- مقدمه 1
- کلیات 2
- اشاره 2
- 1. بیان مسئله 2
- اشاره 5
- سؤال اصلی 5
- 2. سؤالات 5
- سؤالات فرعی تر 6
- سؤالات فرعی 6
- 3. فرضیه ها 6
- فرضیه اصلی 6
- فرضیه مخالف 7
- اشاره 7
- 4. اهداف 7
- فرضیه های فرعی 7
- اهداف عملی 8
- هدف اصلی 8
- اهداف نظری 8
- 5. روش پژوهش 9
- 6. مفاهیم کلیدی 10
- 7. محدودیت های پژوهش 14
- 8. پیشینۀ پژوهش 14
- 9. اهمیت و ضرورت انجام پژوهش 22
- بخش یکم: دیدگاه قرآن درباره پایان تار یخ 26
- اشاره 26
- اشاره 27
- فصل یکم: آیات پایان تاریخ 27
- اشاره 28
- واژگان آیه 28
- 1. آیه 105 سوره انبیاء 28
- انحصار تحقق وعده در عصر ظهور (پایان تاریخ) 35
- تفسیر آیه 35
- دیدگاه مفسران شیعه 35
- اشاره 40
- دیدگاه مفسران اهل سنت 40
- تحقق وعده در عصر نزول و امتداد آن 41
- تحقق وعده در عصر ظهور (پایان تاریخ) 42
- یادکرد از تورات و زبور 46
- پاسخ به چند پرسش 46
- انحطاط مسلمین و پیشرفت غرب 47
- نتیجه گیری 48
- 2. آیه 55 سوره نور 50
- یادآوری 50
- اشاره 50
- واژگان آیه 51
- دیدگاه مفسران شیعه 57
- اشاره 57
- انحصار تحقق وعده به عصر ظهور 57
- تفسیر آیه 57
- تحقق وعده با مصادیق متعدد 61
- دیدگاه مفسران اهل سنت 63
- نتیجه گیری 66
- 3. آیه 5 سوره قصص 68
- واژگان آیه 68
- اشاره 68
- تفسیر آیه 73
- دیدگاه مفسران شیعه 74
- دیدگاه مفسران اهل سنت 80
- نتیجه گیری 81
- 4. آیه32 - 33 سوره توبه 83
- اشاره 83
- واژگان آیه 84
- تفسیر آیه 86
- اشاره 86
- اظهار دین حق 88
- اظهار به معنای اطلاع 89
- اظهار به معنای سیطره 90
- سیطرۀ تکوینی یا تشریعی 97
- فرجام ادیان 100
- جمع بندی مطالب 105
- نتیجه گیری 106
- اشاره 111
- فصل دوم: جامعه موعود صالحان 111
- ویژگی های جامعه موعود صالحان به اجمال در این گزینه ها 115
- اشاره 115
- 1. حاکمیت دینی 115
- 2. توحید و یکتا پرستی در جامعه 118
- 3. جامعه ای ویژه، امن و عاری از کفر و نفاق 121
- 4. برآوردن همه نیازهای انسان 123
- 5. شایستگی زمامداران 125
- فصل سوم: جامعه صالحان در گستره تاریخ 127
- 1. دوره تاریخی جامعه موعود صالحان 127
- اشاره 127
- اشاره 136
- 2. عصر ظهور وعده الهی از دیدگاه مفسران اهل سنت 136
- از حکومت نبوی تا حکومت علوی 137
- تمسک به روایات و نقد و بررسی آن 137
- اشاره 143
- 3. روایات خلافت 143
- نقد روایت 144
- کوشش اهل سنت در رفع تعارض روایات خلافت 145
- اشاره 148
- دیدگاه ابن کثیر 148
- نقد دیدگاه ابن کثیر 152
- 4. حدیث عدی بن حاتم 154
- اشاره 154
- برداشت نادرست از آیه قرآن 156
- 5. نقد کلی دیدگاه های اهل سنت 157
- 6. پیشینه حکومت صالحان 171
- اشاره 171
- حکومت بنی اسرائیل 174
- حکومت داود علیه السلام 179
- حکومت سلیمان علیه السلام 189
- ویژگی های حکومت سلیمان 194
- حکومت های فراگیر در روایات اهل بیت علیهم السلام 196
- اشاره 197
- فصل چهارم: گستره جغرافیایی حکومت صالحان 197
- نتیجه گیری 199
- اشاره 201
- بخش دوم: نقد نظریه های معاصر غربی از نگا ه قر آن 201
- فصل یکم: نقد نظریه های معاصر غربی با نگاه به آیات قرآن 202
- مقدمه 202
- اشاره 203
- 1. فرضیه پایان تاریخ 203
- پایان تاریخ و آخرین انسان 207
- نقد فرضیه پایان تاریخ 218
- نقد نظری 218
- نقد ادله فوکویاما 219
