رویکرد تطبیقی به پایان تاریخ از نگاه قرآن و نظریه های معاصر صفحه 284

به اهمیت ویژه این موضوع، به اجمال دیدگاه وحی در این خصوص بررسی و در ذیل به تطبیق اجمالی مباحث پیرامونی آن از دیدگاه قرآن و نظریات معاصر پرداخته می شود. روشن است در این مجال کوتاه به تفصیل مباحث حکومت نمی توان پرداخت. از این رو به اختصار به مبانی حکومت، اهداف، شکل، زمامداران و برنامه های آن با رویکردی تطبیقی خواهیم پرداخت.

1. مبانی حکومت

از دیدگاه قرآن حکومت و حاکمیت، اختصاص به خدا داشته و دیگری حق ولایت و حکومت ندارد؛ زیرا تنها خدای سبحان به زوایای وجودی انسان احاطه داشته و از نیازهای واقعی وی آگاه است. پیروی

از رأی دیگران لازم نیست و تنها خداست که تمام شئون انسان

از او سرچشمه می گیرد و مالک حقیقی و ولّی واقعی است. پس پیروی

از دستور غیر خدا مشروط به این است که از طرف خدای سبحان

تعیین شده باشد. خدای سبحان در آیه40 سوره یوسف می فرماید:

«إِنِ الْحُکْمُ إِلَّا لِلهِ أَمَرَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ» (سوره یوسف، آیه40). از آن جا

که جز خدای سبحان کسی مالک حقیقی در تصرف و تدبیر امور

جهان و سرنوشت بندگان نیست؛ حق قانون گذاری و حاکمیت حقیقی تنها از آن خداست. (1) دلیل این امر را باید در علم بی نهایت، بی نیازی

مطلق و ربوبیت تکوینی و تشریعی پروردگار جست وجو کرد. چنان که در آیه