رویکرد تطبیقی به پایان تاریخ از نگاه قرآن و نظریه های معاصر صفحه 84

می خواهند نور خدا را با دهان های خود خاموش کنند ولی خداوند نمی گذارد تا این که نور خود را کامل کند و هرچند کافران خوش ندارند. او کسی است که رسول خود را با هدایت و دین حق فرستاد تا آن را بر هر چه دین است پیروز گرداند، هرچند مشرکان خوش ندارند.

از جمله آیاتی که می توان در موضوع پایان تاریخ از آن ها بهره برد، آیاتِ

با محوریت «اظهار دین و سیطره اسلام» است. در چند مورد از آیات قرآن

از جمله آیات یاد شده سورۀ توبه، خداوند از سیطرۀ دین اسلام و غلبه

آن بر همۀ ادیان خبر داده است. پس از بررسی واژگان، به تفسیر مفاد آیه خواهیم پرداخت.

واژگان آیه

یأبی: فعل مضارع از ریشه «اباء» به معنای شدت امتناع است. راغب، نسبت اباء و امتناع را این گونه بیان می کند: هر ابایی امتناع است ولی هر امتناعی ابا نیست. چون در این واژه شدت نهفته است. (1)

یتمّ: تمام چیزی، رسیدن آن به حدی است که نیازی به چیزی بیرون از خود ندارد. (2) مراد از آن در آیه شریفه این است که خداوند نور خود را به نهایت می رساند. به تعبیر برخی از مفسران، آن قدر آن را زیاد می کند تا به نهایت اشراق و نورانیت برسد. (3)

یظهره: از ریشه «ظهر» است که در اصل به معنای پشت است و معانی

1- مفردات، ص58«ابی».
2- مفردات، ص168«تمّ».
3- الکشاف، ج2، ص265.