رساله توضیح المسائل حضرت آيت الله حاج ميرزا يدالله دوزدوزاني تبريزي
احکام تقلید احکام طهارت آب مطلق و مُضاف اشاره 1- آب کُرّ 2- آب قلیل 3- آب جاری 4- آب باران 5- آب چاه احکام آبها احکام تخلّی (بول و غائط کردن) استبراء مستحبّات و مکروهات تخلّی نجاسات اشاره 1-2. بول و غائط 3. منی 4. مردار 5. خون 6-7. سگ و خوک 8. کافر 9. شراب 10. فقّاع 11-12. عرق حیوان نجاستخوار و جُنب از حرام راه ثابت شدن نجاست راه نجس شدن چیزهای پاک احکام نجاسات مطهرات (پاک کننده ها) اشاره 1. آب 2. زمین 3. آفتاب 4. استحاله 5. انقلاب 6. انتقال 7. اسلام 8. تبعیّت 9. برطرف شدن عین نجاست 10. استبرای حیوان نجاستخوار 11. غائب شدن مسلمان 12. رفتن خون متعارف احکام ظرف ها وضو اشاره وضوی ارتماسی دعاهایی هنگام وضو گرفتن شرایط صحّت وضو احکام وضو کارهایی که برای آن ها باید وضو گرفت چیزهایی که وضو را باطل می کند احکام وضوی جبیره غسل های واجب اشاره احکام جنابت کارهایی که بر جُنب حرام است کارهایی که بر جُنب مکروه است غسل جنابت غسل ترتیبی غسل ارتماسی احکام غسل کردن غسل های اختصاصی زنان الف) استحاضه اشاره احکام استحاضه ب) حیض اشاره احکام حائض اقسام زن های حائض صاحب عادت وقتیّه و عددیّه صاحب عادت وقتیّه صاحب عادت عددیّه مُضطربه مبتدئه ناسیه مسائل متفرّقه حیض ج) نفاس غسل مسّ میّت اشاره احکام مُحْتضر احکام پس از مرگ احکام غسل و کفن و نماز و دفن میّت احکام غسل میّت احکام کفن میّت احکام حنوط احکام نماز میّت دستور نماز میّت مستحبات نماز میّت احکام دفن مستحبّات دفن نماز وحشت نبش قبر غسل های مستحب تیمم موارد تیمم اشاره اوّلین مورد دومین مورد تیمّم سومین مورد تیمّم چهارمین مورد تیمّم پنجمین مورد تیمّم ششمین مورد تیمّم هفتمین مورد تیمم چیزهائی که تیمّم بر آنها صحیح است طریقه تیمم احکام تیمم احکام نماز اشاره نمازهای واجب نمازهای واجب یومیّه وقت نماز ظهر و عصر وقت نماز مغرب و عشا وقت نماز صبح احکام وقت نماز نمازهائی که باید به ترتیب خوانده شود نمازهای مستحب وقت نافله های یومیّه چگونگی نماز غفیله احکام قبله پوشانیدن بدن در نماز لباس نمازگزار اشاره شرط اوّل شرط دوم شرط سوم شرط چهارم شرط پنجم شرط ششم مواردی که لازم نیست بدن و لباس نمازگزار پاک باشد چیزهایی که در لباس نمازگزار مستحب است مکان نماز گزار اشاره شرط اوّل: شرط دوم: شرط سوم: شرط چهارم: شرط پنجم: شرط ششم: جاهایی که نماز خواندن مستحب است جاهایی که نماز خواندن مکروه است آداب و احکام مسجد اذان و اقامه ترجمه اذان و اقامه واجبات نماز رکن نماز پنج چیز است: اشاره نیّت تکبیرةالإحرام قیام(ایستادن) قرائت رکوع سجود چیزهایی که سجده بر آن ها صحیح است مستحبات و مکروهات سجده سجده واجب قرآن تشهد سلام نماز ترتیب موالات قنوت ترجمه سوره حمد ترجمه سوره قُل هُو الله احد ترجمه ذکر رکوع و سجود ترجمه قنوت ترجمه تسبیحات اربعه ترجمه تشهد و سلام تعقیب نماز صلوات بر پیغمبر(ص) مبطلات نماز مکروهات نماز مواردی که می شود نماز واجب را شکست شکیات اشاره شک های باطل شک هایی که نباید به آن ها اعتنا کرد شک در چیزی که محل آن گذشته شک پس از سلام شک پس از وقت کثیرالشک(کسی که زیاد شک می کند) شک امام و مأموم شک در نماز مستحبی شک های صحیح نماز احتیاط سجده