- دیباچه 1
- اشاره 6
- 1. ویژگی های دوره تنزیل 7
- الف) اتحاد و یکپارچگی میان مسلمانان 7
- ب) از میان رفتن تعصب های قومی و آداب و رسوم جاهلی 8
- ج) ساده زیستی مسلمانان 9
- د) بیان احکام و اجرای حدود الهی و تفسیر آیات 10
- ه ) سبقت در اسلام و تقوا، ملاک برتری افراد 11
- و) وجود دشمنانی مانند مشرکان، یهودیان و منافقان 12
- ز) محدود بودن منطقه حکومتی 13
- الف) زنده شدن برخی تعصب های جاهلی 15
- ب) گرایش به تجمل گرایی و مادی گرایی 16
- ج) اختلاف و چنددستگی میان مسلمانان 16
- د) اجرا نشدن حدود الهی و تفسیر به رأی آیات و سنت پیامبر 17
- ه ) بی توجهی به شایسته سالاری 18
- و) گسترش منطقه حکومتی 19
- 1. عدالت 20
- اشاره 20
- اشاره 20
- الف) توبیخ خزانه دار بیت المال 21
- ب) تقسیم مساوی بیت المال 22
- ج) پرهیز از امتیاز خواهی 24
- 2. پرهیز از حرص و بخل 25
- 4. پرهیز از ستمگری 29
- 5. پرهیز از رشوه خواری 30
- 6. عمل به سنت پیامبر 32
- 7. ساده زیستی و دوری از تجمل گرایی 33
- 8. پرهیز از غضب و خشونت 35
- اشاره 38
- 1. گردآوری خراج 40
- 2. جهاد با دشمنان خدا 42
- 5. وظایف دیگر کارگزاران 44
- اشاره 46
- 2. اجرای حق 48
- 3. اصلاح جامعه 49
- اشاره 49
- الف) لغو امتیاز طبقاتی 50
- ب) شایسته سالاری 51
- د) پاک سازی عناصر فاسد 51
- ج) بازگرداندن اموال چپاول شده 51
- 4. اجرای دستورهای خداوند و روش پیامبر 52
- اشاره 54
- 1. شیوه مدیریتی امام علی علیه السلام در برخورد با کارگزاران 54
- 2. شیوه امام علی علیه السلام در برخورد با مخالفان حکومت 61
- اشاره 61
- الف) معرفی مخالفان 62
- یک _ ناکثین 62
- اشاره 62
- علت اختلاف قاسطین با امیرالمؤمنین علی علیه السلام 64
- اشاره 64
- اشاره 64
- سه _ مارقین 64
- چهار _ قاعدین 65
- علت اختلاف مارقین با امیرالمؤمنین علی علیه السلام 65
- اشاره 67
- یک _ عفو و بخشش 67
- ب) شیوه برخورد امام علی علیه السلام با مخالفان 67
- دو _ برخورد قاطع 68
- سه _ پند و اندرز مخالفان 68
- چهار _ احتجاج و اتمام حجت 70
- پنج _ افشا و معرفی مخالفان 71
- شش _ سرزنش و نکوهش 73
- هفت _ شکوه و شکایت از مخالفان 74
- اشاره 75
- 3. شیوه مدیریت نظامی امیرالمؤمنین علی علیه السلام 75
- الف) انتخاب و انتصاب فرماندهان نظامی 75
- اول _ آرایش سپاه 76
- یک _ تاکتیک های نظامی 76
- ب) سفارش ها و دستورهای نظامی برای سپاهیان 76
- اشاره 76
- اشاره 76
- دو _ ایجاد روحیه مقاومت در سپاه 78
- دوم _ چگونگی استقرار سپاه 78
- سه _ یاری جستن از خداوند 81
- اشاره 84
- 4. سیاست های اقتصادی امام علی علیه السلام 84
- الف) سامان دهی مالیات و برقراری امنیت اقتصادی _ اجتماعی 84
- اشاره 86
- ب) رعایت حقوق محرومان در تعیین بودجه اقتصادی 86
- علل تنگناهای اقتصادی 86
- ج) عدالت در امور مالی و توزیع ثروت 88
- د) نظارت بر تجارت، صنعت و کشاورزی 89
- اشاره 92
