مسائل متفرّقه (مبتلابه)
مسأله 2854 ) اگر ریشه یا شاخه درخت همسایه در مِلک انسان باشد، می تواند از آن جلوگیری کند. چنانچه ضرری از ریشه درخت به او برسد، می تواند از صاحب درخت بگیرد.
مسأله 2855 ) جهیزیه ای که پدر به دختر می دهد، اگر مثلاً به واسطه صلح یا بخشش ملک او کرده باشد، نمی تواند از او پس بگیرد. اگر ملک او نکرده باشد، پس گرفتن اشکال ندارد.
مسأله 2856 ) اگر کسی بمیرد، ورثه بالغ او می توانند از سهم خودشان خرج عزاداری میت نمایند ولی از سهم صغیر نمی شود چیزی برداشت.
مسأله 2857 ) اگر انسان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط واجب آن است که اگر مفسده ای پیدا نشود از وی خواهش کند او را حلال نماید. چنانچه ممکن نباشد، باید برای او از خدا طلب آمرزش کند. اگر به واسطه غیبتی که کرده، توهینی به آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید توهین را برطرف نماید.
مسأله 2858 ) انسان نمی تواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که می داند خمس نمی دهد، خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.
مسأله 2859 ) هر آواز و موسیقی که مناسب مجالس لهو و خوشگذرانی است، حرام می باشد. اگر مداحی یا نوحه خوانی یا روضه یا قرآن را با چنین کیفیتی بخوانند، حرام است ولی اگر آن را با صدای خوب بخوانند که غنا نباشد، اشکال ندارد.
مسأله 2860 ) کشتن حیوانی که اذیت می کند و مال کسی نیست، اشکال ندارد.
مسأله 2861 ) اگر چیزی را به صنعتگری بدهند که درست کند و صاحبش نیاید آن را ببرد، چنانچه صنعتگر جستجو کند و از پیدا کردن صاحبش ناامید شود، باید آن را به نیت صاحبش به فقیر صدقه بدهد. احوط این است که از حاکم شرع اجازه بگیرد.
مسأله 2862 ) سینه زدن در کوچه و بازار با این که زن ها عبور می کنند، اشکال ندارد ولی بنابراحتیاط سینه زن باید پیراهن پوشیده باشد، نیز اگر جلوی جمعیت عزادار
بیرق و مانند آن ببرند، مانعی ندارد ولی باید آلات لهو استعمال نشود. و بنابراحتیاط علاماتی که به شکل صلیب یا دارای مجسمه هستند، نیز استفاده نکنند.
مسأله 2863 ) تعزیه و شبیه خوانی اگر مشتمل بر آلات لهو از قبیل طبل و شیپور و سنج نباشد و اشعار دروغ و غنا نخوانند و مرد لباس زن نپوشد و اجتماع مرد و زن در یک جا نباشد، اشکال ندارد ولی سزاوار است که به تعزیه خوانی تنها اکتفا نکنند و مجالس روضه نیز تشکیل دهند. که در آن ها علاوه بر ذکر مصائب حضرت خامس آل عبا(ع)، معارف و عقائد اسلامی و تفسیر آیات و احادیث و احکام شرعی بیان شود.
مسأله 2864 ) احتیاط واجب آن است که ولیّ بچه پیش از آن که کودک بالغ شود، او را ختنه نماید. اگر او را ختنه نکند، پس از بالغ شدن بر خود بچه واجب است.
مسأله 2865 ) اگر پدر و مادر فقیر باشند و نتوانند کاسبی کنند، فرزند اگر بتواند، باید خرجی آنان را بدهد.
مسأله 2866 ) اگر کسی فقیر باشد و نتواند کاسبی کند، پدر باید خرجی او را بدهد. اگر پدر ندارد یا نمی تواند خرجی او را بدهد، چنانچه فرزندی نداشته باشد که بتواند خرجی او را بدهد، جد پدری باید خرجی او را بدهد. اگر جد پدری ندارد یا نمی تواند خرجی او را بدهد، مادرش باید خرجی او را بدهد. اگر مادر ندارد یا نمی تواند خرجی او را بدهد، باید مادر پدر و مادر مادر و پدر مادر، با هم خرجی او را بدهند. اگر بعضی از این ها نباشند یا نتوانند، باید بعض دیگر خرجی او را بدهند.
