرایط استفاده از متعلق اجاره مسائل متفرقه اجاره احکام سرقفلی احکام جُعاله احکام بیمه احکام وکالت احکام قرض احکام سفته و چک و معاملات بانکی احکام رهن احکام حواله احکام ضمانت 1_ ضمانت عقدی 2_ ضمانت قهری احکام کفالت احکام ودیعه (امانت) احکام عاریه احکام هبه احکام وقف ، صدقه ، حبس ملک ، حجر و شرایط آنها اشاره احکام وقف شرایط وقف شرایط ضمن وقف تولیت و نظارت بر وقف مسائل متفرقه وقف حبس ملک صدقه احکام حجر (محجور شدن) احکام مشاغل ، معاشرت ، مسابقات ، مسائل لمس ، نگاه و صدا اشاره احکام مشاغل و درآمدها احکام مسابقات احکام معاشرت احکام نگاه و لمس و صدا احکام پوشش و زینت احکام نکاح ، توابع آن و مسائل متفرقه ازدواج اشاره احکام ازدواج کیفیت خواندن عقد دائم دستور خواندن عقد موقت شرایط انشای صیغة عقد شرایط ضمن عقد عیبهایی که به واسطة آنها می توان عقد را به هم زد احکام عقد دائم احکام عقد موقت زنهایی که ازدواج با آنان حرام است 1_ زنان مَحرم: 2_ خواهر زن: 3_ دختر خواهر و دختر برادر همسر: 4_ زنی که در عدّه دیگری است: 5_ زن شوهرداری که با او عقد بسته است: 6_ زن شوهرداری که با او زنا کرده است: 9 _ دختر و مادر زنی که با او زنا کرده است: 9_ مادر و خواهر و دختر کسی که با او لواط کرده است: 10_ زنی که در حال احرام با او عقد بسته است: 11_ همسری که سه مرتبه طلاقش داده است: 12_ دختر نابالغی که با او ازدواج و نزدیکی کرده است: 13_ زنان کافره: 14_ زنی که با او لعان کرده است: احکام متفرقه ازدواج احکام شیر دادن (رضاع) شرایط شیر دادنی که علت مَحرم شدن است تلقیح تلقیح مصنوعی سقط جنین حقوق متقابل پدر و مادر و فرزند نفقه: احکام پس از ولادت عقیقه آداب شیر دادن حق حضانت (نگهداری کودک) تشریح و ترقیع (پیوند اعضاء) احکام طلاق ، اقسام و شرایط آن ، مسائل اقرار ، نذر ، عهد و قسم اشاره احکام طلاق اقسام طلاق اشاره 1_ طلاق بائن طلاق خلع و مبارات 2_ طلاق رجعی احکام عدّه عدّة طلاق عدّة وفات مسائل متفرقه عدّه مسائل لعان احکام اقرار احکام نذر و عهد احکام قسم (سوگند) احکام اراضی موات ، مسائل غصب ، لقطه ، صید و ذباحه أطعمه و أشربه اشاره احکام احیای زمینهای موات حریم مکانهای مشترک احکام غصب مسائل تقاص احکام لُقَطه (مالی که انسان آن را پیدا می کند) مال مجهول المالک احکام سر بریدن و شکار حیوانات دستور ذبح حیوان شرایط ذبح حیوان دستور نحر شتر مستحبات و مکروهات ذبح حیوان احکام و شرایط شکار با اسلحه احکام و شرایط شکار با سگ شکاری احکام صید ماهی و ملخ احکام أطعمه و أشربه (خوردنیها و آشامیدنیها) مستحبات و مکروهات خوردن و آشامیدن احکام وصیت ، ارث ، قضاوت ، ید و شرایط آنها اشاره احکام وصیّت شرایط وصیت کننده و وصیت شرایط وصی احکام ارث ارث طبقة اول ارث طبقة دوم ارث طبقة سوم ارث زن و شوهر ارث اختصاصی پسر بزرگتر مسائل متفرقه ارث تغییر جنسیت احکام قضاوت شرایط قاضی آداب قضاوت دادخواهی کیفیت قضاوت و مستندات آن شرایط شاهد و بیّنه کیفیت قسَم و احکام آن احکام ید احکام حدود و تعزیرات ، دیات و قصاص اشاره احکام حدود و تعزیرات حدّ زنا حدّ لواط حدّ مساحقه حدّ قوّادی مسائل متفرقه امور جنسی حدّ استمناء حدّ قذف (نسبت دادن زنا یا لواط به دیگران) حدّ مشروب خواری حدّ سرقت احکام محارب احکام مرتد حکم سایر حدود و تعزیرات احکام قصاص و دیات اقسام قتل راه های اثبات قتل کفارة قتل دیه و اقسام آن قصاص و دیة اعضا دیة سقط جنین دیة جراحات حکم مواردی که دیه تعیین نشده است مسائل متفرقة قصاص و دیات
8_ عمدا باقی ماندن بر جنابت یا حیض یا نفاس تا اذان صبح
(مسئله 1677) اگر در روزة ماه رمضان و قضای آن بلکه بنا بر احتیاط واجب هر روزة واجب دیگر «جنب» یا «حائض» و یا «نفساء» از روی عمد تا اذان صبح غسل نکند ، یا اگر وظیفة او تیمم است تیمم ننماید ؛ روزة او باطل می باشد .
