گفتارامیرالمؤمنین علی علیه السلام صفحه 2297

20- یمشون الخفاء و یدبّون الضّرّاء قولهم الدّواء و فعلهم الدّاء العیاء یتقارضون الثّناء و یتقاربون ( یتراقبون ) الجزاء یتوصّلون إلی الطّمع بالیأس 16- چه زشت است آنکه آدمی صاحب دو رو باشد ( ظاهر و باطن او دو تا باشد ) .

17- مثل منافق مانند حنظل ( خربزه و هندوانه ابو جهل و خربزه روباه ) است که برگهای آن سبز ، و مزه و چشیدن آن تلخ خواهد بود ( یعنی منافق صورت خوشی دارد امّا سیرت بسیار بد تلخناکی خواهد داشت ) .

18- نفاق مرد ( و دو چهرگی او ) از خواری است که آن را در نفس خود می یابد ( و گرنه اگر نفس شریف باشد هرگز نفاق در او راه نمی یابد ) .

19- ( تتمه کلامی است که حضرت در خطبه 185 نهج البلاغه در وصف منافقین فرموده ) آنان رفیقان شیطان ، و معظم و یا شدت و سختی آتش بوده ، آنها حزب شیطانند ، آگاه باشید که گروه شیطان ، آنها زیانکارانند .

20- ( این فرازها در خطبه 185 نهج البلاغه در صفات منافقین ایراد شده است ) در نهانی راه می روند و در میان درختان پر شاخ و برگ که رونده در میان آنها معلوم نیست راه می روند ( کارشان مکر و حیله است ) سخنشان دواء ( چون به حسب ظاهر راهنمائی و پند

و اندرز است ) و کردارشان درد بی درمان ، مدح و ستایش را به یکدیگر قرض داده ( او تعریف دیگری کند که دیگری هم تعریف او کند ) و به پاداش نزدیک به یکدیگر می شوند ، و یا توقع دارند ( به مردم اظهار نومیدی از دنیا کرده ) بسبب

ص 1480

و یقولون فیشبّهون ینافقون فی المقال و یقولون فیوهمون ( فیموّهون ) 11042 .

21- أشدّ النّاس نفاقا من أمر بالطّاعه و لم یعمل بها ، و نهی عن المعصیه و لم ینته عنها 3309 .

المنقصه