- مقدّمه 1
- اشاره 2
- آموزش قرآن در عصر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 2
- نظام امتیازی یا امتیازدهی با قرآن 8
- شیوه تفسیرگویی در عصر رسول خدا صلی الله علیه و آله 10
- اشاره 10
- 3. پاسخ به سؤالات قرآنی صحابه 14
- وارثان علوم نبوی 16
- شؤون اهل بیت علیهم السلام 19
- وصیّت نانوشته 21
- الف- ممنوعیت نقل و نگارش حدیث پیامبر صلی الله علیه و آله 23
- پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله 23
- اشاره 23
- ب- رویگردانی و جلوگیری از تفسیر قرآن 26
- تفسیرگویی در عصر صحابه 29
- اشاره 32
- عصر صادقین؛ بازگشت به کتاب و سنت 32
- 1. نقد ملاک رأی و قیاس 33
- 2. انتقاد از فقهاء و مفسران اهل سنت 35
- الف- نهی از تندخوانی و ختم سریع قرآن 37
- اشاره 37
- 3. جهتگیری صحیح نسبت به قرآن 37
- ب- دعوت به ریشهیابی مطالب در قرآن 39
- د- توضیح و تبیین مقاصد قرآنی 41
- د- روشنگری در زمینه تأویل قرآن 43
- حاصل و نتیجه کار صادقین علیهما السلام؛ نگاهی به تفاسیر روایی شیعه 46
رسول خدا صلی الله علیه و آله به مدینه، مسجد پیامبر مرکز تعلیم و تعلّم قرآن قرار گرفت و علاوه بر آن حضرت- که در رأس معلّمان قرآن قرار داشت- عدّه‌ای از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله از جمله عبادةبن صامت، عبداللَّه‌بن مسعود، مُعاذبن جبل، ابی‌بن کعب انصاری در کار آموزش قرآن به نو مسلمانان وارد شدند.
عبادةبن صامت گوید: «وقتی یکی از مهاجران به مدینه وارد می‌شد، پیامبر او را به یکی از ما (معلّمان قرآن) می‌سپرد تا قرآن را به او بیاموزد. از این رو همواره در مسجد رسول خدا صلی الله علیه و آله صدای مردم به تلاوت قرآن بر پا بود. و در نوبتی رسول گرامی صلی الله علیه و آله توصیه کرد که قاریان آرامتر به تلاوت قرآن بپردازند تا صداها در یکدیگر تداخل نکند». (1) 11 مطلب مهم در نحوه آموزش قرآن در این دوره، همان انتقال مفاهیم قرآنی به شاگرد و متعلّم بود. گویا رسول خدا صلی الله علیه و آله در این جهت برنامه مشخّصی داشته است.
زیرا یکی از اساتید قرائت در عصر تابعین- یعنی ابوعبدالرحمن سُلَمی- می‌گوید: «معلّمان ما یعنی عثمان، ابن مسعود و ابیّ‌بن کعب به ما خاطر نشان ساختند که:
رسول خدا صلی الله علیه و آله قرآن را به صورت ده آیه ده آیه به اصحاب خود تعلیم می‌فرمود. و اصحاب از هیچ ده آیه‌ای
1- . مناهل العرفان 1/ 234.