- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- اشاره 5
- بخش اوّل: چشم اندازی به زندگانی حضرت ابوالفضل علیه السلام 5
- شناسنامه مهتاب 6
- فصل اول: از چشمه سار مهتاب 6
- طلوع مهتاب 6
- اشاره 6
- نام گذاری 8
- تبارشناسی ام البنین علیهاالسلام 11
- ثمره پیوند 15
- کنیه ها و لقب ها 19
- 1. قمر بنی هاشم 19
- اشاره 19
- 3. باب الحسین علیه السلام 20
- 2. باب الحوائج 20
- 4. سقّا، ساقی و ابوالقِرْبهَ 21
- ویژگی های جسمی 26
- اشاره 26
- فصل دوم: ویژگی های فردی حضرت عباس علیه السلام 26
- 1. جنگ آوری و شجاعت 27
- اشاره 27
- ویژگی های روحی و اخلاقی 27
- 2. دانش و بینش 30
- 3. ادب و فروتنی 31
- 4. ایمان و بصیرت 34
- 5. عبادت 36
- گفتار حضرت علی علیه السلام 38
- فصل سوم: دیدگاه معصومان درباره حضرت عباس علیه السلام 38
- اشاره 38
- گفتار امام حسین علیه السلام 39
- گفتار حضرت فاطمه علیهاالسلام 39
- گفتار امام صادق علیه السلام 40
- گفتار امام سجاد علیه السلام 40
- گفتار امام هادی علیه السلام 41
- اشاره 42
- اشاره 42
- فصل چهارم: تلاش های سیاسی حضرت عباس علیه السلام 42
- عصر امیرمؤمنان علی علیه السلام 42
- 1. دوران سکوت 42
- 2. دوران خلافت 44
- الف. نخستین حضور در صحنه سیاسی 44
- اشاره 44
- ب. درخشش در صفین 45
- ج. آب رسانی، تجربه پیشین 46
- 3. شهادت امیرمؤمنان علی علیه السلام 48
- عصر امام حسن مجتبی علیه السلام 48
- سفارش به عباس علیه السلام 48
- اشاره 48
- 2. پس از صلح 49
- 1. دوره خلافت 49
- 3. شهادت امام مجتبی علیه السلام 50
- عصر امام حسین علیه السلام 51
- 1. عملکرد معاویه 51
- اشاره 51
- 2. عملکرد یزید 53
- 3. موضع گیری امام حسین علیه السلام 55
- 4. موضع گیری حضرت عباس علیه السلام 56
- فصل پنجم: سیمای حضرت عباس علیه السلام در آیینه قیام حسینی 63
- انگیزه های حضور در نهضت حسینی 63
- 1. انگیزه های اخلاقی _ عرفانی 63
- اشاره 63
- اشاره 63
- 2.انگیزه های سیاسی 65
- اشاره 68
- 1. پرچمدار نهضت 68
- نقش آفرینی در حماسه عاشورا 68
- 2. مشاور و همراه امام 70
- 3. بهترین پشتیبان ولایت 70
- 4. پاسدار حرم حسینی 72
- 5. سقایت 73
- 6. شهادت 74
- 7. سوگواری ها 79
- سرمشق گیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 81
- اشاره 81
- 1. الگوی جانبازی 81
- 2. اسطوره وفاداری 83
- 3. اسوه ولایت پذیری 84
- فصل ششم: گلبرگی از کرامت ها و خاطره ها 88
- 2. بی کران دانش 88
- اشاره 88
- 1. بر محمل نیاز 88
- اشاره 88
- مشکل گشای بزرگان 88
- 3. فریادرس 89
- 1. داروی عشق 90
- عنایت به شیعیان و دوستداران 90
- اشاره 90
- 2. طبیب جان ها 92
- 3. ضریح اشک 94
- 4. با یک سبد نیاز 95
- 5. بیماری عشق 97
- اشاره 98
- 1. گرمیِ آه 98
- عنایت به نامسلمانان 98
- 2. غریبه آشنا 99
- 3. سپاس 100
- 4. امید واپسین 102
- فصل هفتم: حرم مطهر حضرت عباس علیه السلام 103
- اشاره 103
- خاک سپاری 103
- 1. بنای نخست 105
- اشاره 105
