آغاز
امام حسن (ع) در طول سی و هفت سالی که در کنار پدر زیست نه فقط فرزندی مطیع و امام شناس بود، بلکه همواره بازوی نیرومند، یاوری صدیق، مسئولی امین و با تجربه و سربازی عاشق و فداکار برای امیرمومنان به حساب میآمد. وی با شناخت کاملی که از پدر داشت، خود را وقف خدمتبه امیرالمؤمنین کرده بود.
روزی بازوی نظامی پدر میشود و به فرمانش به طرف کوفه روانه میشود تا مردم آن سامان را از توطئه شوم دشمنان اسلام آگاهی دهدو آنها را جهت مقابله با پیمان شکنان و ناکثان بسیج کند. روز دیگر بازوی سیاسی امام میشود و در جریانات سیاسی دوران عثمان وارد صحنه میشود و او را نسبت به وضع ناهنجار دستگاه خلافتش و کثرت انحرافات آگاه میسازد و یا در مسئله حکمیت به دستور آن حضرت و با بیانات شیوا و دلنشین، اعلام موضع مینماید و دست به افشاگری میزند.
آن حضرت در سمت قضاوت و دیگر مسوولیتها به کمک و یاری پدر میشتابد. این نوشتار کوتاه اگر چه بیان کننده بخشی از مسوولیتها و ماموریتهای امام حسن(ع) در دوران پدر میباشد، اما باید اعتراف کرد که بدون شک در این سی و هفت سال خدمات آن حضرتدر قالب ماموریت از طرف امیرمومنان بیش از اینها بوده است ولی ما بر آنها دست نیافتهایم و یا فاقد ارزش تاریخی بودهاند.
مسوولیت های ثبت شده در تاریخ
نماینده امام علی به سوی عثمان
انحرافات و کجرویهای آشکار کارگزاران عثمان عرصه را بر تمام مسلمانان آگاه و بیدار، به ویژه صحابه رسول الله (ع) تنگ کرده بود. ابن عبد ربه اندلسی مینویسد:
در زمان خلافت عثمان کارهای خلاف زیاد صورت میگرفت. بدین جهت هرگاه فرد یا افرادی به حضور علی (ع) میآمدند و از کارهای عثمان شکایت مینمودند، علی (ع) پسرش، حسن (ع) را نزد عثمان میفرستاد تا شکایت مردم را به او گوشزد کند. این موضوع بسیار تکرار شد، تا این که روزی عثمان به حسن (ع) گفت: پدرت تصور میکند که احدی آگاهی ندارد ولی ما به آنچه انجام میدهیم آگاه هستیم. بنابرایناز ما دست بردار. پس از این گفتگو دیگر حضرت علی (ع) پسرش امامحسن (ع) را نزد عثمان نفرستاد.