- تقدیم به پیشگاه: 1
- سخن مترجم 3
- شریف رضی رحمه الله 6
- مقدمه مؤلف 14
- اشاره 19
- ویژگی های امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام 19
- ویژگی های مولای ما، امیر مؤمنان، ابی الحسن علی بن ابی طالب علیه السلام 20
- اشاره 20
- فضیلت زیارت حضرت علیه السلام 21
- شمّه ای از ادله بر تعیین قطعی امیر مؤمنان علیه السلام 22
- اشعار 23
- اشاره 29
- بخشی از آثار و نشانه های امامت حضرت علی علیه السلام 29
- مرد خارجی که سگی سیاه شد 30
- امیر مؤمنان علیه السلام در کربلا 32
- تبسّم علی علیه السلام 33
- امیرمؤمنان علیه السلام و پرداخت بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 36
- اسلام آوردن راهب 37
- صدمین نفر 41
- پرچم دارِ معاویه 41
- روایت میثم تمّار رضی الله عنه 42
- سفارش پیامبر 44
- باز گرداندن خورشید 45
- مسند قضاوت 45
- هدیه خداوند 47
- لرزش زمین 48
- علی علیه السلام در بستر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 48
- طغیان آب فرات 48
- نشان دادن پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 49
- در جنگ نهروان 50
- اجازه برای عمره 53
- فرزند تو، حسین علیه السلام را می کشد 54
- هنگام شهادت 55
- حکایت های ویژه 57
- اشاره 57
- مژده تولّد جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله 58
- نیکوکارترین مردم نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 59
- راز گویی خدا با علی علیه السلام 61
- امیر مؤمنان 62
- نام پدران امیر مؤمنان علیه السلام 63
- پارسایی امیر مؤمنان علیه السلام 64
- وارثان زمین 65
- اشک معاویه 65
- علی علیه السلام در دل مؤمنان 67
- در برابر صاحب عرش 67
- ماجرای نماز ابوبکر 69
- با سران کفر بجنگید 73
- شایسته تر برای خلافت 76
- ادای بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 77
- اهمیّت بیت المال 78
- سخنرانی امام حسن علیه السلام پس از شهادت امیرمؤمنان علیه السلام 80
- غذای یک شب 80
- خرید پیراهن 81
- اشاره 82
- قضاوت هاو جواب مسائل 82
- نخستین داوری پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 84
- کیفر مرد انصاری 85
- اگر علی نبود، عمر هلاک می شد 86
- حل مشکل 89
- شناسایی غلام 90
- کسی که بترساند، معذور است 90
- چگونگی قطع دست 90
- سخن گفتن خدا با بندگان 91
- مکانِ خدا 92
- فاصله میان مشرق و مغرب 93
- سؤال های ابن کواء از امیر مؤمنان علیه السلام 93
- داناترین یاران محمد صلی الله علیه و آله 93
- پرسش های اسقف نجران 95
- بخشی از سخن علی علیه السلام به مرد شامی 98
- سخنان کوتاه امیر مؤمنان علی علیه السلام 99
- اشاره 99
- خانه حکمت 100
- حکمت گُم شده مؤمن 100
- زیاده روی در ستایش 101
- پنج سفارش ارزشمند 101
- کلمه نمی دانم 102
- ماندگاری 102
- ارزش هر انسان 102
- تدبیر سالمند 102
- خواب با یقین 103
- شیوه دریافت روایت 103
- در توضیح انا للَّه وانا الیه راجعون 103
- سودمندترین سخن 104
- در برابر ستایش افراد 104
- آخر الزمان 105
- سه ویژگی برآورده شدن نیازها 105
- امروز، روز کار 106
- پیراهن کهنه و فروتنی دل 106
- دو دشمن متفاوت 107
- دوست داران آخرت 107
- قامَ فی مِثلِ هذِهِ 107
- رحمت پروردگار 108
- شگفتی های دل 109
- فرجام ترک دین برای دنیا 109
- نادانی دانشمند 109
- اهل بیت علیهم السلام 110
- برای کوچ، آماده شوید 111
- وفا همراه راست گویی 111
- کار در دنیا 112
- مظلومیت علی علیه السلام پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 113
- فاصله میان دو عمل 113
- اندرز دهنده ها 114
- زیاده مال و زیاده سخن 115
- فرمانبری خدا 115
- پرهیز از زنان بد 116
- پس از جنگ جمل 116
- اشاره 117
- غیرت مرد و زن 117
- تعریف اسلام 117
- اسلام و ایمان 117
- ویژگی های بخیل و متکبر 118
- نتیجه کوتاهی در کار 119
- دنیا مثل مار است 119
