گفتارامیرالمؤمنین علی علیه السلام صفحه 579

9482 .

97- ما کذبت و لا کذّبت 9483 .

98- ما ضللت و لا ضلّ بی 9484 .

99- ما نزلت آیه إلّا و قد علمت فیما نزلت و أین نزلت ، فی نهار ، أو لیل ، فی جبل ، أو سهل ، و إنّ ربّی وهب لی قلبا عقولا ، و لسانا قؤولا 9677 . 94- ( این نظیر تتمه کلامی است که حضرت در خطبه 191 نهج البلاغه در رد تدبیر معاویه فرموده که اگر مکر و بی وفائی نکوهیده نبود من زیرک ترین مردم بودم و در اینجا چنین فرموده : ) دور است این اگر تقوا لازم نمی بود من مکارترین و زیرکترین عرب بودم .

95- من خدای تعالی را از وقتی که او را شناخته ام انکار ننمودم ( یعنی دیگران آلوده به کفر و ظلم و جنایت بوده اند اما من ، نه ) .

96- من در حق ( تعالی ) از وقتی که بمن نشان داده شد ( و رسول خدا صلّی اللّه علیه و اله و سلّم او را بمن معرفی فرمود ) شک ننموده ام .

97- من ( هرگز ) دروغ نگفته ام و تکذیب هم نشده ام ( که دیگران منقولات مرا تکذیب کنند ( و یا «کذبت» خوانده شود یعنی و دروغ گفته نشدم ، نهج البلاغه کلمات قصار 176 و یا «کذّبت» باشد یعنی تکذیب حقی نکرده ام ) .

98- ( در نهج البلاغه این فراز دنبال فراز پیش است کلمات 176 ) من ( هرگز ) گمراه نشدم ، و کسی بوسیله من گمراه نگردیده است .

99- هیچ آیه ای نازل نگردیده ، مگر آنکه در حقیقت من می دانم در چه باب نازل

شده ، و کجا نازل گشته در روز یا شب در کوه یا هموار ، و به راستی که پروردگارم به من دل بسیار دریافت کننده ، و زبان کامل در گویندگی بخشیده است .