شهد سخن 9: زندگی به سبک امیر (نمونه فیش سخنرانی ویژه ایام دهه دوم ماه مبارک رمضان 1436 ه ق) صفحه 93

7. محرومیت از همنشینی خوبان در دنیا

وَ إِمَّا یُنسِیَنَّکَ الشَّیْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْرَی مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِین.(1)

و اگر شیطان تو را [در این باره] به فراموشی انداخت، پس از توجّه، [دیگر] با قوم ستمکار منشین.

8. کاهش عمر

قال علیٌ (علیه السلام): الْبَغْیُ یَصْرَعُ الرِّجَالَ وَ یُدْنِی الْآجَال.(2)

امام علی (علیه السلام) فرمودند: ظلم و تجاوز، انسان را زمین می زند و مرگ ها را نزدیک می سازد.

در بیان آثار ظلم به همین مقدار بسنده می نماییم، اگرچه آیات و روایات فراوانی در مذمت و عواقب ظلم وارد شده است.

نکته بعد این است که چه ظلم هایی در پیشگاه خداوند قابل بخشش است و چه ظلم هایی قابل بخشش نیست. در این زمینه امیرمؤمنان حضرت علی (علیه السلام) می فرماید:

أَلَا وَ إِنَّ الظُّلْمَ ثَلَاثَهٌ فَظُلْمٌ لَا یُغْفَرُ وَ ظُلْمٌ لَا یُتْرَکُ و ظُلْمٌ مَغْفُورٌ لَا یُطْلَبُ فَأَمَّا الظُّلْمُ الَّذِی لَا یُغْفَرُ فَالشِّرْکُ بِاللَّهِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی «إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ»(3) وَ أَمَّا الظُّلْمُ الَّذِی یُغْفَرُ فَظُلْمُ الْعَبْدِ نَفْسَهُ عِنْدَ بَعْضِ الْهَنَاتِ وَ أَمَّا الظُّلْمُ الَّذِی لَا یُتْرَکُ فَظُلْمُ الْعِبَادِ بَعْضِهِمْ بَعْضا.(4)

1- الأنعام، آیه 68
2- عبد الواحد بن محمد تمیمی آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ص: 80
3- النساء، آیه 48
4- محمد بن حسین شریف الرضی، نهج البلاغه (للصبحی صالح)، ص: 255