- تقدیم به پیشگاه: 1
- سخن مترجم 3
- شریف رضی رحمه الله 6
- مقدمه مؤلف 14
- اشاره 19
- ویژگی های امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام 19
- ویژگی های مولای ما، امیر مؤمنان، ابی الحسن علی بن ابی طالب علیه السلام 20
- اشاره 20
- فضیلت زیارت حضرت علیه السلام 21
- شمّه ای از ادله بر تعیین قطعی امیر مؤمنان علیه السلام 22
- اشعار 23
- اشاره 29
- بخشی از آثار و نشانه های امامت حضرت علی علیه السلام 29
- مرد خارجی که سگی سیاه شد 30
- امیر مؤمنان علیه السلام در کربلا 32
- تبسّم علی علیه السلام 33
- امیرمؤمنان علیه السلام و پرداخت بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 36
- اسلام آوردن راهب 37
- صدمین نفر 41
- پرچم دارِ معاویه 41
- روایت میثم تمّار رضی الله عنه 42
- سفارش پیامبر 44
- مسند قضاوت 45
- باز گرداندن خورشید 45
- هدیه خداوند 47
- علی علیه السلام در بستر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 48
- لرزش زمین 48
- طغیان آب فرات 48
- نشان دادن پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 49
- در جنگ نهروان 50
- اجازه برای عمره 53
- فرزند تو، حسین علیه السلام را می کشد 54
- هنگام شهادت 55
- حکایت های ویژه 57
- اشاره 57
- مژده تولّد جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله 58
- نیکوکارترین مردم نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 59
- راز گویی خدا با علی علیه السلام 61
- امیر مؤمنان 62
- نام پدران امیر مؤمنان علیه السلام 63
- پارسایی امیر مؤمنان علیه السلام 64
- اشک معاویه 65
- وارثان زمین 65
- علی علیه السلام در دل مؤمنان 67
- در برابر صاحب عرش 67
- ماجرای نماز ابوبکر 69
- با سران کفر بجنگید 73
- شایسته تر برای خلافت 76
- ادای بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 77
- اهمیّت بیت المال 78
- غذای یک شب 80
- سخنرانی امام حسن علیه السلام پس از شهادت امیرمؤمنان علیه السلام 80
- خرید پیراهن 81
- قضاوت هاو جواب مسائل 82
- اشاره 82
- نخستین داوری پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 84
- کیفر مرد انصاری 85
- اگر علی نبود، عمر هلاک می شد 86
- حل مشکل 89
- کسی که بترساند، معذور است 90
- شناسایی غلام 90
- چگونگی قطع دست 90
- سخن گفتن خدا با بندگان 91
- مکانِ خدا 92
- فاصله میان مشرق و مغرب 93
- سؤال های ابن کواء از امیر مؤمنان علیه السلام 93
- داناترین یاران محمد صلی الله علیه و آله 93
- پرسش های اسقف نجران 95
- بخشی از سخن علی علیه السلام به مرد شامی 98
- سخنان کوتاه امیر مؤمنان علی علیه السلام 99
- اشاره 99
- خانه حکمت 100
- حکمت گُم شده مؤمن 100
- پنج سفارش ارزشمند 101
- زیاده روی در ستایش 101
- کلمه نمی دانم 102
- ارزش هر انسان 102
- ماندگاری 102
- تدبیر سالمند 102
- در توضیح انا للَّه وانا الیه راجعون 103
- شیوه دریافت روایت 103
- خواب با یقین 103
- سودمندترین سخن 104
- در برابر ستایش افراد 104
- سه ویژگی برآورده شدن نیازها 105
- آخر الزمان 105
- امروز، روز کار 106
- پیراهن کهنه و فروتنی دل 106
- قامَ فی مِثلِ هذِهِ 107
- دوست داران آخرت 107
- دو دشمن متفاوت 107
- رحمت پروردگار 108
- شگفتی های دل 109
- فرجام ترک دین برای دنیا 109
- نادانی دانشمند 109
- اهل بیت علیهم السلام 110
- وفا همراه راست گویی 111
- برای کوچ، آماده شوید 111
- کار در دنیا 112
- مظلومیت علی علیه السلام پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 113
- فاصله میان دو عمل 113
- اندرز دهنده ها 114
- زیاده مال و زیاده سخن 115
- فرمانبری خدا 115
- پرهیز از زنان بد 116
- پس از جنگ جمل 116
- غیرت مرد و زن 117
- اشاره 117
- اسلام و ایمان 117
- تعریف اسلام 117
- ویژگی های بخیل و متکبر 118
- نتیجه کوتاهی در کار 119
- دنیا مثل مار است 119
- سرکشی، پیمان شکنی وحیله 120
- ابتدا و انتهای سرما 120
- بزرگی آفریدگار 120
- دنیا بازار سودای آخرت 121
- تقوا بهترین توشه 121
- دوست داشتن دنیا 123
- دارایی و فرزندان 123
- خانه گذار 124