مسأله 2867 ) دیواری که مال دو نفر است، هیچ کدام حق ندارد بدون اذن شریک آن را بسازد یا سر تیر یا پایه عمارت خود را روی دیوار بگذارد یا به دیوار میخ بکوبد ولی کارهایی که معلوم است شریک راضی است، مانند تکیه دادن به دیوار و لباس انداختن روی آن اشکال ندارد، اما اگر شریک بگوید: به این کارها هم راضی نیستم، انجام این ها جایز نیست.
مسأله 2868 ) نقاشی تمام بدن حیوان یا انسان هرچند مجسّمه نباشد، بنابراحتیاط حرام است ولی عکاسی اشکال ندارد.
مسأله 2869 ) درخت میوه ای که شاخه آن از دیوار باغ بیرون آمده اگر انسان نداند صاحبش راضی است بنابراحتیاط نمی تواند از میوه آن بچیند. اگر میوه آن روی زمین ریخته باشد، نمی تواند آن را بردارد.
مسأله 2870 ) نگاه کردن به خانه مردم بی اجازه صاحب خانه حرام است خواه از بالای بام یا از روزنه و مانند آن باشد.
مسأله 2871 ) گذاشتن دندان طلا برای مردها در صورتی که به قصد زینت نباشد و برای رفع احتیاج باشد، جایز است. در غیر این صورت حرام است.
مسأله 2872 ) تراشیدن ریش حرام است. کوتاه کردن آن با ماشین به طوری که مانند تراشیدن باشد، حرام می باشد.
مسأله 2873 ) استمنا کردن به هر صورت حرام است. استمنا عبارت است از این که انسان به وسیله دست یا چیز دیگر یا تصوّر یا مطالعه کتابی کاری کند که منی از او بیرون آید.
مسأله 2874 ) هرگاه کسی لباسی را به خیّاطی داده بدوزد و صاحبش به دنبال آن نیامده و خیّاط هم او را نمی شناسد و از پیدا کردنش به کلی مأیوس است، می تواند آن را بفروشد و مزد خود را از آن بردارد و بقیه را از طرف صاحب آن صدقه بدهد. این حکم در تمام مواردی که کاسب یا صنعتگر چیزی را برای درست کردن گرفته، جاری است.
مسأله 2875 ) جایز نیست مخارج مجلس یادبود و شب هفت و چهلم و سایر مراسم عزاداری را از سهم صغیر بردارند.
مسأله 2876 ) کسی که مدتی خمس نمی داده و در آن مدت املاکی خریداری نموده و املاک ترقی قیمت پیدا کرده، اگر خرید آن ها برای تجارت بوده، برای ادای خمس باید قیمت فعلی را حساب کند. اگر برای تجارت نبوده، چنانچه قیمت را از سود سال پرداخت کرده باشد، باز باید قیمت فعلی را بپردازد. اگر قیمت را از سود سال نپرداخته، باید خمس قیمت خرید را بدهد.
مسأله 2877 ) کسی که مدتی خمس نمی داده و در آن مدت اثاث خانه و لوازم زندگی خریده، اگر می داند که آن ها را در سال حصول فایده از سود همان سال خریداری نموده، خمس به آن ها تعلّق نمی گیرد. اگر نمی داند احوط مصالحه با حاکم شرع است اگرچه این احتیاط لازم نیست.
مسأله 2878 ) کثیرالسفر «کسی که زیاد به مسافرت می رود» و سفرش در عُرف اتّفاقی نباشد، باید نماز را تمام بخواند و روزه را بگیرد.
مسأله 2879 ) اگر کسی به مدت دو ماه «حداقل» در هر ده روز، دو روز آن را از وطنش برای شغل های مختلف، مانند «معلمی، تحصیل، طبابت، زیارت، روضه خوانی، بنّایی، سرکشی به باغ و صله ارحام» به حد مسافت شرعی برود، چون سفرش در نظر عرف، اتفاقی نیست و مدت مزبور هم، نسبتاً زیاد است «کثیرالسفر» گفته می شود، باید نماز را تمام بخواند و روزه را بگیرد.
مسأله 2880 ) کثرت سفر به ممارست به سفر (که در روایات به عمل تعبیر شده است) محقّق می شود، پس اگر در هر ده روز، دو یا سه روز در مسافرت باشد، ظاهراً کثرت محقق می شود. اگر در هر ده روز، یک روز در سفر باشد، کثرت تحقق نمی-یابد و نمازش شکسته است.
همچنین اگر هفته ای یک روز در سفر باشد و شک کند که کثرت عرفاً محقق می شود، وظیفه اش شکسته است اگرچه به نظر می رسد کثرت محقق می شود.