سهو طریقه سجده سهو قضای سجده و تشهّد فراموش شده کم و زیاد کردن اجزا و شرایط نماز نماز مسافر مسائل متفرّقه نماز مسافر نماز قضا نماز قضای پدر که بر پسر بزرگ تر واجب است نماز جماعت شرایط امام جماعت احکام جماعت کارهایی که در نماز جماعت مستحب است کارهایی که در نماز جماعت مکروه است نماز آیات طریقه نماز آیات نماز عید فطر و قربان اجیر گرفتن برای نماز احکام روزه اشاره نیّت چیزهایی که روزه را باطل می کند اشاره 2 - خوردن و آشامیدن 3 – جماع (آمیزش) 4 - استمناء 4- دروغ بستن به خدا و پیغمبر(ص) 6 - رسانیدن غبار غلیظ به حلق 6- فرو بردن سر در آب 7- باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح 8- اماله 10 - قی کردن احکام چیزهایی که روزه را باطل می کند آنچه برای روزه دار مکروه است جاهایی که قضا و کفّاره واجب است کفّاره روزه جاهایی که فقط قضای روزه واجب است احکام روزه قضا احکام روزه مسافر راه ثابت شدن اوّل ماه روزه های حرام و مکروه روزه های مستحب مواردی که مستحب است انسان از مبطلات روزه خودداری نماید احکام خمس اشاره 1-منفعت کسب 3 - معدن 4 - گنج 5 - مال حلال مخلوط به حرام 5- جواهری که به واسطه فرو رفتن در دریا به دست می آید 7 - غنیمت 8 - زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد مصرف خمس احکام زکات اشاره شرایط واجب شدن زکات زکات گندم و جو و خرما و کشمش نصاب طلا نصاب نقره زکات شتر و گاو و گوسفند نصاب شتر نصاب گاو نصاب گوسفند مصرف زکات شرایط کسانی که مستحق زکاتند نیّت زکات مسائل متفرّقه زکات زکات فطره مصرف زکات فطره مسائل زکات فطره احکام حجّ احکام خرید و فروش اشاره چیزهایی که هنگام خرید و فروش مستحب است معاملات مکروه معاملات حرام شرایط فروشنده و خریدار شرایط جنس و عوض آن صیغه خرید و فروش خرید و فروش میوه ها نقد و نسیه معامله سلف شرایط معامله سلف احکام معامله سلف فروش طلا و نقره به طلا و نقره مواردی که انسان می تواند معامله را به هم بزند مسائل متفرّقه خرید و فروش احکام شراکت احکام صلح احکام اجاره اشاره شرایط مالی که آن را اجاره می دهند مسائل متفرّقه اجاره احکام جُعاله احکام مزارعه احکام مُساقات اشاره کسانی که نمی توانند در مال خود تصرّف کنند احکام وکالت احکام قرض احکام حواله دادن احکام رهن احکام ضامن شدن احکام کفالت احکام ودیعه(امانت) احکام عاریه احکام نکاح اشاره احکام عقد طریقه خواندن عقد دائم طریقه خواندن عقد غیر دائم شرایط عقد عیب هایی که به سبب آن ها می شود عقد را به هم زد عده ای از زن ها که ازدواج با آنان حرام است احکام عقد دائم متعه یا صیغه (عقد موقت) احکام نگاه کردن مسائل متفرّقه زناشوئی احکام شیر دادن اشاره شرائط شیر دادنی که علّت محرم شدن است آداب شیر دادن مسائل متفرّقه شیر دادن احکام طلاق اشاره عدّه طلاق عده زنی که شوهرش مرده طلاق بائن و طلاق رجعی احکام رجوع طلاق خُلع طلاق مُبارات احکام متفرّقه طلاق احکام غصب احکام مالی که انسان پیدا می کند احکام سر بریدن و شکار کردن حیوانات اشاره طریقه سر بریدن حیوانات شرایط سر بریدن حیوانات طریقه کشتن شتر چیزهایی که موقع سر بریدن حیوانات مستحب است چیزهایی که در کشتن حیوانات مکروه است احکام شکار با اسلحه شکار کردن با سگ شکاری صید ماهی صید ملخ احکام خوردنی