- سخن مجمع 1
- مقدّمه 4
- پیشگفتار 12
- بخش اول: دلایل حفظ قرآن از تحریف 15
- نکتۀ اوّل: علاقۀ شدید امّت اسلام به قرآن 15
- اشاره 15
- نکتۀ دوّم: تقدیر الهی در حفظ قرآن و صیانت آن از تحریف 17
- اشاره 20
- سه اشکال 20
- اشکال اوّل 20
- اشکال دوّم 22
- اشاره 23
- اشکال سوّم 23
- نکتۀ سوم: اقدامات رسول اکرم (علیهما السلام) برای مصونیّت قرآن از تحریف 23
- الف: تشویق به تلاوت و حفظ قرآن 23
- ب: تدوین قرآن 27
- ج: جمع کردن قرآن 28
- روایاتی چند پیرامون جمع شدن قرآن در عصر پیامبر (علیهما السلام) 29
- اشاره 36
- نکتۀ چهارم: تأکید سنّت نبوی بر سلامت قرآن از تحریف 36
- پنجم: دقّت و مواظبت مسلمانان در حفظ قرآن کریم 38
- اشاره 41
- نکتۀ اوّل: معنای لغوی و اصطلاحی تحریف 41
- بخش دوّم: افسانۀ تحریف در قرآن 41
- معنای لغوی تحریف 41
- معنای اصطلاحی تحریف 42
- نکتۀ دوّم: تصریحات علمای اسلام بر سلامتی قرآن از تحریف 45
- نکتۀ سوّم: نفی تحریف در مذاهب دیگر 60
- دسته اوّل: 70
- اشاره 70
- نکتۀ چهارم: بررسی نمونه هایی از روایات تحریف در کتابهای اهل سنّت و جواب آنها 70
- اشاره 70
- الف: آیات و سوره ها 71
- 1 - سورۀ احزاب معادل سورۀ بقره بوده است! 71
- 2 - لو کان لابن آدم و ادیان... 72
- 3 - دو سورۀ خلع و حفد 73
- 4 - آیۀ رجم 74
- 5 - آیۀ جهاد 76
- ب: نسخ و نسخ تلاوت 76
- دسته دوّم: روایات دالّ بر خطا، لحن و تغییر 83
- پنجم: روایات موجود در کتابهای امامیّه: 92
- طایفۀ اوّل: روایاتی که در آنها لفظ «تحریف» آمده است 92
- اشاره 92
- طایفۀ دوّم: روایاتی که دلالت می کند بر این که در بعضی از آیات قرآن، اسامی ائمّه (علیهم السلام) بوده و حذف شده است 94
- طایفۀ سوّم: روایاتی که توهّم وقوع تحریف در قرآن را ایجاد می کنند 99
- ششم: تصریحات ائمۀ اطهار (علیهم السلام) و تشویق آنان به ارتباط با قرآن موجود 103
- اشاره 115
- هفتم: چه کسانی در پشت سر جریان شیوع دهندۀ شبهۀ تحریف قرار دارند؟ 115
- 1 - دشمنان خارجی 116
- 2 - وهّابیّت 120
- هشتم: خلاصه ای از دیدگاه اسلام دربارۀ قرآن کریم 122
- اشاره 123
- نهم: موضع اهل بیت (علیهم السلام) در قبال قرآن در طول تاریخ 123
- اوّل: به کارگیری نصوص قرآن برای اهداف سیاسی 123
- دوّم: استفاده از نصوص قرآنی برای تأیید فرقه ها و گرایشات مذهبی، کلامی و فلسفی! 126
- 1 - عقیدۀ تجسیم و تشبیه 128
- اشاره 128
- سوّم: جمود در تعامل با معانی حرفی الفاظ قرآن کریم 128
- 3 - اعتقاد به ارتکاب معاصی و گناهان توسّط پیامبران (علیهما السلام) 129
- چهارم: تأویلات باطنی فاسد 131
- پنجم: تفسیر به رأی قرآن 133
- ششم: اعتماد بر روایات اسرائیلی در تفسیر قرآن! 135
- هفتم: متأثّر شدن تفسیرها از منقولات یهودی 136
- اشاره 136
- 1 - کعب الأحبار 138
- 2 - تمیم بن اوس دارمی 139
- 3 - وهب بن منبّه 140
- نمونه هایی از اسرائیلیّات در تفسیرهای مسلمانان 140
- چکیدۀ بحث 142
البتّه در زمان عثمان، مصحفها از جهت شکل و ترتیب با هم یکی شدند، نه از جهت مضمون و محتوا.
نکتۀ چهارم: تأکید سنّت نبوی بر سلامت قرآن از تحریف
اشاره
از جمله دلایلی که بر مصونیّت قرآن از تحریف دلالت می کند، روایاتی است که از اهل بیت (علیهم السلام) وارد شده و مقرّر کرده است که برای اثبات صحّت و سقم هر روایتی، آن را به همین قرآن موجود عرضه کنید؛ آنچه از روایات را که موافق کتاب خدا بود، اخذ کنید و آنچه مخالف کتاب خدا بود، کنار بگذارید.
این دلیل بر عدم تحریف قرآنِ موجود است؛ چون در غیر این صورت، صحیح نبود که اهل بیت (علیهم السلام) این قاعده را مقرّر فرمایند و علمای مکتب اهل بیت (علیهم السلام) برای تشخیص و سقم روایات به این قاعده عمل کنند.
از جمله روایاتی که در این زمینه وارد شده اند، عبارتند از:
1 - امام صادق (علیه السلام) فرمود که رسول خدا (علیهما السلام) فرمودند:
«إنَّ عَلی کُلِّ حقّ حقیقه، و علی کلّ صواب نوراً، فما وافق کتاب اللّه فخذوه و ما خالف کتابَ اللّهِ فَدَعُوه». ((1))
«برای هر حقّی، حقیقتی و برای هر راه درستی، نوری هست؛ آنچه را که موافق کتاب خداست بگیرید و آنچه را که مخالف کتاب خداست، کنار بگذارید».
1- (1) - کافی: 69/1.