- مقدّمه 1
- اشاره 2
- آموزش قرآن در عصر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 2
- نظام امتیازی یا امتیازدهی با قرآن 8
- شیوه تفسیرگویی در عصر رسول خدا صلی الله علیه و آله 10
- اشاره 10
- 3. پاسخ به سؤالات قرآنی صحابه 14
- وارثان علوم نبوی 16
- شؤون اهل بیت علیهم السلام 19
- وصیّت نانوشته 21
- پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله 23
- اشاره 23
- الف- ممنوعیت نقل و نگارش حدیث پیامبر صلی الله علیه و آله 23
- ب- رویگردانی و جلوگیری از تفسیر قرآن 26
- تفسیرگویی در عصر صحابه 29
- عصر صادقین؛ بازگشت به کتاب و سنت 32
- اشاره 32
- 1. نقد ملاک رأی و قیاس 33
- 2. انتقاد از فقهاء و مفسران اهل سنت 35
- اشاره 37
- الف- نهی از تندخوانی و ختم سریع قرآن 37
- 3. جهتگیری صحیح نسبت به قرآن 37
- ب- دعوت به ریشهیابی مطالب در قرآن 39
- د- توضیح و تبیین مقاصد قرآنی 41
- د- روشنگری در زمینه تأویل قرآن 43
- حاصل و نتیجه کار صادقین علیهما السلام؛ نگاهی به تفاسیر روایی شیعه 46
وضعیت دیگری جایگزین این شرایط گشت.
تفسیرگویی در عصر صحابه
تفسیرگویی در عصر صحابه
از آنجا که قرآن پایه اصلی حقایق دینی برای مسلمانان به‌شمار می‌رفت، سیاست‌جلوگیری ازتفسیر قرآن نتوانست به عنوان سیاستی دائمی برقرار بماند؛ به ویژه آنکه شعاری چون:
«حَسْبُنَا کِتَاب اللَّه»
طنین انداز شده و انتظار ویژه‌ای را از قرآن به وجود آورده بود. از این رو ابتدا در دوره خلافت عمر دو تن از صحابه- یعنی عبداللَّه بن عباس و عایشه (همسر پیامبر)- اجازه یافتند که در خصوص تفسیر قرآن و یا بیان مسائل شرعی، مطالبی را با مردم در میان گذارند. (1) 58 و سپس با انتقال پاره‌ای از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله به شهرها و مراکز اسلامی، به تدریج مکاتب و مدارسی در آموزش‌قرائت وتفسیر قرآن‌دائر گردید که معمولًا در رأس هرمدرسه‌ای، یکی‌از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله قرار داشت. (2) 59 در این مدارس محور اصلی آموزش، تعلیم قرائت قرآن بود، امّا در باب مفاهیم آیات نیز توضیحاتی در اختیار شاگردان قرار می‌گرفت. مفسران جهت آگاهی از
1- . القرآن الکریم و روایات المدرستین 2/ 419.
2- . تاریخ تفسیر قرآن کریم 68- 87.