- تقدیم به پیشگاه: 1
- سخن مترجم 3
- شریف رضی رحمه الله 6
- مقدمه مؤلف 14
- اشاره 19
- ویژگی های امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام 19
- ویژگی های مولای ما، امیر مؤمنان، ابی الحسن علی بن ابی طالب علیه السلام 20
- اشاره 20
- فضیلت زیارت حضرت علیه السلام 21
- شمّه ای از ادله بر تعیین قطعی امیر مؤمنان علیه السلام 22
- اشعار 23
- اشاره 29
- بخشی از آثار و نشانه های امامت حضرت علی علیه السلام 29
- مرد خارجی که سگی سیاه شد 30
- امیر مؤمنان علیه السلام در کربلا 32
- تبسّم علی علیه السلام 33
- امیرمؤمنان علیه السلام و پرداخت بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 36
- اسلام آوردن راهب 37
- صدمین نفر 41
- پرچم دارِ معاویه 41
- روایت میثم تمّار رضی الله عنه 42
- سفارش پیامبر 44
- باز گرداندن خورشید 45
- مسند قضاوت 45
- هدیه خداوند 47
- لرزش زمین 48
- علی علیه السلام در بستر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 48
- طغیان آب فرات 48
- نشان دادن پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 49
- در جنگ نهروان 50
- اجازه برای عمره 53
- فرزند تو، حسین علیه السلام را می کشد 54
- هنگام شهادت 55
- حکایت های ویژه 57
- اشاره 57
- مژده تولّد جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله 58
- نیکوکارترین مردم نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 59
- راز گویی خدا با علی علیه السلام 61
- امیر مؤمنان 62
- نام پدران امیر مؤمنان علیه السلام 63
- پارسایی امیر مؤمنان علیه السلام 64
- وارثان زمین 65
- اشک معاویه 65
- در برابر صاحب عرش 67
- علی علیه السلام در دل مؤمنان 67
- ماجرای نماز ابوبکر 69
- با سران کفر بجنگید 73
- شایسته تر برای خلافت 76
- ادای بدهی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله 77
- اهمیّت بیت المال 78
- سخنرانی امام حسن علیه السلام پس از شهادت امیرمؤمنان علیه السلام 80
- غذای یک شب 80
- خرید پیراهن 81
- قضاوت هاو جواب مسائل 82
- اشاره 82
- نخستین داوری پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 84
- کیفر مرد انصاری 85
- اگر علی نبود، عمر هلاک می شد 86
- حل مشکل 89
- چگونگی قطع دست 90
- شناسایی غلام 90
- کسی که بترساند، معذور است 90
- سخن گفتن خدا با بندگان 91
- مکانِ خدا 92
- فاصله میان مشرق و مغرب 93
- سؤال های ابن کواء از امیر مؤمنان علیه السلام 93
- داناترین یاران محمد صلی الله علیه و آله 93
- پرسش های اسقف نجران 95
- بخشی از سخن علی علیه السلام به مرد شامی 98
- سخنان کوتاه امیر مؤمنان علی علیه السلام 99
- اشاره 99
- خانه حکمت 100
- حکمت گُم شده مؤمن 100
- پنج سفارش ارزشمند 101
- زیاده روی در ستایش 101
- کلمه نمی دانم 102
- ماندگاری 102
- ارزش هر انسان 102
- تدبیر سالمند 102
- خواب با یقین 103
- در توضیح انا للَّه وانا الیه راجعون 103
- شیوه دریافت روایت 103
- سودمندترین سخن 104
- در برابر ستایش افراد 104
- آخر الزمان 105
- سه ویژگی برآورده شدن نیازها 105
- پیراهن کهنه و فروتنی دل 106
- امروز، روز کار 106
- دو دشمن متفاوت 107
- قامَ فی مِثلِ هذِهِ 107
- دوست داران آخرت 107
- رحمت پروردگار 108
- شگفتی های دل 109
- فرجام ترک دین برای دنیا 109
- نادانی دانشمند 109
- اهل بیت علیهم السلام 110
- برای کوچ، آماده شوید 111
- وفا همراه راست گویی 111
- کار در دنیا 112
- مظلومیت علی علیه السلام پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 113
- فاصله میان دو عمل 113
- اندرز دهنده ها 114
- فرمانبری خدا 115
- زیاده مال و زیاده سخن 115
- پس از جنگ جمل 116
- پرهیز از زنان بد 116
- تعریف اسلام 117
- اشاره 117
- غیرت مرد و زن 117
- اسلام و ایمان 117
- ویژگی های بخیل و متکبر 118
- نتیجه کوتاهی در کار 119
- دنیا مثل مار است 119
- ابتدا و انتهای سرما 120
- سرکشی، پیمان شکنی وحیله 120
- بزرگی آفریدگار 120
- تقوا بهترین توشه 121
- دنیا بازار سودای آخرت 121
- دارایی و فرزندان 123
- دوست داشتن دنیا 123
- خانه گذار 124
- دوستی حقیقی 124
- ندای فرشته 124
- دعا، توبه، استغفار و شُکر 125
- جایگزینی 126
- جهاد زن 126
- میانه روی 126
- اندازه کمک 126
- صبر 127
- کمی عیال 127
- دوستی 127
- نماز و روزه واقعی 127
- اندوه 127
- دعا و دفع بلا 128
- پرهیز از ربا 128
- سفارش به کمیل 129
- منزلت آدمی 132
- زبان 132
- صبر تلخ 133
- پسندیدن کار 133
- آنچه از دست رود 133
- پیروزی شکیبا 133
- در حق تردید نکرده ام 134
- درخواست های متفاوت 134
- به من دروغ گفته نشد 134
- شروع کننده ستم 134
- دو گناه برای هر باطل 134
- فرمانبری 135
- عهد و پیمان 135
- اطمینان 135
- ایستادن در برابر حق 135
- کوچ 135
- بصیرت و هدایت 136
- پنهان کردن راز 137
- خود رأیی 137
- در جایگاه تهمت 137
- اشاره 137
- شیوه سرزنش 137
- ویژگی فرمانروایی 137
- پند به یاران 138
- ادای حق 138
- نافرمانی آفریدگار 138
- روزهایم را تباه کردند 139
- غرور 140
- فرصت ها 140
- صاحب چشم 140
- عمر کوتاه دنیا 140
- دشمن نادانی 141
- یک وعده خوراک 141
- نظرهای گوناگون 141
- گناه نکردن 141
- بازداشتن خطا کار 142
- دور کردن بدی 142
- وسیله ریاست 142
- ترس از کار 142
- لجاجت 142
- کوتاهی در کار 143
- بی تابی 143
- اشاره 143
- شکیبایی 143
- طمع 143
- خلافت 143
- کیمیای حکمت 144
- خزینه داری دیگران 146
- گفتار جاهلانه 146
- قیامت 146
- هنگامه خشم 147
- هوشیاری 147
- اشاره 147
- میل دل 147
- خستگی دل 148
- زباله 148
- صرف دارایی 148
- فرار از هدایت 149
- سوء استفاده از سخن حق 149
- طبقات پست 150
- چهره های هنگام بدی 150
- سپر محکم 151
- شراکت 152
- ستایش کوفه 152
- حق و باطل 152
- سازش 153
- شباهت افراد به زمان 153
- کار خیر 154
- دل مشغولی روزی 154
- یاد خدا و مرگ 154
- ظرف دانش 155
- جامه بردباری 155
- سفارش به امام مجتبی علیه السلام 155
- نتیجه حِلم 155
- دنیا 161
- محاسبه نفس 162
- افزوده ها 163
- اشاره 163
- بخشی از عهدنامه مالک اشتر 164
- استقرار دین 169
- چشم 169
- روزگار گزنده 169
- گزافه گو و اتهام زننده 170
- سخن جاهلانه 171
- توحید و عدل 171
- دعا برای باران 171
- زینت در مصیبت 172
- عدالت، و پرهیز از ستم 172
- سخت ترین گناهان 173
- وظیفه دانشمندان 173
- جدایی از برادر مؤمن 174
- بدترین برادران 174
- منابع: 174
کرد. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به او فرمود: از کجا فرستاده شدی؟ گفت: از جایی که خورشید غروب می کند، از پیش پروردگارم. پس خدا آن جا و آن جا و آن جا است: در آسمان معبود است، و در زمین معبود است و او با حکمت و داناست.(1)
ابوجعفر امام باقر علیه السلام فرمود: معنای آن این است: از ملکوت پروردگارم در هر مکان آمده ام و چیزی از علم او پنهان نیست. منزّه و بلند مرتبه است.
بخشی از سخن علی علیه السلام به مرد شامی
هنگامی که از او سؤال کرد، آیا سفرش به شام، به سبب قضا و قدر خدا است؟
این بخش پس از گفتاری طولانی از سخنان حضرت انتخاب شده است. امام فرمود:
خداوند منزه، به بندگان خود، در حال اختیار، فرمان داده، وبرای بر حذر بودن از عذاب الهی، آنان را نهی کرده است. برایشان، آسان را تکلیف کرد و مشکل بر عهده آن ها نگذاشت، و بر کم، پاداش زیاد داد و از سَرِ شکست خوردگی وزبونی، نا فرمانی نشد و از سر اکراه وناچاری اطاعت نگردید و پیامبران را برای بازی
نفرستاد، و کتاب را برای بندگان، بیهوده نازل نکرد و آسمان ها و زمین و آن چه میان آن دو است را پوچ نیافرید: این گمان کسانی است که کافر شدند؛ پس وای از آتش جهنّم بر کسانی که کافر شده اند(2).(3)
1- 1. زخرف ( 43): 84.
2- 2. ص ( 38): 27.
3- 3. نهج البلاغه، فیض الاسلام، 1119 ، ح 75. إنّ اللّهَ سبحانَه أمر عبادَه تخییراً ونهاهم تحذیراً فکلّفَ یسیراً، ولم یکلّفْ عسیراً وأعطی علی القلیلِ کثیراً ولم یُعْصَ مغلوباً ولم یُطَعْ مکرهاً ولم یرسل الأنبیاءَ لعباً ولم ینزلِ الکتابَ للعباد عبثاً ولا خلق السّموات والأرض و ما بینهما باطلًا ذلِکَ ظَنُّ الّذِینَ کَفَرُوا فَوَیلٌ لِلَّذینَ کَفَرُوا مِنَ الْنَّار .