اصلاحات علوی: نگاهی به سیره حکومتی امام علی علیه السلام صفحه 71

آنان که نه از من طرفداری کرده و نه به یاری شما برخاسته اند. پس هرکدام به اندازه جرمی که در آن حادثه داشته است، مسئولیت آن را پذیرا باشد.(1)

همچنین آن حضرت در مقابل ادعاها و سخنان معاویه این گونه فرمود:

خیال کردی به خون خواهی عثمان آمده ای؟ در حالی که می دانی خون او به دست چه کسانی ریخته شده است. اگر راست می گویی از آنها مطالبه کن! همانا من تو را در جنگ می نگرم که چونان شتران زیر بار سنگین مانده، فریاد و ناله سر می دهی و می بینم که لشکریانت با بی صبری از ضربه های پیاپی شمشیرها و بلاهای سخت و بر خاک افتادن مداوم تن ها، مرا به کتاب خدا می خوانند، در حالی که لشکریان تو کافر و بیعت کنندگان پیمان شکنند.(2)

پنج _ افشا و معرفی مخالفان

یکی دیگر از شیوه های برخورد حضرت با مخالفان، افشا و معرفی اندیشه ها و باورهای آنان بود. هنگامی که برج بن مهرطایی که از شاعران مشهور خوارج بود، با صدای بلند گفت: حکومت تنها از آن خداست، امام در پاسخ او فرمود:

خاموش باش! خدا رویت را زشت گرداند ای دندان پیشین افتاده. به خدا سوگند، آن گاه که حق آشکار شد، تو ناتوان بودی و آواز تو آهسته بود(یعنی شهرتی نداشتی و دارای شخصیت اجتماعی نبودی) و آن هنگام که باطل بانگ برآورد، چونان شاخ بز سربرآوردی.(3)

حضرت علی علیه السلام در افشا و معرفی ناکثین می فرماید:

همانا ناکثین عهدشکن به جهت نارضایتی در حکومت من به یکدیگر پیوستند و من تا آنجا

1- شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 15، نامه 10، ص 79.
2- نهج البلاغه فیض الاسلام، ج 2، نامه 54، ص1026.
3- همان، ج 1، خطبه 183، ص 601 .