(مسئله 1678) اگر جنب در روزة رمضان یا روزة واجبی که مثل روزة رمضان وقت آن معین است تا اذان صبح از روی اشتباه و عذر غسل یا تیمم نکند _ مثل آن که نفهمد جنب شده _ روزه اش صحیح است ؛ ولی بنا بر احتیاط واجب در روزة قضای رمضان و نیز در روزه های واجب دیگر که وقت آنها وسعت دارد روزة او صحیح نیست .
(مسئله 1679) کسی که جنب است و می خواهد روزة واجبی بگیرد که وقت آن معین است _ مثل روزة رمضان _ چنانچه از روی عمد غسل نکند تا وقت تنگ شود بنا بر احتیاط واجب تیمم کند و روزه را بگیرد و قضای آن را هم به جا آورد و کفاره را نیز بپردازد .
(مسئله 1680) اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و پس از یک یا چند روز دیگر متوجه شود ، باید روزه هایی را که یقین دارد در آن حال گرفته قضا نماید ؛ همچنین بنا بر احتیاط واجب اگر یقین کند که در این حال روزة واجب دیگری گرفته است باید عوض آن را بگیرد .
(مسئله 1681) اگر در عدد روزه هایی که در حال جنابت گرفته شک کند می تواند فقط آنچه را یقین دارد قضا نماید ؛ ولی اگر عدد آنها را می دانسته و در اثر کوتاهی در انجام قضای روزه ها در عدد آنها شک کرده است ، احتیاطاً آنچه را شک دارد نیز قضا نماید .
(مسئله 1682) کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ یک از غسل و تیمم وقت ندارد نباید خود را جنب نماید ؛ و اگر جنب کند روزه اش باطل و قضا و کفاره بر او واجب می شود . ولی اگر تنها برای تیمم وقت دارد ، چنانچه خود را جنب نماید بنا بر احتیاط واجب تیمم کند و روزة آن روز را گرفته و قضای آن را هم به جا آورد و کفاره نیز بدهد .
(مسئله 1683) اگر مطمئن است که به اندازة غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت نداشته است ، تیمم نماید و روزه اش صحیح است . ولی اگر گمان به وسعت داشته ، چنانچه تحقیق کرده باشد روزة او صحیح است ؛ و اگر
تحقیق نکرده باشد باید تیمم نماید و روزه را بگیرد و سپس بنا بر احتیاط واجب قضای آن را هم به جا آورد .
(مسئله 1684) کسی که باید برای روزه تیمم کند ، بنا بر احتیاط واجب پس از تیمم تا اذان صبح نخوابد و حدث دیگری نیز از او سر نزند .
(مسئله 1685) هرگاه جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود احتیاط واجب آن است که دوباره پیش از غسل نخوابد ؛ هر چند احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود .
(مسئله 1686) کسی که در شب ماه رمضان جنب شده اگر قصد خوابیدن داشته باشد چهار صورت دارد:
1_ چنانچه بداند تا اذان صبح بیدار نمی شود یا عادت به بیدار شدن ندارد ، بنا بر احتیاط واجب نباید بخوابد ؛ و در صورتی که بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود روزه اش باطل و قضا و کفاره بر او او واجب می شود .
2_ اگر می داند یا گمان و یا عادت دارد که پیش از اذان صبح بیدار می شود یکی از این سه حالت را دارد:
الف: چنانچه با این تصمیم که پس از بیدار شدن غسل کند بخوابد ولی تا اذان بیدار نشود ، روزه اش صحیح است .
ب: اگر از خواب اول بیدار شود و با همین تصمیم دوباره بخوابد و بیدار نشود ، باید روزه را بگیرد و قضای آن را هم به جا آورد ؛ بلکه در صورتی که یقین یا وثوق به بیدار شدن نداشته بنا بر احتیاط کفاره نیز بدهد .
