بخشی از زیباییهای نهج البلاغه صفحه 73

قسمت سوم

البته روشن است که « کشتن همه ی لشگر » موضوع نیست بلکه منظور این است که اندیشه ی احترام حیات ، در افکار زمامداران رسوخ کند و توجه داشته باشند که کشتن یک نفر از روی قصد ، برابر با کشتن همه ی انسانهاست .

اینجا اگر ما نظریه علی « ع » را با نظریات متفکرانی که میزان عدالت را در قوت و کثرت می بینند بسنجیم برای ما روشن میشود که چگونه آنان در جائی که علی « ع » اوج می گیرد ، سرازیر می شوند ، و در جائی که افق علی « ع » گسترش می یابد و ارزش های حیات بدست او بالا میرود ، آنان سخت و خشن می گردند ؟ آنگاه می بینیم در مواردی که این گروه برای آراء و نظریات « اکتشافی » خود طبل و نی میزنند و به نیرومند اجازه میدهند به نیروی خود ببالد و برای اکثریت روا میدانند آرزوهای خود را بر اساس این کثرت گسترش دهند در حالیکه همه اینها ستم بر قانون عادلانه ی حیات و اراده ی نیرومند

و خیراندیش انسان محسوب میشود می بینیم در این موارد پسر ابو طالب پرده از روی آنچه مقیاس اعلای حیات و اراده انسان است بر میدارد و به سخن ساده بزرگی زبان می گشاید : « بسا اندکی که افزون تر از فراوان است » آنگاه با سخن زیباتر و مهم تری توضیح میدهد :

« آدمی هر چند مقام و مرتبه اش بزرگ باشد . بالاتر از این نیست که به کمک دیگران در زمینه حقی که خدا بر او واجب نموده نیازمند نباشد ، و انسان هر چند در دیده ها کوچک باشد و مردم او را خرد