مقدمات بنیادین علم تفسیر صفحه 463

برهان:

این لفظ 8 بار در قرآن کریم مذکور است و گفته اند خداوند متعال از آن روی قرآن را «برهان» نام نهاده که دلیلی است بر صحّت نزول آن از نزد خداوند و نیز برهانی دلیل بر درستی مضامین و مباحثی است که در آن آمده است. چنان که خداوند متعال می فرماید:

یا أَیُّهَا اَلنّاسُ قَدْ جاءَکُمْ بُرْهانٌ مِنْ رَبِّکُمْ (نساء،174)

بشیر:

این لفظ 9 بار در قرآن کریم به کار برده شده است و مفسّران گفته اند که قرآن کریم از آن روی «بشیر» نامیده شده که مؤمنان را به بهشت و رضوان الهی بشارت می دهد و به کافران خبر می دهد که به سزای کفرشان به دوزخ درخواهند آمد. چنان که خداوند متعال می فرماید:

کِتابٌ فُصِّلَتْ آیاتُهُ قُرْآناً عَرَبِیًّا لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ، بَشِیراً وَ نَذِیراً فَأَعْرَضَ أَکْثَرُهُمْ فَهُمْ لا یَسْمَعُونَ (فصلت،3 و 4)

نذیر:

این واژه 44 بار در قرآن کریم به کار رفته و علاوه بر آن که وصفی است برای قرآن کریم معانی دیگری از قبیل برحذر داشتن، خبر دادن و پیام رساندن نیز آمده است. و مفسّران گفته اند که قرآن کریم از آن جهت «نذیر» نامیده شده که کافران را از سرانجام بدکردارشان برحذر می دارد.

تنزیل:

این لفظ 15 بار در قرآن کریم به کار برده شده است و از آن روی قرآن کریم «تنزیل» نامیده شده که از جانب خداوند متعال چنان که باید و در اوج کمال و به بهترین وجه ممکن نازل شده است. چنان که خداوند متعال می فرماید:

إِنّا نَحْنُ نَزَّلْنا عَلَیْکَ اَلْقُرْآنَ تَنْزِیلاً (انسان،23)

کریم:

این واژه 27 بار در قرآن کریم به کار رفته است. و مفسّران گفته اند از آن روی که قرآن کریم در نزد خداوند متعال از جایگاهی ارزشمند و بزرگ و گرامی برخوردار است و خود می فرماید «فِی صُحُفٍ مُکَرَّمَهٍ» ، (عبس،13) به این لفظ توصیف شده است. چنان که خداوند متعال می فرماید:

إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِیمٌ (واقعه،77)

مبارک:

این لفظ 8 بار در قرآن کریم به کار رفته است و خداوند از آن روی قرآن کریم را «مبارک» فرموده که در نزد وی جایگاه و منزلتی خجسته دارد و نیز از آن جهت که به زندگی و مقام مردم با آن برکت بخشیده است. چنان که می فرماید:

وَ هذا کِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَکٌ (انعام،92)

علیّ:

این لفظ 11 بار در قرآن کریم مذکور است و خداوند متعال کتابش را از آن روی «علیّ»