(علوم قرآن 2 ( اعجاز قرآن در علوم طبیعی و انسانی صفحه 93

ب) ناتوانی عرب از آوردن مثل آن با وجود انگیزه مخالفت. (1)

بررسی: همان طور که قبلاً ملاحظه شد تمام وجوهی را که فخر رازی متذکر شده است در سخنان قرآن پژوهان قبلی وجود داشته اند.

2. آمدی (631 ق)

علی بن ابی علی تغلبی معروف به آمدی متکلم؛ آلوسی در مقدمه تفسیرش نظر وی را در اعجاز قرآن این گونه گزارش می کند: «اعجاز به همه قرآن و نظم و بلاغت و اخبار غیبی آن است». (2)

بررسی: سخن آمدی نیز اشاره به وجوهی از اعجاز است که قبل از او بیان شده بودند.

3. زملکانی (651 ق)

-3

کمال الدین عبدالواحد بن عبدالکریم زملکانی صاحب کتاب البرهان الکاشف عن اعجاز القرآن، وجه اعجاز قرآن را تألیف خاص آن می داند. (4)

بررسی: تألیف خاص قرآن به عنوان وجه اعجاز، توسط قرآن پژوهان گذشته -به طور مکرر- مطرح شده بود.

4. بیضاوی (685 ق)

قاضی ناصرالدین ابوسعید عبدالله بن محمد شیرازی بیضاوی صاحب تفسیر

1- (1) . ر.ک: نهایه الایجاز فی درایه الاعجاز، ص78-82 و مفاتیح الغیب، ج2، ص47 و ج5، ص446.
2- (2) . روح المعانی، ج1، ص30.
3- (3) . در برخی منابع سال وفات وی را 726 ذکر کرده اند.
4- (4) . البرهان الکاشف عن اعجاز القرآن، ص54.