تجوید فرقان صفحه 300

صفحه 300

مزید فیه (جز باب اِفعال)، با کسره آغاز می شوند.

تمامی فعل های امر حاضر (شش صیغه) که مصدَّر به همزه وصل هستند، چه مجرّد و چه مزید فیه (جز باب اِفعال (1)) طبق قاعده زیر تعیین حرکت می شوند؛

اگر حرکت دومین حرف بعد از همزه وصل، فتحه یا کسره باشد، حرکت همزه «مکسور»، و اگر ضمّه (اصلی) باشد، «مضموم» خوانده می شود.

- حروف: از میان حروف تنها همزه حرف ( ال ) است که وصل، بوده و غالبا بر سر اسم ها می آید و با «فتحه» آغاز می شود.

- لام امر (ساکن شده)

- در صورت آغاز از فعل های امر به لام که ابتدا به ساکن شده، با «کسره» خوانده شود، مانند: ثُمَّ لْیَقْطَعْ î لْیَقْطَعْ î لِیَقْطَعْ.


1- 1. همزه در باب افعال قطع است و جزءِ پیکره (قالب) این باب است، لکن در 14 صیغه مضارع که اصلش «یُأَفْعِلُ ، یُأَفْعِلانِ ، یُأَفْعِلُونَ ، ...» است چنان که در جامع المقدمات مذکور است : همزه را انداختند زیرا که در أُأَکْرِمُ (أُأَفْعِلُ) متکلم وحده دو همزه جمع شده بود یکی را به سبب ثقل (سنگینی / سختی) انداختند و در باقی الفاظ (صیغه های مضارع / مستقبل) نیز انداختند برای طرد باب، امر حاضر این باب را از اصل مستقبل گیرند که آن تُأَکْرِمُ (تُأَفْعِلُ) است و چنین صرف می شود: أَفْعِلْ ، أَفْعِلا ، أَفْعِلُوا ، أَفْعِلی ، أَفْعِلا ، أَفْعِلْنَ ، لذا همزه آن مفتوح و قطع است. [ر.ک : جامع المقدمات (چاپ قدیم)، ص 48]
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه