- تقدیم به پیشگاه: 1
- سخن مترجم 3
- شریف رضی رحمه الله 6
- مقدمه مؤلف 14
- ویژگی های امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام 19
- اشاره 19
- اشاره 20
- ویژگی های مولای ما، امیر مؤمنان، ابی الحسن علی بن ابی طالب علیه السلام 20
- فضیلت زیارت حضرت علیه السلام 21
- شمّه ای از ادله بر تعیین قطعی امیر مؤمنان علیه السلام 22
- اشعار 23
- اشاره 29
- بخشی از آثار و نشانه های امامت حضرت علی علیه السلام 29
- مرد خارجی که سگی سیاه شد 30
- امیر مؤمنان علیه السلام در کربلا 32
- تبسّم علی علیه السلام 33
- امیرمؤمنان علیه السلام و پرداخت بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 36
- اسلام آوردن راهب 37
- پرچم دارِ معاویه 41
- صدمین نفر 41
- روایت میثم تمّار رضی الله عنه 42
- سفارش پیامبر 44
- باز گرداندن خورشید 45
- مسند قضاوت 45
- هدیه خداوند 47
- علی علیه السلام در بستر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 48
- لرزش زمین 48
- طغیان آب فرات 48
- نشان دادن پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 49
- در جنگ نهروان 50
- اجازه برای عمره 53
- فرزند تو، حسین علیه السلام را می کشد 54
- هنگام شهادت 55
- حکایت های ویژه 57
- اشاره 57
- مژده تولّد جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله 58
- نیکوکارترین مردم نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 59
- راز گویی خدا با علی علیه السلام 61
- امیر مؤمنان 62
- نام پدران امیر مؤمنان علیه السلام 63
- پارسایی امیر مؤمنان علیه السلام 64
- وارثان زمین 65
- اشک معاویه 65
- در برابر صاحب عرش 67
- علی علیه السلام در دل مؤمنان 67
- ماجرای نماز ابوبکر 69
- با سران کفر بجنگید 73
- شایسته تر برای خلافت 76
- ادای بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 77
- اهمیّت بیت المال 78
- سخنرانی امام حسن علیه السلام پس از شهادت امیرمؤمنان علیه السلام 80
- غذای یک شب 80
- خرید پیراهن 81
- قضاوت هاو جواب مسائل 82
- اشاره 82
- نخستین داوری پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 84
- کیفر مرد انصاری 85
- اگر علی نبود، عمر هلاک می شد 86
- حل مشکل 89
- کسی که بترساند، معذور است 90
- چگونگی قطع دست 90
- شناسایی غلام 90
- سخن گفتن خدا با بندگان 91
- مکانِ خدا 92
- داناترین یاران محمد صلی الله علیه و آله 93
- سؤال های ابن کواء از امیر مؤمنان علیه السلام 93
- فاصله میان مشرق و مغرب 93
- پرسش های اسقف نجران 95
- بخشی از سخن علی علیه السلام به مرد شامی 98
- سخنان کوتاه امیر مؤمنان علی علیه السلام 99
- اشاره 99
- خانه حکمت 100
- حکمت گُم شده مؤمن 100
- پنج سفارش ارزشمند 101
- زیاده روی در ستایش 101
- کلمه نمی دانم 102
- ارزش هر انسان 102
- ماندگاری 102
- تدبیر سالمند 102
- خواب با یقین 103
- شیوه دریافت روایت 103
- در توضیح انا للَّه وانا الیه راجعون 103
- سودمندترین سخن 104
- در برابر ستایش افراد 104
- آخر الزمان 105
- سه ویژگی برآورده شدن نیازها 105
- امروز، روز کار 106
- پیراهن کهنه و فروتنی دل 106
- دوست داران آخرت 107
- قامَ فی مِثلِ هذِهِ 107
- دو دشمن متفاوت 107
- رحمت پروردگار 108
- شگفتی های دل 109
- نادانی دانشمند 109
- فرجام ترک دین برای دنیا 109
- اهل بیت علیهم السلام 110
- برای کوچ، آماده شوید 111
- وفا همراه راست گویی 111
- کار در دنیا 112
- فاصله میان دو عمل 113
- مظلومیت علی علیه السلام پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 113
- اندرز دهنده ها 114
- زیاده مال و زیاده سخن 115
- فرمانبری خدا 115
- پرهیز از زنان بد 116
- پس از جنگ جمل 116
- غیرت مرد و زن 117
- تعریف اسلام 117
- اسلام و ایمان 117
- اشاره 117
- ویژگی های بخیل و متکبر 118
- دنیا مثل مار است 119
- نتیجه کوتاهی در کار 119
- بزرگی آفریدگار 120
- سرکشی، پیمان شکنی وحیله 120
