بازپژوهی تحریف ناپذیری قرآن صفحه 275

این می ماند که شخصی بخش اوّل یک کتاب را در اختیار دیگران قرار دهد در حالی مراد جدّی نگارندۀ کتاب از بخش اوّل در بخش دوم آن باشد. بنابراین، قسمت موجود حجیت خود را از دست می دهد.

پس، حتی در فرضی که علم اجمالی، به سبب خروج برخی از اطراف آن از محل ابتلا، منجزیت خود را از دست دهد، باز نمی توان نسبت به آیات الاحکام، اصاله الظهور را جاری نمود. مانع عدم جریان اصاله الظهور در آیات الاحکام، علم اجمالی نیست تا با انحلال آن، مرتفع گردد؛ بلکه منشأ اجرای اصاله الظهور، بنا و سیرۀ عقلا است که در چنین مواردی اصل را جاری نمی کنند.

نقد دیدگاه محقّق اصفهانی رحمه الله

در مورد سخن محقّق اصفهانی رحمه الله و به تبع ایشان، محقّق بروجردی رحمه الله، مبنی بر خروج غیر آیات الاحکام از محل ابتلا بر پایۀ نگاه شیخ انصاری رحمه الله ومحقّق نائینی رحمه الله و مختار ما در مباحث اصول فقه - که حجت را به معنای جواز استناد به شارع می دانیم - باید گفت: سخنی ناتمام است؛ زیرا، با وجود علم اجمالی به تحریف، نمی توان هیچ یک از آیات - آیات الاحکام و غیر آن - را به خداوند متعال نسبت داد؛ خواه اثر عملی آن، مؤاخذه و عقاب باشد و خواه اثر عملی بر آن مترتّب نباشد. پس، سخن در اسناد آیه ای از قرآن بعد از علم اجمالی به تحریف و عدم اسناد است که دیدگاه صحیح دربارۀ آن، عدم امکان اسناد است. بنابراین، دیدگاه محقّق اصفهانی رحمه الله را نیز نمی توان پذیرفت.