مقدمات بنیادین علم تفسیر صفحه 236

فصل دوم: حجّت بودن قرائت ها

اشاره

(حجّت بودن قرائت ها)

در ارتباط با این که آیا قرائت های هفتگانه حجّت هستند یا نه و آیا می توان در احکام شرعی به آنها استناد جست یا نه باید متذکر شد: گروهی، قرائت های یاد شده را حجّت می دانند و معتقدند که فقیه در هنگام استنباط احکام می تواند به آنها استناد نماید. بر همین اساس به عنوان مثال می توان براساس آیه «وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتّی یَطْهُرْنَ» بر حرمت نزدیکی با زنانی که دوران حیض را پشت سر گذاشته ولی هنوز غسل نکرده اند استناد نمود. «یطهرن» براساس قرائت کوفی ها البته به استثنای حفص با تشدید آمده است. گروه مذکور متواتر بودن قرائت های یاد شده را حجّت دانسته و به عنوان یک اصل هیچ شک و تردیدی نسبت به آن ندارند و فقیه می تواند براساس خواست و اراده خویش بر مبنای هریک از قرائت های مذکور استدلال نماید. این گروه معتقدند که به فرض متواتر نبودن قرائت ها باز هم می توان براساس آنها استدلال نمود. در این زمینه میان دو دیدگاه یاد شده تفاوتی وجود ندارد. البته مجاز بودن استنباط احکام براساس قرائت های یاد شده بر پایه دیدگاه نخست از دومی بدیهی تر به نظر می رسد.

حجّت بودن قرائت های هفتگانه براساس فرضیه اوّل به معنای آن است که قرائت های یاد شده از سوی خداوند متعال نازل شده است و به عبارت دیگر بدین معناست که آیات مختلف از جانب خداوند فروفرستاده شده است. فرضیه دوم