بازپژوهی تحریف ناپذیری قرآن صفحه 20

است؛ به عنوان مثال، در میان مسلمانان در قرائت بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ اختلافی نیست و همه پذیرفته اند که پیامبر صلی الله علیه و آله پیش از هر سوره قرآن، جز سوره توبه این کلمۀ طیّبه را تلاوت می فرمود؛ اما برخی آن را بخشی از قرآن می دانند و برخی دیگر، آن را کلام پیامبر صلی الله علیه و آله می دانند.

قسم پنجم: تحریف به زیاده در قرآن

محقق خویی قدس سره قسم پنجم از تحریف را این گونه ذکر می کند:

الخامس: «التحریف بالزیاده بمعنی أنّ بعض المصحف الذی بأیدینا لیس من الکلام المنزل».

والتحریف بهذا المعنی باطل بإجماع المسلمین، بل هو ممّا علم بطلانه بالضروره.

قسم پنجم تحریف قرآن، تحریف به زیاده است؛ به این معنا که بخشی از قرآن موجود در دست ما، از قرآن نازل شده بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نباشد.

تحریف به این معنا نه تنها به اجماع مسلمانان باطل است، بلکه بطلان آن، امری ضروری است.

محقّق خویی رحمه الله عدم وقوع این قسم از تحریف را مورد اجماع همۀ مسلمانان می داند و بطلان چنین تحریفی را امری ضروری می داند؛ اما مراد ایشان از ضروری روشن نیست؛ اگر مراد ایشان از ضروری، ضروری دین باشد، از اجماع قوی تر است.

ملاک ضروری دین، عبارت است از: «ما لا یقبل الإختلاف»؛ یعنی چیزی ضروری است که علما در آن اختلاف نکرده باشند و به تعبیر