- 5. شیوه مدیریت سیاسی امیرالمؤمنین علی علیه السلام 92
- الف) پرهیز از حیله و نیرنگ 93
- ب) مشورت 95
- ج) عدالت همه جانبه 97
- د) آزادی 100
- اشاره 102
- الف) سیاست های اجتماعی 102
- روش برخورد حضرت علی علیه السلام با مردم 106
- اشاره 107
- ب) سیاست های فرهنگی 107
- یک _ احیای سنت های اسلامی و تلاش برای از میان بردن اندیشه های جاهلانه 107
- دو _ تبیین فلسفه ای روشن از زندگی برای همگان 108
- سه _ ترسیم بینشی روشن از دنیا، سرای آخرت و مرگ برای مردم 109
- 1. جایگاه رسانه تصویری 111
- الف) پرداختن به جنبه های گوناگون زندگانی حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 112
- ب) معرفی اشخاص معاصر حضرت علی علیه السلام 112
- ز) مناظره علمی امامان 113
- ح) درس هایی از نهج البلاغه 113
- ه_) ساخت میان پرده و فیلم کوتاه براساس احادیث و رویدادهای مهم دوران های زندگانی امام علی علیه السلام. 113
- ج) بهره مندی از سخنان امام علی علیه السلام در فیلم ها و سریال ها، به 113
- و) ساخت کارتون از صحنه های برخورد آن حضرت با کودکان. 113
- د) برگزاری مسابقه های عمومی به صورت پرسش و پاسخ با محوریت سخنان حضرت علی علیه السلام یا استفاده از سخنان تخصصی حضرت در علوم گوناگون در مسابقه های تخصصی. 113
- ط) جشنواره تلویزیونی 114
- 4. پرسش های کارشناسی 114
- 3. پرسش های مردمی 114
غنایم برای فرزندان اسماعیل در جایی، بر فرزندان اسحاق برتری ندیده ام.(1)
تقسیم عادلانه، اولین حرکت انقلابی حضرت علی علیه السلام پس از بیعت مردم با او بود. این امر نشان داد که سخنانش با عملش یکی است و همه در استفاده و مصرف از اموال بیت المال برابرند.
ج) پرهیز از امتیاز خواهی
مولای متقیان در حفظ اموال بیت المال و تقسیم آن بنا بر دستور خداوند، به اندازه ای سخت گیر و دقیق بود که به نزدیک ترین خویشاوندان و یارانش، کوچک ترین بخششی نمی کرد و به کسی بیش از سهمش نمی داد.
آن حضرت درباره برادرش عقیل می فرماید: به خدا سوگند! برادرم عقیل را دیدم که به شدت تهی دست شده بود و از من درخواست کرد تا یک من از گندم های بیت المال را به او ببخشم. کودکانش را دیدم که از گرسنگی موهایشان ژولیده و رنگشان تیره شده بود که گویا با نیل رنگ کرده بودند. پی در پی مرا دیدار و درخواست خود را تکرار می کرد. چون به گفته های او گوش دادم، پنداشت که دین خود را به او وا می گذارم و به دلخواه او رفتار می کنم و از راه و رسم عادلانه خود دست برمی دارم. روزی آهنی را در آتش گداختم و به بدنش نزدیک کردم تا او را بیازمایم. پس چونان بیمار از درد فریاد زد و نزدیک بود از حرارت آن بسوزد. به او گفتم: ای عقیل! گریه کنندگان بر تو بگریند. از حرارت آهن می نالی که انسان به بازیچه، آن
1- کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، ج 6، ص 610، ح 17095؛ فرید پورمصطفی، شناخت نامه علی علیه السلام، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1379، ج 1، ص 103.