- تقدیم به پیشگاه: 1
- سخن مترجم 3
- شریف رضی رحمه الله 6
- مقدمه مؤلف 14
- ویژگی های امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام 19
- اشاره 19
- اشاره 20
- ویژگی های مولای ما، امیر مؤمنان، ابی الحسن علی بن ابی طالب علیه السلام 20
- فضیلت زیارت حضرت علیه السلام 21
- شمّه ای از ادله بر تعیین قطعی امیر مؤمنان علیه السلام 22
- اشعار 23
- بخشی از آثار و نشانه های امامت حضرت علی علیه السلام 29
- اشاره 29
- مرد خارجی که سگی سیاه شد 30
- امیر مؤمنان علیه السلام در کربلا 32
- تبسّم علی علیه السلام 33
- امیرمؤمنان علیه السلام و پرداخت بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 36
- اسلام آوردن راهب 37
- پرچم دارِ معاویه 41
- صدمین نفر 41
- روایت میثم تمّار رضی الله عنه 42
- سفارش پیامبر 44
- مسند قضاوت 45
- باز گرداندن خورشید 45
- هدیه خداوند 47
- لرزش زمین 48
- علی علیه السلام در بستر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 48
- طغیان آب فرات 48
- نشان دادن پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 49
- در جنگ نهروان 50
- اجازه برای عمره 53
- فرزند تو، حسین علیه السلام را می کشد 54
- هنگام شهادت 55
- اشاره 57
- حکایت های ویژه 57
- مژده تولّد جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله 58
- نیکوکارترین مردم نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 59
- راز گویی خدا با علی علیه السلام 61
- امیر مؤمنان 62
- نام پدران امیر مؤمنان علیه السلام 63
- پارسایی امیر مؤمنان علیه السلام 64
- وارثان زمین 65
- اشک معاویه 65
- علی علیه السلام در دل مؤمنان 67
- در برابر صاحب عرش 67
- ماجرای نماز ابوبکر 69
- با سران کفر بجنگید 73
- شایسته تر برای خلافت 76
- ادای بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 77
- اهمیّت بیت المال 78
- سخنرانی امام حسن علیه السلام پس از شهادت امیرمؤمنان علیه السلام 80
- غذای یک شب 80
- خرید پیراهن 81
- قضاوت هاو جواب مسائل 82
- اشاره 82
- نخستین داوری پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 84
- کیفر مرد انصاری 85
- اگر علی نبود، عمر هلاک می شد 86
- حل مشکل 89
- شناسایی غلام 90
- چگونگی قطع دست 90
- کسی که بترساند، معذور است 90
- سخن گفتن خدا با بندگان 91
- مکانِ خدا 92
- فاصله میان مشرق و مغرب 93
- سؤال های ابن کواء از امیر مؤمنان علیه السلام 93
- داناترین یاران محمد صلی الله علیه و آله 93
- پرسش های اسقف نجران 95
- بخشی از سخن علی علیه السلام به مرد شامی 98
- سخنان کوتاه امیر مؤمنان علی علیه السلام 99
- اشاره 99
- خانه حکمت 100
- حکمت گُم شده مؤمن 100
- زیاده روی در ستایش 101
- پنج سفارش ارزشمند 101
- تدبیر سالمند 102
- ارزش هر انسان 102
- کلمه نمی دانم 102
- ماندگاری 102
- شیوه دریافت روایت 103
- خواب با یقین 103
- در توضیح انا للَّه وانا الیه راجعون 103
- سودمندترین سخن 104
- در برابر ستایش افراد 104
- سه ویژگی برآورده شدن نیازها 105
- آخر الزمان 105
- پیراهن کهنه و فروتنی دل 106
- امروز، روز کار 106
- دوست داران آخرت 107
- دو دشمن متفاوت 107
- قامَ فی مِثلِ هذِهِ 107
- رحمت پروردگار 108
- شگفتی های دل 109
- نادانی دانشمند 109
- فرجام ترک دین برای دنیا 109
- اهل بیت علیهم السلام 110
- وفا همراه راست گویی 111
- برای کوچ، آماده شوید 111
- کار در دنیا 112
- مظلومیت علی علیه السلام پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 113
- فاصله میان دو عمل 113
- اندرز دهنده ها 114
- زیاده مال و زیاده سخن 115
- فرمانبری خدا 115
- پرهیز از زنان بد 116
- پس از جنگ جمل 116
- اشاره 117
- غیرت مرد و زن 117
