تعامل قرآن و علوم صفحه 60

البته گاهی برخی از این افراد نظریه های علمی را بر قرآن تحمیل کرده اند. همان طور که عبد الرزاق نوفل در مورد آیه (هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَهٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها) می گوید: «مقصود از نفس واحد، همان پروتون و زوج همان الکترون است و این دو عنصری است که اتم از آن ها تشکیل شده است».

وی این مطلب را دلیل اعجاز علمی قرآن شمرده است. (1) البته روشن است که این تفسیر با معانی لغوی و اصطلاحی و ظاهر آیه سازگار نیست و نوعی تحمیل نظر قرآن و تفسیر به رأی است.

6. گروهی در پی اثبات افکار انحرافی خود بوده اند و تلاش کرده اند که با استفاده از علوم تجربی ، معجزات پیامبران را که در قرآن بیان شده را توجیه کرده و انکار کنند.

از جمله این افراد می توان ازسرسید احمد خان هندی و سید امیر علی و رشید رضا (1865- 1935 م) در المنار نام برد.

رشید رضا در ذیل آیه 243/ بقره مسأله مرگ افراد را به شکست آن ها و از دست دادن استقلال و زنده شدن آنان را به استقلال و قوّت مجدّد تفسیر کرده است (2) و ذیل آیه 260 بقره زنده شدن چهار مرغ را در داستان ابراهیم علیه السلام به تربیت و انس آنان تفسیر کرده است. (3) در حالی که این توجیهات مخالف ظاهر آیات و نوعی تفسیر به رأی است.

و شاید به خاطر وجود همین اشکالات بود که افرادی هم چون علّامه طباطبایی رحمه الله به تطبیق قرآن بر علوم تجربی خرده گرفتند و آن را رد کردند. (4)

دوم: مخالفان تفسیر علمی

1. ابواسحاق شاطبی (م 790 ق) فقیه مالکی مذهب اندلسی (اسپانیایی) در

1- (1) . القرآن و العلم الحدیث ، ص 156.
2- (2) . المنار ، ج 2 ، ص 458.
3- (3) . همان ، ج 1 ، ص 55.
4- (4) . کلام ایشان در تعریف تفسیر علمی گذشت (نک : المیزان ، ج 1 ، ص7).