- ابتدا و انتهای سرما 120
- تقوا بهترین توشه 121
- دنیا بازار سودای آخرت 121
- دارایی و فرزندان 123
- دوست داشتن دنیا 123
- خانه گذار 124
- دوستی حقیقی 124
- ندای فرشته 124
- دعا، توبه، استغفار و شُکر 125
- اندازه کمک 126
- میانه روی 126
- جایگزینی 126
- جهاد زن 126
- صبر 127
- دوستی 127
- نماز و روزه واقعی 127
- اندوه 127
- کمی عیال 127
- دعا و دفع بلا 128
- پرهیز از ربا 128
- سفارش به کمیل 129
- زبان 132
- منزلت آدمی 132
- پسندیدن کار 133
- صبر تلخ 133
- پیروزی شکیبا 133
- آنچه از دست رود 133
- دو گناه برای هر باطل 134
- درخواست های متفاوت 134
- به من دروغ گفته نشد 134
- شروع کننده ستم 134
- در حق تردید نکرده ام 134
- عهد و پیمان 135
- فرمانبری 135
- اطمینان 135
- کوچ 135
- ایستادن در برابر حق 135
- بصیرت و هدایت 136
- اشاره 137
- در جایگاه تهمت 137
- پنهان کردن راز 137
- خود رأیی 137
- شیوه سرزنش 137
- ویژگی فرمانروایی 137
- پند به یاران 138
- نافرمانی آفریدگار 138
- ادای حق 138
- روزهایم را تباه کردند 139
- غرور 140
- عمر کوتاه دنیا 140
- فرصت ها 140
- صاحب چشم 140
- نظرهای گوناگون 141
- گناه نکردن 141
- یک وعده خوراک 141
- دشمن نادانی 141
- بازداشتن خطا کار 142
- لجاجت 142
- وسیله ریاست 142
- دور کردن بدی 142
- ترس از کار 142
- شکیبایی 143
- اشاره 143
- طمع 143
- بی تابی 143
- خلافت 143
- کوتاهی در کار 143
- کیمیای حکمت 144
- قیامت 146
- خزینه داری دیگران 146
- گفتار جاهلانه 146
- میل دل 147
- هنگامه خشم 147
- هوشیاری 147
- اشاره 147
- صرف دارایی 148
- زباله 148
- خستگی دل 148
- فرار از هدایت 149
- سوء استفاده از سخن حق 149
- چهره های هنگام بدی 150
- طبقات پست 150
- سپر محکم 151
- ستایش کوفه 152
- حق و باطل 152
- شراکت 152
- سازش 153
- شباهت افراد به زمان 153
- کار خیر 154
- دل مشغولی روزی 154
- یاد خدا و مرگ 154
- جامه بردباری 155
- سفارش به امام مجتبی علیه السلام 155
- نتیجه حِلم 155
- ظرف دانش 155
- دنیا 161
- محاسبه نفس 162
- اشاره 163
- افزوده ها 163
- بخشی از عهدنامه مالک اشتر 164
- روزگار گزنده 169
- چشم 169
- استقرار دین 169
- گزافه گو و اتهام زننده 170
- دعا برای باران 171
- سخن جاهلانه 171
- توحید و عدل 171
- عدالت، و پرهیز از ستم 172
- زینت در مصیبت 172
- وظیفه دانشمندان 173
- سخت ترین گناهان 173
- جدایی از برادر مؤمن 174
- بدترین برادران 174
- منابع: 174
بصیرت و هدایت
قَد بُصِّرْتُمْ إنْ أبْصَرتُمْ، وَقَدْ هُدیتُمْ إن اهتَدَیتُمْ؛(1)
به یقین، اگر چشم باز کنید، شناسایی داده شده اید و اگر هدایت بپذیرید، راهنمایی شده اید.
وصیت امیر مؤمنان علیه السلام
قسمتی از گفتار امیر مؤمنان علیه السلام در پایان عمرش، آن هنگام که ابن ملجم لعنه اللّه علیه او را ضربت زد:
وصِیَّتی لَکُمْ ألّا تُشْرِکُوا بِاللّهِ شَیْئاً وَمُحْمّدٌ صلی الله علیه و آله
فَلا تُضَیِّعُوا سَنَّتَهُ. أقیمُواهذَینِ العَمُودَینِ وَخَلاکُم ذَمٌّ. أنا بِالأَمسِ صاحِبُکُم وَالیَومَ عِبرَهٌ لکُم وغَداًمُفارِقُکُمْ. إنْ أبقَ فَأَنا وَلیُّ دَمی وَإنْ أفْنَ فَالفَناءُ میعادی وَإنْ أعفُ فالْعَفْوُلی قُرْبَهٌ وَهُوُ لَکُم حَسَنَهٌ: «فَاعْفُوا ألا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَکُمْ»(2)؛(3)
سفارشم برای شما این است که چیزی را همتای خدا قرار ندهید و سیره محمد صلی الله علیه و آله را از میان نبرید. این دو پایه را به پا دارید؛ [آن گاه] از نکوهش عاری هستید. من دیروز، همراه شما و امروز عبرت شمایم و فردا از شما جدا می شوم. اگر باقی ماندم، من عهده دار خون خود هستم و اگر از میان رفتم، فنا وعده من است. اگر ببخشم، بخشش برای من نزدیکی [به خدای متعالی] و برای شما نیکی است: پس گذشت کنید. آیا دوست ندارید خدا شما را بیامرزد؟
1- 1. نهج البلاغه، فیض الاسلام، 1164 ، ح 149.
2- 2. همان، 874 ، ک 23.
3- 3. نور ( 24) ؛ 22.