گفتارامیرالمؤمنین علی علیه السلام صفحه 2386

37- از کسانی مباش که موعظه او را سودی نبخشد مگر وقتی که در به درد رسانیدن و آثار او مبالغه نمائی ( مانند چارپایان ) زیرا که عاقل به ادب پند گرفته ، و چارپایان باز نخواهند ایستاد مگر بزدن .

38- آی مردم تا چند پند داده شوید ، و پند نگیرید ، چه بسا در حقیقت شما را پند دهندگان پند داده ، و ترسانندگان ترسانیده ، و منع کنندگان منع نموده ، و عالمان به شما ( مواعظ و حقایق را ) رسانیده ، و انبیاء و پیمبران شما را راهنمائی

کرده ، و حجت را بر شما اقامه نموده ، و راه را برای شما واضح کرده اند ، پس به عمل مبادرت ورزیده ، و مهلت را غنیمت شمارید زیرا که امروز ( روز ) عمل است نه حساب و فردا ( ی قیامت ) حساب است نه عمل ، و زود است که می دانید کسانی که ستم کرده اند که به چه جای سختی و محل بازگشتی بازگشت خواهند نمود .

ص 1535

39- یحبّ أن یطاع و یعصی ، و یستوفی و لا یوفی ، یحبّ أن یوصف بالسّخاء و لا یعطی ، و یقتضی و لا یقتضی 11013 .

40- یقول فی الدّنیا بقول الزّاهدین ، و یعمل فیها بعمل الرّاغبین 11040 .

41- یظهر شیمه المحسنین ، و یبطن عمل المسیئین ، یکره الموت لکثره ذنوبه ، و لا یترکها فی حیاته ، یسلف الذّنب و یسوّف بالتّوبه ، یحبّ الصّالحین ، و لا یعمل أعمالهم ، و یبغض المسیئین و هو منهم ، یقول لم أعمل فأتعنّی ، بل أجلس فأتمنّی ، یبادر دائبا ما یفنی ، و یدع ما یبقی ، یعجز عن شکر ما أوتی ، 39- ( بعض این جمله ها از فرازهای حکمت 142 نهج البلاغه است که شخصی از حضرت درخواست کرد او را موعظه کند آن بزرگوار مطالبی را بیان داشتند تا به اینجا که می فرماید : مباش از کسانی که ) دوست دارد آنکه مردم فرمانش برند ، و خود فرمان نبرد ، و حق خود را تمام بگیرد ، و حق دیگران را ندهد ، دوست دارد به سخاوت متصف شود ، و چیزی نمی دهد ، و از

مردم حقوق خود را مطالبه نموده ، و کسی از او مطالبه ننماید .

40- ( این فراز نیز از همان خطبه است که حضرت فرمود : مباش از کسانی که ) در باره دنیا می گوید به گفتار زاهدان ، و در آن عمل می نماید به عمل رغبت کنندگان .

41- ( این فرازها در حکمت 142 نهج البلاغه با مختصر تفاوتی ذکر شده است که حضرت می فرماید از چنین کسانی مباش که ) طریقه و خوی نیکوکاران را اظهار کرده ، و عمل گنهکاران را در باطن می کند ، مرگ را بجهت بسیاری گناهانش کراهت داشته ، و آنها را ( گناهان ) در حیاتش ترک نمی کند ، گناه را پیش فرستاده ، و توبه را پس می اندازد ، شایستگان را دوست داشته ، و نمی کند عملهای آنان را ، و گنهکاران را دشمن داشته و خود از آنان می باشد ، می گوید : چرا عمل کنم پس رنج