- سخن مجمع 1
- مقدّمه 4
- پیشگفتار 12
- بخش اول: دلایل حفظ قرآن از تحریف 15
- نکتۀ اوّل: علاقۀ شدید امّت اسلام به قرآن 15
- اشاره 15
- نکتۀ دوّم: تقدیر الهی در حفظ قرآن و صیانت آن از تحریف 17
- اشکال اوّل 20
- اشاره 20
- سه اشکال 20
- اشکال دوّم 22
- اشاره 23
- نکتۀ سوم: اقدامات رسول اکرم (علیهما السلام) برای مصونیّت قرآن از تحریف 23
- اشکال سوّم 23
- الف: تشویق به تلاوت و حفظ قرآن 23
- ب: تدوین قرآن 27
- ج: جمع کردن قرآن 28
- روایاتی چند پیرامون جمع شدن قرآن در عصر پیامبر (علیهما السلام) 29
- اشاره 36
- نکتۀ چهارم: تأکید سنّت نبوی بر سلامت قرآن از تحریف 36
- پنجم: دقّت و مواظبت مسلمانان در حفظ قرآن کریم 38
- بخش دوّم: افسانۀ تحریف در قرآن 41
- نکتۀ اوّل: معنای لغوی و اصطلاحی تحریف 41
- اشاره 41
- معنای لغوی تحریف 41
- معنای اصطلاحی تحریف 42
- نکتۀ دوّم: تصریحات علمای اسلام بر سلامتی قرآن از تحریف 45
- نکتۀ سوّم: نفی تحریف در مذاهب دیگر 60
- اشاره 70
- دسته اوّل: 70
- نکتۀ چهارم: بررسی نمونه هایی از روایات تحریف در کتابهای اهل سنّت و جواب آنها 70
- اشاره 70
- 1 - سورۀ احزاب معادل سورۀ بقره بوده است! 71
- الف: آیات و سوره ها 71
- 2 - لو کان لابن آدم و ادیان... 72
- 3 - دو سورۀ خلع و حفد 73
- 4 - آیۀ رجم 74
- 5 - آیۀ جهاد 76
- ب: نسخ و نسخ تلاوت 76
- دسته دوّم: روایات دالّ بر خطا، لحن و تغییر 83
- پنجم: روایات موجود در کتابهای امامیّه: 92
- طایفۀ اوّل: روایاتی که در آنها لفظ «تحریف» آمده است 92
- اشاره 92
- طایفۀ دوّم: روایاتی که دلالت می کند بر این که در بعضی از آیات قرآن، اسامی ائمّه (علیهم السلام) بوده و حذف شده است 94
- طایفۀ سوّم: روایاتی که توهّم وقوع تحریف در قرآن را ایجاد می کنند 99
- ششم: تصریحات ائمۀ اطهار (علیهم السلام) و تشویق آنان به ارتباط با قرآن موجود 103
- اشاره 115
- هفتم: چه کسانی در پشت سر جریان شیوع دهندۀ شبهۀ تحریف قرار دارند؟ 115
- 1 - دشمنان خارجی 116
- 2 - وهّابیّت 120
- هشتم: خلاصه ای از دیدگاه اسلام دربارۀ قرآن کریم 122
- نهم: موضع اهل بیت (علیهم السلام) در قبال قرآن در طول تاریخ 123
- اشاره 123
- اوّل: به کارگیری نصوص قرآن برای اهداف سیاسی 123
- دوّم: استفاده از نصوص قرآنی برای تأیید فرقه ها و گرایشات مذهبی، کلامی و فلسفی! 126
- 1 - عقیدۀ تجسیم و تشبیه 128
- سوّم: جمود در تعامل با معانی حرفی الفاظ قرآن کریم 128
- اشاره 128
- 3 - اعتقاد به ارتکاب معاصی و گناهان توسّط پیامبران (علیهما السلام) 129
- چهارم: تأویلات باطنی فاسد 131
- پنجم: تفسیر به رأی قرآن 133
- ششم: اعتماد بر روایات اسرائیلی در تفسیر قرآن! 135
- هفتم: متأثّر شدن تفسیرها از منقولات یهودی 136
- اشاره 136
- 1 - کعب الأحبار 138
- 2 - تمیم بن اوس دارمی 139
- 3 - وهب بن منبّه 140
- نمونه هایی از اسرائیلیّات در تفسیرهای مسلمانان 140
- چکیدۀ بحث 142
زرقانی، باقلانی، جزیری و غیره این دو را بر دعا حمل کرده اند. صاحب انتصار گفته است:
«بر این کلام که روایت شده است، ابی بن کعب آن را در مُصحف خود آورده است، دلیلی اقامه نشده است که قرآن نازل است بلکه نوعی از دعاست و اگر قرآن بود، برای ما نقل می شد و علم به صحّت آن حاصل می گشت».
وی در آخر می نویسد:
«این مطلب صحیح نیست و روایت شده است که او آن را در مصحف خود یادداشت کرده بود و این در حالی است که او دعا، تأویل و تفسیر را در مصحف خویش می آورده است».(1)
این دعا در الدرّالمنثور، الاتقان، السنن الکبری، المصنف و غیره از راویان بسیاری، از ابن ضرس، بیهقی و محمّد بن نصر روایت شده است و هیچ کدام تصریح نکرده اند که این از قرآن است.(2)
4 - آیۀ رجم
به طرق متعدّد روایت شده است که عمر بن خطّاب گفت:
«مواظب باشید که آیه ی رجم را ضایع نکنید... قسم به کسی که جانم در دست اوست! اگر مردم نمی گفتند که عمر، چیزی را به کتاب خدا اضافه کرده این آیه را می نوشتم:
1- (1) - مناهل العرفان: 264/1.
2- (2) - السنن الکبری، بیهقی: 210/2؛ المصنف: 212/3.