ج: اگر برای بار سوم بخوابد و بیدار نشود ، باید روزه را بگیرد و علاوه بر قضا بنا بر احتیاط واجب کفاره نیز بدهد .
3_ اگر می داند یا احتمال می دهد که پیش از اذان صبح بیدار می شود و نخواهد بعد از بیدار شدن غسل کند یا تردید داشته باشد که غسل کند یا نه ، در صورتی که بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود روزه اش باطل است و قضا و کفاره نیز بر او واجب می شود .
4_ اگر به طور کلی از جنابت و غسل غفلت داشته باشد و بخوابد ، باید روزة آن روز را بگیرد و قضای آن را هم به جا آورد .
(مسئله 1687) خوابی را که انسان در آن محتلم شده بنا بر احتیاط واجب باید خواب اول به حساب آورد ؛ ولی اگر در بیداری جنب شده باشد ، خوابی که پس از آن واقع می شود خواب اول است و حکم خواب چهارم یا بیشتر همانند حکم خواب سوم می باشد .
(مسئله 1688) اگر روزه دار در روز محتلم شود واجب نیست فوراً غسل کند ، هر چند بهتر است .
(مسئله 1689) هرگاه در ماه رمضان پس از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده _ هر چند بداند پیش از اذان محتلم شده است _ روزة او صحیح است . ولی اگر روزة او قضای رمضان باشد ، چنانچه وقت آن تنگ است بنابر احتیاط واجب آن روز را روزه بگیرد و بعد از رمضان هم دوباره آن را به جا آورد و اگر وقت آن تنگ نیست روزة او باطل است.
(مسئله 1690) کسی که می خواهد قضای روزة رمضان را بگیرد اگر تا اذان صبح _ هر چند از روی عمد نباشد _ جنب بماند ، چنانچه وقت قضا وسعت دارد روزة او باطل است ؛ و اگر وقت وسعت ندارد بنا بر احتیاط آن روز را روزه بگیرد و پس از رمضان دوباره آن را قضا کند .
(مسئله 1691) اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و از روی عمد غسل نکند و در تنگی وقت تیمم هم ننماید ، روزة او در ماه رمضان باطل است ؛ همچنین است بنا بر احتیاط واجب در غیر رمضان . ولی اگر وقت برای غسل نداشته باشد ، در روزة واجبی که مثل رمضان وقت آن معین است بنا بر احتیاط واجب تیمم نماید و تا اذان صبح بیدار بماند و روزه اش صحیح است ؛ بلکه اگر تیمم ممکن نباشد بدون تیمم هم روزه اش صحیح است . و چنانچه روزة واجب غیر معین یا روزة مستحبی باشد روزه اش با تیمم صحیح نیست .
(مسئله 1692) اگر زن نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد ، یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده ، چنانچه روزه ای را که می گیرد مثل روزة رمضان واجب معین باشد صحیح است ؛ و اگر روزة مستحب یا روزه ای باشد که مثل روزة کفاره وقت آن معین نیست صحت آن محل اشکال است .
(مسئله 1693) اگر زن بعد از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود ، یا در بین روز خون حیض یا نفاس ببیند _ اگر چه نزدیک مغرب باشد _ روزة او باطل است .
(مسئله 1694) اگر حائض یا نفساء غسل خود را فراموش کرده و پس از یک یا چند روز یادش بیاید ، بنا بر احتیاط واجب روزه هایی را که یقین دارد در آن حال گرفته قضا نماید .
(مسئله 1695) خواب دوم و سوم حائض یا نفساء در شب ماه رمضان پس از پاک شدن حکم خواب دوم و سوم جنب را ندارد ؛ بلکه اگر در بیدار شدن و غسل کردن کوتاهی نکرده باشد خواب سوم او هم اشکال ندارد ، و چنانچه تا اذان صبح بیدار نشود روزه اش صحیح است ؛ و در صورتی که کوتاهی کرده باشد خواب اول او هم اشکال دارد و چنانچه تا اذان صبح بیدار نشود روزه اش باطل است .
(مسئله 1696) زنی که در حال استحاضه است اگر غسلهای خود را به تفصیلی که در احکام استحاضه گفته شد انجام دهد روزه های او صحیح است .
(مسئله 1697) کسی که مسّ میت کرده می تواند بدون غسل مسّ میت روزه بگیرد ؛ و اگر در حال روزه هم میت را لمس نماید روزة او باطل نمی شود .
آموزش تصویری مرتبط با این حکم