- تعریف اسلام 117
- اسلام و ایمان 117
- ویژگی های بخیل و متکبر 118
- نتیجه کوتاهی در کار 119
- دنیا مثل مار است 119
- بزرگی آفریدگار 120
- ابتدا و انتهای سرما 120
- سرکشی، پیمان شکنی وحیله 120
- تقوا بهترین توشه 121
- دنیا بازار سودای آخرت 121
- دوست داشتن دنیا 123
- دارایی و فرزندان 123
- دوستی حقیقی 124
- خانه گذار 124
- ندای فرشته 124
- دعا، توبه، استغفار و شُکر 125
- جایگزینی 126
- میانه روی 126
- جهاد زن 126
- اندازه کمک 126
- صبر 127
- اندوه 127
- دوستی 127
- نماز و روزه واقعی 127
- کمی عیال 127
- پرهیز از ربا 128
- دعا و دفع بلا 128
- سفارش به کمیل 129
- زبان 132
- منزلت آدمی 132
- صبر تلخ 133
- آنچه از دست رود 133
- پیروزی شکیبا 133
- پسندیدن کار 133
- دو گناه برای هر باطل 134
- درخواست های متفاوت 134
- در حق تردید نکرده ام 134
- به من دروغ گفته نشد 134
- شروع کننده ستم 134
- عهد و پیمان 135
- فرمانبری 135
- اطمینان 135
- ایستادن در برابر حق 135
- کوچ 135
- بصیرت و هدایت 136
- در جایگاه تهمت 137
- پنهان کردن راز 137
- ویژگی فرمانروایی 137
- اشاره 137
- شیوه سرزنش 137
- خود رأیی 137
- نافرمانی آفریدگار 138
- پند به یاران 138
- ادای حق 138
- روزهایم را تباه کردند 139
- فرصت ها 140
- صاحب چشم 140
- غرور 140
- عمر کوتاه دنیا 140
- گناه نکردن 141
- نظرهای گوناگون 141
- یک وعده خوراک 141
- دشمن نادانی 141
- دور کردن بدی 142
- لجاجت 142
- ترس از کار 142
- بازداشتن خطا کار 142
- وسیله ریاست 142
- اشاره 143
- کوتاهی در کار 143
- بی تابی 143
- شکیبایی 143
- خلافت 143
- طمع 143
- کیمیای حکمت 144
- خزینه داری دیگران 146
- قیامت 146
- گفتار جاهلانه 146
- میل دل 147
- هوشیاری 147
- هنگامه خشم 147
- اشاره 147
- زباله 148
- خستگی دل 148
- صرف دارایی 148
- فرار از هدایت 149
- سوء استفاده از سخن حق 149
- چهره های هنگام بدی 150
- طبقات پست 150
- سپر محکم 151
- شراکت 152
- حق و باطل 152
- ستایش کوفه 152
- شباهت افراد به زمان 153
- سازش 153
- یاد خدا و مرگ 154
- کار خیر 154
- دل مشغولی روزی 154
- سفارش به امام مجتبی علیه السلام 155
- جامه بردباری 155
- نتیجه حِلم 155
- ظرف دانش 155
- دنیا 161
- محاسبه نفس 162
- افزوده ها 163
- اشاره 163
- بخشی از عهدنامه مالک اشتر 164
- استقرار دین 169
- چشم 169
- روزگار گزنده 169
- گزافه گو و اتهام زننده 170
- سخن جاهلانه 171
- توحید و عدل 171
- دعا برای باران 171
- عدالت، و پرهیز از ستم 172
- زینت در مصیبت 172
- وظیفه دانشمندان 173
- سخت ترین گناهان 173
- بدترین برادران 174
- جدایی از برادر مؤمن 174
- منابع: 174
سبکباری
تَخفَّفُوا تَلحَقُوا؛(1)
سبک بار باشید [به هدف]، خواهید رسید.
شریف رضی ابوالحسن رضی الله عنه می گوید: این سخن چه قدر کوتاه، و سودش زیاد و ارزش آن بزرگ و ژرفایش دور و نورش تابان است.
و پس از این کلام، این سخن علی علیه السلام است:
قیامت
فَخَلْفَکُم السَّاعَهُ تَحدُوکُم وإنّما یَنْتظِرُ بِأَوَّلِکُم آخرَکُمْ؛(2)
پشت سر شما قیامت است. شما را میرانَد و همانا با نخستین نَفَرتان آخرین شما را انتظار می کشد.
گفتار جاهلانه
لاخَیْرَ فی الصُّمْتِ عَنِ الحکمِ کَما أَنَّهُ لاخَیرَ فی القَوْلِ بِالجَهلِ؛(3)
در خودداری از گفتن سخن های حکیمانه خیری نیست؛ همان طور که در گفتار جاهلانه خیری نیست.
خزینه داری دیگران
یا ابنَ آدَم ما کَسبْتَ فَوْقَ قُوتِکَ فَأنتَ فیهِ خازِنٌ لِغَیرِکَ؛(4)
فرزند آدم! درآن مقدار که بیش از خوراک خود به دست آوری، انباردار دیگری هستی.
1- 1. نهج البلاغه، فیض الاسلام، 80 ، خ 21 ..
2- 2. همان ..
3- 3. همان، 1302 ، ح 463 و 1171 ، ح 173 ..
4- 4. همان، 1175 ، ح 183 ..