گفتارامیرالمؤمنین علی علیه السلام صفحه 368

28- استحیوا من الفرار ، فإنّه عار فی الأعقاب ، و نار یوم الحساب 2503 .

29- التووا فی أطراف الرّماح فإنّه أمور للأسنّه 2528 . دندان بگیرید ( یعنی همه دندانها را بر روی یکدیگر سخت بگذارید و فشار دهید نواجد کنایه از همه دندانهاست زیرا وقتی آن چهار دندان سخت روی هم قرار گرفتند همه دندانها روی هم قرار خواهند گرفت ) زیرا که آن کند کننده تر است شمشیرها را از سرها .

27- گریختن یکی از دو خواری است .

28- از

گریختن شرم نمائید زیرا آن ننگ و عار در آیندگان ، و آتش است در روز حساب .

29- در اطراف یا در سرهای نیزه ها پیچیده شوید یا بپیچید ، زیرا آن کارگر تر یا روان کننده تر است نیزه ها را . ( احتمالاتی که بزرگان در معنای آن داده اند : یکی آنکه در وقت نیزه زدن بجانب سر نیزه خم شوید ، یا نیزه را در زیر بغل خود گیرید ، گویا خود را بر آن پیچیده اید که سر نیزه بهتر نفوذ کند ، در این حال نیزه بسه نیرو بکار برده می شود : 1- زیر بغل 2- ذراع 3- کف دست دیگر آنکه مراد پیچیدن چیزی باشد در اطراف نیزه مثل زه و پی ، سوم آنکه اطراف نیکو به دست آورید که عبارت از فولاد خوب که آبگیری نیکو شده ، یا آنکه به معنی پیچیدگی طرفین نیزه باشد مانند مارپیچی ، چهارم آنکه پیچیدن خود انسان باشد اطراف نیزه ها که نیزه به انسان اصابت نکند . و اما کلمه ( امور ) ممکن است به معنای تجاوز کننده باشد ، چنانکه احتمال دارد کنایه از تمرین بوده که در وقت به کار بردن بیشتر کارگر خواهد بود زیرا مهارت بیشتر است ) .

ص 240

المحاربه

1- من عاند اللّه قصم 7879 .

2- من حارب اللّه حرب 7880 .