جنة العاصمة صفحه 135

دوستان او فضائل او را پنهان کردند از ترس دشمن و دشمنان او از روی عداوت و حسد فضائل او را مخفی داشتند و میان این دو پر کرده است فضائل او میان مشرق و مغرب را

و نظیر این حکایت را علامه حلّی اعلی الله مقامه در کتاب کشف الیقین صفحه 3 از بعضی از فضلاء عامه نقل کرده با اندک تفاوتی که معنای آن تغییر داده نمی‌شود و دلالت بر اتحاد فکر این دو دارد و مضمون هر دو یکی است

و نیز در کتاب ثمار القلوب فی المضاف والمنسوب گفته است و قد بلغ ذیوع مناقب الامام و اشتهارها ان صارت مضرب المثل فی الکثرة والشیّوع علی حدّ ما ذکره الثعالبی من انّ محمد بن مکرم قال لابی علی البصیر فضولک واللّه اکثر من فضائل علی علیه‌السلام

یعنی افشاء و اظهار و اشتهار مناقب امام علیه‌السلام به قدری زیاد است که ضرب‌المثل شده و به سرحد شیاع رسیده چنانچه ثعالبی (که یکی از بزرگان علماء عامه است) گفته است که محمد بن مکرم به ابی‌علی بصیر گفت فضولهای تو به ذات خدا سوگند بیشتر است از فضائل علی علیه‌السلام

مُؤلّف قاصِرْ گوید

با اینکه فضائل لاتعد و لاتحصائی علماء خاصه و عامه حتی بعضی از دانشمندان خارج از دین اسلام در ضمن کتب و مؤلفات متنوعه برای امیر مؤمنان علی علیه‌السلام نوشته‌اند و طبع و نشر شده کتب مستقله دیگری در مناقب آن حضرت نوشته شده که همه آنها قطره‌ایست از دریاها و مشتی است از خروارها و اندکی است از بسیارها- احصاء آن کتب از حیز تحدید و شماره بیرون است که فرموده‌اند البحر لا ینزف و کلمات اللّه لا توصف نگارنده معدودی از آنها را که برخورده‌ام و یا بزرگان از آنها حکایت کرده‌اند از مؤلفات و مصنفات علماء عامه به ذکر نامهای آنها مبادرت می‌نمایم و از خود در این کتاب به یادگار می‌گذارم

خوشتر آن باشد که وصف دلبران

گفته گردد از زبان دیگران

و مناقب شهد العدّو بفضله

والفضل ما شهدت به الاعداء

کملیحة شهدت بها ضرّائها

والحسن ما شهدت بها الضّراء

از کتابهائی که علماء عامه در فضائل و مناقب آن حضرت نوشته‌اند

1- کتاب مقامات در مناقب امیرالمؤمنین تالیف ابی‌جعفر اسکافی متوفای سال (240) هجری

2- العلویة- تالیف ابی‌عثمان عمرو بن بحر جاحظ- متوفای سال (255) هجری چنانچه ابن شهر آشوب در مناقب جزء دوم صفحه (173) نقل کرده

3- کتاب مناقب علی رضی‌اللّه عنه- تالیف محمد بن حسین ازدی متوفای سال (277) هجری چنانچه علامه امینی رحمه الله در جزء سوم الغدیر صفحه (128) نقل کرده

4- کتاب خصایص امیرالمؤمنین تالیف حافظ احمد بن شعیب نسائی متوفای سال (303) هجری