اعجاز قرآن و مصونیت از تحریف صفحه 238

وَ مَنْ یَعْصِ اللّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً مُبِیناً 1 ; هنگامی که خدا و پیامبرش فرمانی قطعی صادر کردند، هیچ مرد و زن با ایمانی حق ندارد تخلّف نماید. آیه مورد بحث نیز از همین قبیل است; یعنی خداوند تعالی، حکمی [را] قطعی و الزامی نموده که جای هیچ تردید و بهانه جویی در اطاعت از آن باقی نمی ماند.

14. تبدیل یک حرف

اشاره

عبدالله بن عمر ادّعا نموده که پیامبر (صلی الله علیه و آله) در آیه: فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ، 2 به جای «حرف لام»، کلمه «من قبل» را می آورده و چنین می خوانده است: «فطلقوهن من قبل عدتهن».

تحلیل

آیه می گوید: آنها را برای عده طلاق دهید. «لام» در این جا برای تمهید است; یعنی طلاق باید هنگامی صورت پذیرد که زن بتواند برای آن، عدّه نگه دارد; یعنی طلاق باید در طهری واقع گردد که آمیزش در آن انجام نشده باشد; در نتیجه، پس از دوبار حیض شدنِ بعد از طلاق، عدّه اش پایان می پذیرد.

بر فرض این که روایت مذکور (به نقل از عبدالله بن عمر) صحیح باشد، باید گفت: پیامبر (صلی الله علیه و آله) درصدد تفسیر «لام» بوده اند؛ حال آن که «ابن عمر» چنین پنداشت که آن حضرت «قرآن» را قرائت می کند.

15. افزودن یک «کلمه»

اشاره

حاکم از شهر بن حوشب و او نیز از اسماء بنت یزید روایت کرده که: شنیدم پیامبر (صلی الله علیه و آله) آیه 53 سوره «زمر» را چنین قرائت می فرمود:

«إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعًا وَلا یُبَالِی».

نقد

ممکن است افزودن کلمه «ولایبالی» به عنوان تفسیر آیه از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله) صورت گرفته باشد تا موضع خداوند را در برابر بندگان تائب توضیح دهد; یعنی خداوند منّان