- ابتدا و انتهای سرما 120
- بزرگی آفریدگار 120
- سرکشی، پیمان شکنی وحیله 120
- تقوا بهترین توشه 121
- دنیا بازار سودای آخرت 121
- دارایی و فرزندان 123
- دوست داشتن دنیا 123
- خانه گذار 124
- دوستی حقیقی 124
- ندای فرشته 124
- دعا، توبه، استغفار و شُکر 125
- جایگزینی 126
- میانه روی 126
- جهاد زن 126
- اندازه کمک 126
- کمی عیال 127
- صبر 127
- اندوه 127
- نماز و روزه واقعی 127
- دوستی 127
- دعا و دفع بلا 128
- پرهیز از ربا 128
- سفارش به کمیل 129
- منزلت آدمی 132
- زبان 132
- صبر تلخ 133
- پسندیدن کار 133
- آنچه از دست رود 133
- پیروزی شکیبا 133
- در حق تردید نکرده ام 134
- درخواست های متفاوت 134
- به من دروغ گفته نشد 134
- دو گناه برای هر باطل 134
- شروع کننده ستم 134
- عهد و پیمان 135
- اطمینان 135
- فرمانبری 135
- ایستادن در برابر حق 135
- کوچ 135
- بصیرت و هدایت 136
- پنهان کردن راز 137
- خود رأیی 137
- در جایگاه تهمت 137
- اشاره 137
- شیوه سرزنش 137
- ویژگی فرمانروایی 137
- پند به یاران 138
- ادای حق 138
- نافرمانی آفریدگار 138
- روزهایم را تباه کردند 139
- غرور 140
- فرصت ها 140
- صاحب چشم 140
- عمر کوتاه دنیا 140
- دشمن نادانی 141
- یک وعده خوراک 141
- نظرهای گوناگون 141
- گناه نکردن 141
- بازداشتن خطا کار 142
- ترس از کار 142
- دور کردن بدی 142
- لجاجت 142
- وسیله ریاست 142
- اشاره 143
- شکیبایی 143
- کوتاهی در کار 143
- بی تابی 143
- طمع 143
- خلافت 143
- کیمیای حکمت 144
- قیامت 146
- خزینه داری دیگران 146
- گفتار جاهلانه 146
- هنگامه خشم 147
- هوشیاری 147
- اشاره 147
- میل دل 147
- خستگی دل 148
- زباله 148
- صرف دارایی 148
- فرار از هدایت 149
- سوء استفاده از سخن حق 149
- چهره های هنگام بدی 150
- طبقات پست 150
- سپر محکم 151
- حق و باطل 152
- ستایش کوفه 152
- شراکت 152
- سازش 153
- شباهت افراد به زمان 153
- دل مشغولی روزی 154
- کار خیر 154
- یاد خدا و مرگ 154
- جامه بردباری 155
- ظرف دانش 155
- نتیجه حِلم 155
- سفارش به امام مجتبی علیه السلام 155
- دنیا 161
- محاسبه نفس 162
- افزوده ها 163
- اشاره 163
- بخشی از عهدنامه مالک اشتر 164
- چشم 169
- استقرار دین 169
- روزگار گزنده 169
- گزافه گو و اتهام زننده 170
- سخن جاهلانه 171
- توحید و عدل 171
- دعا برای باران 171
- زینت در مصیبت 172
- عدالت، و پرهیز از ستم 172
- وظیفه دانشمندان 173
- سخت ترین گناهان 173
- جدایی از برادر مؤمن 174
- بدترین برادران 174
- منابع: 174
طبقات پست
و در وصف عموم فرمود علیه السلام:
الغَوْغاء هُمُ الَّذینَ إذا اجتَمَعُوا ضَرُّوا(1) وَإذا تَفَرَّقُوا نَفَعُوا(2) فَقیلَ لَهُ علیه السلام: قَدْ
عَلِمْنا مَضَرَّهَ إجتماعِهِم فَما مَنْفَعهُ إفتراقِهِم؟ قالَ علیه السلام: یَرجِعُ أصْحابُ المِهَنِ إلی مِهَنِهِمْ فیَنتَفِعُ النَّاسُ بِهِمْ کَرُجُوعِ البَنّاءِ إلی بِنائِهِ والحائِک (3) إلی مَنْسَجِهِ
والخَبَّاز إلی مَخْبَزِهِ؛(4)
طبقات پست مردم، کسانی اند که وقتی جمع شوند، زیان رسانند، و وقتی پراکنده شوند، سود رسانند. به علی علیه السلام گفتند: زیان جمع شدنشان را فهمیدیم؛ سودِ پراکنده شدنشان چیست؟ فرمود علیه السلام: پیشه وران، به شغل هایشان بازمی گردند؛ در نتیجه، مردم از آن ها سود می برند؛ مثل برگشتن بنّا به ساختمان و بافنده به محل بافتن و نانوا به نانوایی اش.
چهره های هنگام بدی
و نقل شده است که جنایت کاری را در حالی که عدّه ای اراذل با او بودند نزد حضرتش علیه السلام آوردند؛ علی علیه السلام فرمود:
لا مَرْحَباً بِوُجوهٍ لاتُری إلّا عِندَ کُلِّ سَوأَهٍ؛(5)
خوش آمد مباد بر صورت هایی که جز هنگام هر کار زشت دیده نمی شوند.
1- 1. غلبوا ن . ل ..
2- 2. لم یعرفوا ن . ل ..
3- 3. النساج ن . ل ..
4- 4. نهج البلاغه، فیض الاسلام، 1177 ، ح 190..
5- 5. همان، ح 191 ..