بخشی از زیباییهای نهج البلاغه صفحه 104

ذخیره مکن و خود را در بیرون خانه برای آنان بزحمت میانداز » .

قسمت دوم

علی « ع » پس از آنکه از سخن سیار خود در پیرامون ضرورت مستقیم راستی برای حیات ، فارغ می شود و درباره بساطتی که توأم با راستی است سخن می گوید ، مسیر خود را در مفاهیم اصلاح که در عقیده وی متمرکز شده و گویا صورتی از موجودات جهان بشمار میرود تعقیب میکند . مفاهیم مزبور هر چند عموم جهات اخلاقی را در بر دارد لیکن راستی ، نخستین مدار آن محسوب می شود .

اینجاست که علی « ع » توصیه می کند که انسان از لغزش های دیگران صرفنظر کند . زیرا در این چشم پوشی ، عطوفت انسان و اصلاح بدکار بوسیله رفتار وی ، بمرحله ی بروز میرسد و بطور مسلم رفتار انسان در اصلاح دیگران از اندرز دادن یا دشمنی نمودن مؤثرتر است .

علی « ع » می گوید : « بهترین کارهای بزرگوار این است که از آنچه میداند چشم بپوشد » . علی « ع » از آنجا که بردباری و تأنی را نتیجه ی بلند همتی و بزرگواری میداند بدو خصلت مزبور توصیه می کند « بردباری و تأنی دو همزادند که بلند همتی آن دو را میزاید » . او از غیبت چون بخشی از نفاق و بدرفتاری محسوب می شود بیزاری می جوید : « از غیبت دوری کن زیرا بدگوئی مردم نان خورش سگهای دوزخ است » ، نیرنگ نیز مانند غیبت است و هر دو از خبث باطن محسوب می شوند ، « از نیرنگ بپرهیز ، زیرا آن از اخلاق فرومایگان