- نقد تجربی 228
- 2. نظریه برخورد تمدن ها 231
- اشاره 231
- نقد نظریه برخورد تمدن ها 234
- ابهام در مفهوم تمدن 235
- مبنای غیرعلمی 237
- توهم یکپارچه انگاری غرب 238
- گفت وگوی تمدن ها یا برخورد تمدن ها 239
- اشاره 246
- 3. موج سوم 246
- نتایج دیدگاه تافلر«موج سوم» 249
- نقد نظریه تافلر«موج سوم» 250
- اشاره 250
- رابطۀ دانش و قدرت 250
- سوگیری سیاسی 254
- 4. دهکده جهانی 259
- اشاره 259
- عصر ارتباط شفاهی و زندگی دودمانی و قبیله ای (شفاهی) 260
- عصر ارتباطات کتبی و چاپی و جامعه گرا 261
- عصر ارتباط الکترونیک و «دهکدۀ جهانی» 262
- اشاره 262
- نقد فرضیه «دهکده جهانی» 264
- توهم سیطره غرب بر دهکده جهانی 265
- نقد کلی نظریه های معاصر 269
- جهانی شدن یا جهانی سازی 270
- جهانی بودن و جهانی شدن اسلام 271
- وجوه تفاوت و تمایز جهانی بودن اسلام و جهانی شدن کنونی 273
- بی ثباتی در نظریه های معاصر 275
- پیش بینی آینده 278
- نتیجه گیری 280
- مقدمه 283
- فصل دوم: حکومت در پایان تاریخ 283
- 1. مبانی حکومت 284
- 2. اهداف حکومت 286
- 3. شکل حکومت 288
- 4. زمامداران حکومت 291
- 5. برنامه های حکومت 293
- فصل سوم: نشانه ها و رخدادهای پایان تاریخ 296
- مقدمه 296
- 1. بحران معنویت 297
- 2. وقوع اختلاف ها و در گیری های بسیار 297
- 3. ظهور منجی بزرگ بشر 298
- 4. خروج سفیانی 298
- 6. نزول عیسی علیه السلام 299
- 5. ندای آسمانی 299
- 8. صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان 300
- 7. رجعت 300
- خلاصه تحقیق و استنتاج کلی 302
- فرجام فناوری های روز 307
- شایعه پایان جهان 307
- پیشنهادهای نظری 308
- اشاره 308
- اشاره 308
- چند پیشنهاد 308
- الف) پایان تاریخ از نگاه روایات معصومین علیهم السلام 309
- ب) رخدادهای پایان تاریخ و تحلیل آن ها 309
- ب) فیلم نامه نویسی بر اساس دیدگاه های قرآن 310
- اشاره 310
- الف) آشنایی مربیان تربیتی با دیدگاه های قرآن 310
- پیشنهادهای کاربردی 310
- ج) داستان نویسی با بهرهگیری از دیدگاه های قرآن 311
- کاستی های پژوهش 312
- د) ترجمه تحقیقاتی از این دست به زبانهای زنده دنیا 312
- کتاب ها 314
- فهرست منابع 314
- مقالات 325
- سایت ها 326
فصل دوم: جامعه موعود صالحان
اشاره
در فصل اول به این نتیجه رسیدیم که خدای سبحان آینده ای روشن و امیدبخش را به مؤمنان و مستضعفان بشارت داده است. برابر روایات اهل بیت علیهم السلام و تفسیر مفسران، آیات مزبور به پایان تاریخ نظر داشته و تشکیل جامعه ای ویژه به رهبری صالحان را نوید می دادند. در این فصل و فصل های بعدی با ویژگی ها و مسائل مربوط به این جامعه آشنا می شویم. موضوعاتی چون جامعه موعودصالحان، ویژگی های جامعه صالحان، جامعه صالحان در گستره تاریخ و گستره جغرافیایی این جامعه در این فصل و فصل های بعد مورد پژوهش خواهند بود. گفتنی است جامعه موعود صالحان الگویی از جامعه ایده آل با شاخص های پیشرفت است، که خدای سبحان پیش تر آن را با همۀ ابعادش به تصویر کشیده است تا جوامع بشری با تأسی به آن به الگوگیری بپردازند.
شمار زیادی از مفسران، میراث بری زمین از سوی صالحان را به تشکیل حکومت و تسلط آنان بر زمین تفسیر کرده اند. (1) حکومت بر روی زمین
1- من وحی القرآن، ج15، ص277؛ التحریر و التنویر، ج17، ص118.