گفتارامیرالمؤمنین علی علیه السلام صفحه 531

33- و الّذی فلق الحبّه و برء النّسمه ، لولا حضور الحاضر ، و قیام الحجّه بوجود النّاصر ، و ما أخذ اللّه سبحانه علی العلماء أن لا یقارّوا علی کظّه ظالم ، و لا سغب مظلوم ، لألقیت حبلها علی غاربها ، و لسقیت آخرها بکأس أوّلها ، و لألفیتم دنیاکم هذه عندی أزهد من عفطه عنز 10149 .

الحاکم و الوالی

1- جود الولاه بفی ء المسلمین جور و ختر 4725 . نمی شوند .

32- هر که رعیت خود را ستم کند دشمنان خویش را یاری نموده است .

33- ( این فرازها از جمله کلمات آن حضرت است در خطبه 3 شقشقیه که در جواب ابن عباس فرمود شکایت از سه خلیفه ) سوگند به خدائی که دانه حبه را شکافت و انسان

را آفرید ، اگر نبود حاضر شدن ( جمعیّت ) حاضر ( برای بیعت با من ) و قیام حجت به وجود ناصر ( که مرا یاری کردند و بر من پذیرش آن واجب گردید ) و آنچه خداوند سبحان بر علماء گرفته ( از عهد و پیمان ) که بر سیری ظالم و گرسنه ماندن مظلوم قرار نگیرند ( و نسبت به آنان بی تفاوت نباشند ) هر آینه ریسمان آن را بر دوش آن می انداختم ( همچون شتری که مهار آن را به پشت آن اندازند و آن را رها کنند ) و آخر آن را به جام اول آن سیراب می نمودم ( یعنی همچون زمان سابق دخالت در امر حکومت نمی کردم و شما را در گمراهی می گذاشتم ) و هر آینه دنیای خود را نزد من ( در بی ارزشی ) کمتر از عطسه بزی و یا . . . می یافتند .

حاکم و زمامدار 1- بخشش حکام به غنیمت مسلمانان ستم و فساد است ( بلکه باید در مصرف شرعی با احتیاط به کار رود ) .

ص 337

2- سبع أکول حطوم ، خیر من وال ظلوم غشوم 5626 .

3- شرّ الولاه من یخافه البری ء 5687 .