گفتارامیرالمؤمنین علی علیه السلام صفحه 1563

المتعلم و المستمع

1- إذا لم تکن عالما ناطقا فکن مستمعا واعیا 4090 . 4- بیاموز علم را زیرا اگر توانگر باشی تو را زینت بخشیده ، و اگر بیچاره باشی مؤنه و مخارج تو را به عهده می گیرد و یا از بی صبری و انحراف نگهداریت می نماید .

5- بیاموز دانش کسی را که می داند ، و علمت را به کسی که نادان است تعلیم نما ، زیرا هر گاه چنین کاری را کردی به تو می آموزد آنچه را که ندانستی ، و سودمند شوی به آنچه می دانستی ( یعنی از این کار بزرگ بهره کافی خواهی برد از علم و ثواب ) .

6- گذارنده علم در نزد غیر اهلش ( کسی که قابلیت آن را ندارد )

ستم کننده به اوست .

7- به فرا گرفتن دانش علم رسیده می شود ( یعنی علم بی رنج بدست نیاید ، بلکه زحمت و کوشش و جدّ و جهد و شب نخوابی و استاد لازم دارد ) .

8- علم را بیاموزید تا به وسیله آن شناخته شوید ، و به آن عمل نمائید تا از اهل آن باشید ( یعنی تا کسی به علمش عمل نکند نباید او را اهل علم گفت ) .

دانشجو 1- هر گاه تو عالمی گویا نباشی پس مستمع حفظ کننده باش .

ص 1028

2- علی المتعلّم أن یدأب نفسه فی طلب العلم ، و لا یملّ من تعلّمه و لا یستکثر ما علم 6197 .