- تاریخچه حرم 105
- 2. بنای دوم 106
- 3. بنای سوم 106
- 4. بنای چهارم 106
- 5. عصر جلایریان 107
- 7. عصر افشاریه 107
- 6. عصر صفویه 107
- 8. عصر قاجاریه 108
- 9. دورنمایی از حرم کنونی 108
- مقام ها 110
- 1. محل دفن سر 110
- اشاره 110
- 2. مقام دست ها 110
- پاداش زیارت 111
- زیارت نامه 112
- برگردان 114
- بخش دوّم: گزیده ادب پارسی 117
- اشاره 117
- اشاره 118
- سوگ خورشید 118
- شعر 118
- گوهر خونین 119
- بی آبی 119
- مفهوم آب 120
- درس وفاداری 120
- اشاره 120
- شرم آب 121
- شبنم اشک 122
- آبرو نریخت 122
- ساقی بقا 122
- چشم تر آب 123
- ساقی لب تشنه 124
- زلال اشک 124
- کتیبه شکیب 125
- تشنه ترین عاشق 125
- برگ سبز 126
- دست های منتشر 126
- گلوی عطش 127
- تاسوعا 128
- قمر بنی هاشم 129
- اشاره 131
- ماه مشرقی 131
- متن ادبی 131
- آخرین آرزو 132
- نماز دیگرگونه 134
- اشاره 135
- بخش سوّم: همراه با برنامه سازان 135
- پیشنهادهای برنامه ای 139
- پرسش های مسابقه ای 140
- پرسش های مردمی 141
- پرسش های کارشناسی 142
- پیام های تبریک و تسلیت 143
- اشاره 143
- گفتار مجری در ولادت حضرت عباس علیه السلام 143
- گفتار مجری در روز تاسوعا 144
- اشاره 145
- سپهدار لشکر عشق 145
- متنی نمایشنامه رادیویی 145
- انجام سخن 147
- معرفی کتاب 150
- کتاب نامه 151
علیه السلام آمده است که در پایان این بخش به آن خواهیم پرداخت. عبارت های زیبای این زیارت نامه، از روح بلند و فداکار ایشان نشان دارد و تابندگی حماسه و عرفان آن بزرگوار را بیشتر جلوه گر می سازد.
از امام صادق علیه السلام سخنان دیگری نیز در گستره ستایش این چهره تابناک بر جای مانده است. امام صادق علیه السلام فرمود: «کانَ عَمُّنَا العباس بن علی؛ ناقِدَ البَصیرَهِ، صُلبَ الایمانِ، جاهَدَ مَعَ أبی عَبْدِاللّهِ عَلیه السَّلامُ وَ اُبْلِیَ بلاءً حَسَنا و مَضی شَهیدا؛ عموی ما، حضرت عباس بن علی علیه السلام، دارای بینشی ژرف و ایمانی استوار بود. در رکاب برادرش جهاد فرمود و از آزمون الهی پیروز درآمد و با شهادت رحل زندگی برچید».(1)
گفتار امام هادی علیه السلام
در زیارت پرفیض ناحیه مقدسه که از زبان مبارک امام هادی علیه السلام زینت گفتار یافته است، خطاب به حضرت عباس علیه السلام چنین می خوانیم:
«السَّلامُ عَلی اَبِی الفَضْلِ العَبّاسِ بنِ أَمیرِالمُؤمِنین، المُواسیِ اَخاهُ بِنَفْسِهِ اَلْآخِذُ لِغَدِهِ مِنْ اِمْسِهِ الفادیِ لَهُ، الواقی السّاعِیِ اِلَیْهِ بِمائِهِ المَقْطُوعَهِ یَداهُ؛ سلام بر تو ابوالفضل العباس، فرزند امیر مؤمنان علیه السلام، هم او که با کمال ایثار، برادری را به جای آورد، دنیای خویش را وسیله آخرت قرار داد، خود را فدای برادر ساخت، نگهبان تلاش گر و آبرسان او بود و هم او که دو دستش قطع شد».(2)
امام هادی علیه السلام با این کلمات پرسوز و گداز که شرح حال کاملی از واقعه عاشوراست، فداکاری عباس علیه السلام را به تصویر کشید.
1- اعیان الشیعه، ج 7، ص 430.
2- بحارالانوار، ج 45، ص 66.