- دوستی حقیقی 124
- ندای فرشته 124
- دعا، توبه، استغفار و شُکر 125
- اندازه کمک 126
- میانه روی 126
- جهاد زن 126
- جایگزینی 126
- اندوه 127
- دوستی 127
- صبر 127
- نماز و روزه واقعی 127
- کمی عیال 127
- دعا و دفع بلا 128
- پرهیز از ربا 128
- سفارش به کمیل 129
- منزلت آدمی 132
- زبان 132
- پسندیدن کار 133
- پیروزی شکیبا 133
- صبر تلخ 133
- آنچه از دست رود 133
- درخواست های متفاوت 134
- دو گناه برای هر باطل 134
- شروع کننده ستم 134
- در حق تردید نکرده ام 134
- به من دروغ گفته نشد 134
- عهد و پیمان 135
- کوچ 135
- فرمانبری 135
- ایستادن در برابر حق 135
- اطمینان 135
- بصیرت و هدایت 136
- اشاره 137
- پنهان کردن راز 137
- شیوه سرزنش 137
- خود رأیی 137
- ویژگی فرمانروایی 137
- در جایگاه تهمت 137
- نافرمانی آفریدگار 138
- پند به یاران 138
- ادای حق 138
- روزهایم را تباه کردند 139
- صاحب چشم 140
- عمر کوتاه دنیا 140
- غرور 140
- فرصت ها 140
- نظرهای گوناگون 141
- گناه نکردن 141
- دشمن نادانی 141
- یک وعده خوراک 141
- دور کردن بدی 142
- بازداشتن خطا کار 142
- وسیله ریاست 142
- لجاجت 142
- ترس از کار 142
- کوتاهی در کار 143
- طمع 143
- اشاره 143
- خلافت 143
- شکیبایی 143
- بی تابی 143
- کیمیای حکمت 144
- خزینه داری دیگران 146
- گفتار جاهلانه 146
- قیامت 146
- میل دل 147
- هوشیاری 147
- هنگامه خشم 147
- اشاره 147
- زباله 148
- خستگی دل 148
- صرف دارایی 148
- سوء استفاده از سخن حق 149
- فرار از هدایت 149
- چهره های هنگام بدی 150
- طبقات پست 150
- سپر محکم 151
- شراکت 152
- ستایش کوفه 152
- حق و باطل 152
- شباهت افراد به زمان 153
- سازش 153
- یاد خدا و مرگ 154
- کار خیر 154
- دل مشغولی روزی 154
- ظرف دانش 155
- سفارش به امام مجتبی علیه السلام 155
- نتیجه حِلم 155
- جامه بردباری 155
- دنیا 161
- محاسبه نفس 162
- افزوده ها 163
- اشاره 163
- بخشی از عهدنامه مالک اشتر 164
- استقرار دین 169
- چشم 169
- روزگار گزنده 169
- گزافه گو و اتهام زننده 170
- توحید و عدل 171
- دعا برای باران 171
- سخن جاهلانه 171
- عدالت، و پرهیز از ستم 172
- زینت در مصیبت 172
- وظیفه دانشمندان 173
- سخت ترین گناهان 173
- جدایی از برادر مؤمن 174
- بدترین برادران 174
- منابع: 174
نتیجه کوتاهی در کار
مَن قَصَّرَ فی العَمَلِ، ابتُلِیَ بِالهَمِّ وَلا حَاجَهَ لِلّهِ فیمَنْ لَیسَ لِلّهِ فی نَفْسِهِ
وَمالِهِ نَصیبٌ؛(1)
کسی که در انجام کار، کوتاهی کند، به اندوه گرفتار می شود و خداوند، به کسی که در جان و مالش برای خدا بهره ای نیست، نیاز ندارد.
دنیا مثل مار است
علی علیه السلام به سلمان فارسی (2)- که رحمت خدا بر او باد- فرمود:
إِنَّ مَثَلَ الدُّنیا مَثَلُ الحَیَّهِ لَیِّنٌ مَسُّها قاتِلٌ سَمُّها فَأَعرِضْ عَمَّا یُعجِبُک فیها لِقلِّهِ
ما یَصحَبُکَ مِنْها فَإِنَّ المَرءَ العاقِلَ کُلَّما صارَ فیها إلی سُرُورٍ أشْخَصَتْهُ مِنها
إلی مَکرُوهٍ، وَدَعْ عَنْکَ هُمُومَها إن أیْقَنتَ بِفراقِها؛(3)
همانا مَثل دنیا، مَثل مار است. لمس آن نرم، [امّا] سمّ آن کشنده است؛ پس، در دنیااز آن چه تو را شاد کند، دوری کن؛ چرا که آن چه از دنیا با تو همراه باشد، اندک است ومرد عاقل، هر گاه در آن به شادی در آید، دنیا او را از آن شادی به ناپسند کوچ دهد. و اگر یقین به جدایی از آن داری، اندوه هایش را از خود واگذار.
1- 1. نهج البلاغه، فیض الاسلام، 1146 ، ح 122.
2- 2. کنیه اش ابوعبداللّه، غلامی بود که پیامبر صلی الله علیه و آله او را از مالک یهودی اش خریداری کرد . فردی خیّر، فاضل، عالم و زاهد و در درجه اعلای ایمان بود . علی علیه السلام درباره او فرمود : سلمان از ما اهل بیت است . گفته اند : او قبل از رسیدن به پیامبر صلی الله علیه و آله به او ایمان آورده بود . علی علیه السلام در گذشتن او و این که هنگام دفنش حاضر خواهد شد را به او خبر داد . پس از وفات او در مداین، علی علیه السلام برای دفن او حاضر شد و بر او نماز خواند .( سفینه البحار، ج 1 ، ص 647)
3- 3. نهج البلاغه، فیض الاسلام، 1065 ، ح 68.