ها و آشامیدنی ها اشاره چیزهایی که موقع غذا خوردن مستحب است چیزهایی که هنگام غذا خوردن مکروه است مستحبات آشامیدن آب مکروهات آشامیدنِ آب احکام نذر و عهد احکام قسم خوردن احکام وقف احکام وصیّت احکام ارث اشاره ارث دسته اوّل ارث دسته دوم ارث دسته سوم ارث زن و شوهر احکام متفرّقه ارث احکام حدود احکام دیه احکام اعتکاف امر به معروف و نهی از منکر جهاد اشاره دفاع از ناموس و جان و مال احکام مضاربه اشاره شرایط مضاربه مسائل متفرّقه (مبتلابه) مسائل جدید (مستحدثه) الف: احکام بانکها وام و سپرده گذاری اعتبارات بانکی نگهداری کالا و فروش کالای متروکه کفالت و ضمانت بانکی فروش سهام فروش اوراق قرضه و اوراق مشارکت حواله های داخلی و خارجی جوایز بانکی وصول سفته خرید و فروش ارز اضافه برداشت خرید و فروش سفته اشتغال در بانک مضاربه بانکی ب: قرارداد بیمه ج: سرقفلی د: احکام تشریح ه: احکام پیوند و: تلقیح مصنوعی ز: احکام کنترل جمعیت ح: حکم خیابان ها ط: مسائلی درباره نماز و روزه ی: حکم خرید و فروش برگه های جایزه دار
11 12. عرق حیوان نجاستخوار و جُنب از حرام
مسأله 117 ) عرق شتر نجاستخوار نجس است. بنابراحتیاط واجب باید از عرق هر حیوانی که به خوردن نجاست انسان عادت کرده، دوری کرد.
مسأله 118 ) عرق جنب از حرام، پاک است ولی با آن عرق نمی توان نماز خواند، خواه عرق در حال جماع (آمیزش) بیرون آید یا پس از آن، از مرد باشد یا از زن، از زنا
باشد یا از لواط یا از وطی و نزدیکی کردن با حیوانات یا استمنا. (استمناء آن ا ست که انسان با خود کاری کند که منی از او بیرون آید).
مسأله 119 ) اگر انسان در موقعی که آمیزش با زن حرام است، مثلاً در حال حیض یا در روزه ماه رمضان با زن خود آمیزش کند، احتیاط واجب آن است که از عرق خود در نماز اجتناب کند.
مسأله 120 ) اگر جنب از حرام عوض غسل تیمّم نماید و پس از تیمّم عرق کند، بنابراحتیاط حکم آن حکم عرق پیش از تیمّم است.
مسأله 121 ) اگر کسی از حرام جنب شود و سپس با حلال خود آمیزش کند، باید از عرق خود در نماز اجتناب کند، همچنین اگر اوّل با حلال خود جماع کند و سپس از حرام جنب شود، احتیاط واجب آنست که از عرق خود در نماز اجتناب نماید.
راه ثابت شدن نجاست
مسأله 122 ) نجاست هر چیز از سه راه ثابت می شود:
اوّل: خود انسان یقین کند چیزی نجس است. اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است، لازم نیست از آن اجتناب کند. بنابراین غذا خوردن در قهوه خانه ها و میهمانخانه هایی که مردمان لااُبالی و کسانی که پاکی و نجسی را مراعات نمی کنند، در آن ها غذا می خورند، اگر انسان یقین نداشته باشد غذایی را که برای او آورده اند نجس است، اشکال ندارد.
دوم: کسی که چیزی در اختیار اوست بگوید: آن نجس است، مثلاً همسر انسان یا نوکر یا کُلفت بگوید ظرف یا چیز دیگری که در اختیار اوست، نجس می باشد.
سوم: دو مرد عادل بگویند چیزی نجس است، یا از قول یک نفر اطمینان به نجس بودن آن حاصل شود.
مسأله 123 ) اگر به واسطه ندانستن مسأله نجس و پاک بودن چیزی را نداند مثلاً نداند عرق جنب از حرام پاک است یا نه، باید مسأله را بپرسد، ولی اگر با این که مسأله را می داند، شک کند چیزی پاک است یا نه، مثلاً شک کند خون است یا نه یا نداند که خون پشه است یا خون انسان، پاک می باشد.
مسأله 124 ) چیز نجسی که انسان شک دارد پاک شده، نجس است. چیز پاک را اگر شک کند نجس شده، پاک است. اگر بتواند نجس یا پاک بودن آن را بفهمد، لازم نیست وارسی کند.
مسأله 125 ) اگر بداند یکی از دو ظرف یا دو لباسی که از هر دو استفاده می کند نجس شده و نداند کدام است، باید از هر دو پرهیز کند، ولی اگر مثلاً نمی داند لباس خودش نجس شده یا لباسی که هیچ از آن استفاده نمی کند و مال دیگری است، از لباس خودش لازم نیست اجتناب کند.
راه نجس شدن چیزهای پاک
مسأله 126 ) اگر چیز پاک به شیء نجس برسد و هر دو یا یکی از آنها به طوری تر باشد که تری یکی به دیگری برسد، چیز پاک نجس می شود. اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد، چیزی که پاک بوده نجس نمی شود.
مسأله 127 ) اگر چیز پاکی به شیء نجس برسد و انسان شک کند که هر دو یا یکی از آنها تر بوده یانه، چیزِ پاک نجس نمی شود.
مسأله 128 ) دو چیزی که انسان نمی داند کدام پاک و کدام نجس است، اگر چیز پاکی با رطوبت به یکی از آن ها برسد، بنابر احتیاط نجس می شود.
مسأله 129 ) زمین و پارچه و مانند این ها اگر رطوبت داشته باشد، هر قسمتی که نجاست به آن برسد نجس می شود و جاهای دیگر آن پاک است، همچنین است خیار و خربزه و مانند این ها.
مسأله 130 ) هرگاه شیره و روغن و مانند این ها طوری روان باشد که اگر مقداری از آن را بردارند، جای آن خالی نمی ماند، همین که یک نقطه از آن نجس شود، تمام آن نجس می شود، ولی اگر طوری روان نباشد که جای آن در موقع برداشتن خالی بماند، اگرچه بعداً پر شود، فقط جایی که نجاست به آن رسیده، نجس می باشد، پس اگر مثلاً فضله موش در آن بیفتد، جایی که فضله افتاده، نجس و بقیه پاک است.
مسأله 131 ) اگر مگس یا حیوانی مانند آن روی چیز نجسی که تر است، بنشیند و سپس روی چیز پاکی که آن هم تر است بنشیند، چنانچه انسان بداند نجاست همراه حیوان بوده، چیز پاک نجس می شود و اگر نداند پاک است.
مسأله 132 ) اگر جایی از بدن که عرق دارد نجس شود و عرق از آن جا به جای دیگر برود، هرجا که عرق به آن برسد، نجس می شود. اگر عرق به جای دیگر نرود، جاهای دیگر بدن پاک است.
مسأله 133 ) اخلاطی که از بینی یا گلو می آید، اگر خون داشته باشد، در صورتی که غلیظ باشد، جایی که خون دارد، نجس و بقیّه آن پاک است. پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد، مقداری را که انسان یقین دارد جای نجسِ اخلاط به آن رسیده، نجس است. محلّی را که شک دارد جای نجس به آن رسیده یا نه، پاک است.
مسأله 134 ) اگر آفتابه ای را که پایین آن سوراخ است بر زمین نجس بگذارند، چنانچه از جریان بیفتد و آب زیر آن جمع گردد که با آب آفتابه یکی حساب شود، آب آفتابه نجس می شود. ولی اگر آب آفتابه جریان داشته باشد، نجس نمی شود.
مسأله 135 ) اگر چیزی داخل بدن شود، در صورتی که یقین یا اطمینان کند که به عین نجاست خورده، بنابراحتیاط نجس است وگرنه، پاک است، پس اگر اسباب اماله یا آب آن، در مخرج غائط وارد شود و یقین یا اطمینان کند که به غائط خورده نجس شده است اما سوزن و چاقو و مانند این ها در بدن فرو رود و یقین یا اطمینان کند که به خون رسیده، پاک است. همچنین آب دهان و بینی و مانند این ها -که داخل بدن هستند- اگر در داخل به خون برسد و پس از بیرون آمدن به خون آلوده نباشد، بنابراحتیاط اجتناب لازم است.
