سوژه سخنرانی فاطمیه صفحه 357

1- نهج الفصاحه، ص 475.

2- نهج الفصاحه، ص 475.

تذکر یک نکته

سخنرانی های بلند

جایگاه همسایه داری در اسلام

تذکر یک نکته

آنچه از حقوق بیان شد، برای عموم همسایگان است؛ ولی گاه همسایه به خاطر جهات دیگر حق بیشتری برخوردار است.

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمود: «اَلْجیرانُ ثَلاثَهٌ فَجارٌ لَهُ حَقٌّ واحِدٌ وَ هُوَ اَدْنَی الْجیرانِ حَقّاً وَ جارٌ لَهُ حَقَّانِ وَ جارٌ لَهُ ثَلاثَ حُقُوقٍ؛ )(1)( [1] همسایگان سرگروه اند: همسایه ای که یک حق دارد که این گروه از همه حقّشان کمتر است، و همسایه ای که دو حق دارد و گروهی که سه حق دارد.»

«فَاَمَّا الَّذی لَهُ حَقٌّ واحِدٌ فَجارٌ مَشْرِکٌ لا رَحِمَ لَهُ حَقُّ الْجَوارِ وَ امَّا الَّذی لَهُ حَقَّانِ فَجارٌ مُسْلِمٌ لَهُ حَقُّ الْاِسْلامِ وَ حَقُّ الْجِوارِ وَ امَّا الَّذی لَهُ ثَلاثَهٌ حُقُوقٍ فَجارٌ مُسْلِمٌ ذُورَحِمٍ لَهُ حَقُّ الْاِسْلامِ وَ حقُّ الْجَوارِ وَ حَقُّ الرَّحِمِ؛ )(2)( [1] امّا کسی که یک حق دارد، همسایه مشرکی است که از بستگان `انسان` نیست. برای او فقط حق همجواری است `که قبلاً بیان شد` و امّا کسی که دو حق دارد، همسایه مسلمان است که حق اسلام و حق همسایگی دارد و امّا کسی که سه حق دارد، همسایه مسلمان خویشاوند است که حق اسلام `و مسلمان بودن` و حق همسایگی و حق خویشاوندی دارد.»