احکام نجاسات
مسأله 136 ) نجس کردن خط و ورق قرآن در صورتی که بی احترامی به آن باشد، حرام است. اگر نجس شود، باید فوراً آن را آب کشید، بلکه بنابراحتیاط در غیر صورت بی احترامی نیز نجس کردن آن حرام و آب کشیدن واجب است.
مسأله 137 ) اگر جلد قرآن نجس شود، در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد، باید آن را آب بکشند.
مسأله 138 ) گذاشتن قرآن روی عین نجس مانند خون و مردار در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد، حرام و برداشتن آن واجب است.
مسأله 139 ) نوشتن قرآن با مرکّب نجس اگرچه یک حرف آن باشد، حکم نجس کردن آن را دارد.
مسأله 140 ) در صورتی که دادن قرآن به کافر مستلزم بی احترامی به آن باشد، حرام و گرفتن قرآن از او واجب است.
مسأله 141) اگر ورق قرآن یا چیزی که احترم آن لازم است، مثل کاغذی که اسم خدا یا یکی از معصومان: بر آن نوشته شده، در مستراح بیفتد، بیرون آوردن و آب کشیدن، اگرچه خرج داشته باشد، واجب است. اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد، باید به مستراح نروند تا یقین کنند آن ورق پوسیده است. نیز اگر تربت کربلا در مستراح بیفتد و بیرون آوردن آن ممکن نباشد، باید تا وقتی که یقین نکرده اند به کلّی از بین رفته، به آن مستراح نروند.
مسأله 142 ) خوردن و آشامیدن چیز نجس یا متنجّس حرام است. خورانیدن عین نجاست حتی به اطفال بنابراحتیاط حرام است، همچنین چیزهای پاکی که بر اثر برخورد با نجس متنجس شده، خورانیدن آن به دیگری جایز نیست مگر اطفال. اگر دیگری نجس یا متنجس را بخورد، منع لازم نیست و اگر طفل عین نجس را بخورد بنابر احتیاط جلوگیری لازم است.
مسأله 143 ) فروختن و امانت دادن چیز نجسی که می شود آن را آب کشید، اگر نجس بودن آن را به طرف بگویند اگرچه از قسم خوراکی باشد، اشکال ندارد.
مسأله 144 ) اگر انسان ببیند کسی چیز نجسی را می خورد یا با لباس نجس نماز می خواند، لازم نیست به او بگوید.
مسأله 145 ) اگر جایی از خانه یا فرش نجس باشد و انسان ببیند بدن یا لباس یا وسیله ی دیگر کسانی که وارد خانه او می شوند، با رطوبت به جای نجس رسیده است و در معرض این باشد که نجاست به خوردنی و نوشیدنی سرایت کند، باید به آنان بگوید.
مسأله 146 ) اگر صاحب خانه در بین غذا خوردن بفهمد غذا نجس است، باید به میهمان ها بگوید، اما اگر یکی از میهمان ها بفهمد، لازم نیست به دیگران خبر دهد، ولی چنانچه طوری با آنان معاشرت دارد که ممکن است به واسطه نجس بودن آنان، او هم نجس شود، باید پس از غذا خوردن به آنان بگوید.
مسأله 147 ) اگر چیزی را که امانت گرفته، نجس شود، چنانچه صاحبش آن را در کاری که شرطش پاکی است استفاده می کند، مانند ظروفی که برای خوردن و آشامیدن استفاده می شود، واجب است نجس شدن آن را بگوید اما نجس شدن مثل لباس را لازم نیست بگوید، اگرچه بداند صاحبش با آن نماز می خواند، زیرا پاک بودن لباس در نماز شرط واقعی نیست.
مسأله 148 ) اگر بچه بگوید چیزی نجس است، یا چیزی را آب کشیده، نباید حرف او را قبول کرد. ولی بچه ای که تکلیفش نزدیک است، اگر بگوید: چیزی را آب کشیدم، در صورتی که آن شیء در تصرف او باشد یا بچه مورد اطمینان باشد، حرف او قبول می شود، همچنین اگر بگوید چیزی نجس است.
مطهرات (پاک کننده ها)
آموزش تصویری مرتبط با این حکم
