- سخن مجمع 1
- اشاره 18
- روایاتی که به جمع آوری قرآن در زمان ابوبکر اشاره می کند 21
- اشاره 39
- بررسیحالت اوّل: احتمال وقوع تحریف در زمان شیخین به صورت تصادفی 40
- بررسی حالت سوّم: وقوع تحریف در زمان عثمان 46
- بررسی حالت چهارم: وقوع تحریف در زمان بنی امیّه 48
- قسم اوّل: روایاتی که سوره یا آیاتی را ذکر کرده 67
- اوّل: موضعگیری در قبال روایات تحریفی که در منابع عامّه آمده است 67
- الف: سورۀ احزاب، معادل سورۀ بقره است 67
- اشاره 67
- اشاره 67
- ب: لو کان لابن آدم و ادیان... 68
- ج: سوره های خلع و حفد 70
- د: آیۀ رجم 71
- ه- : آیۀ جهاد 73
- و: آیۀ رضاع کبیر در ده مرتبه 73
- اقسام نسخ و چگونگی نسخ تلاوت 76
- بطلان نسخ تلاوت 80
- قسم دوّم: روایاتی که بر لحن (اشتباه نحوی) و تغییر دلالت می کنند. 82
- قسم سوّم: روایاتی که بر زیاده دلالت می کنند. 88
- اشاره 91
- دسته اوّل: روایاتی که در آنها لفظ «تحریف» به کار رفته است: 91
- دستۀ دوّم: روایاتی که می گوید: بعضی از آیات، شامل اسامی ائمّه(علیهم السلام) بوده و این اسامی حذف شده است: 92
- دستۀ سوّم: روایاتی که توهّم وقوع تحریف به زیاده و نقصان در قرآن را ایجاد می کنند: 96
- دستۀ چهارم: روایاتی که می گوید در قرآن اسامی مردان و زنانی بوده است که حذف شده است: 99
- سوّم: چرا محدّثان، این روایات را در کتابهای معتبر نقل کرده اند، در حالی که بیانگر آرا و نظرات آنان نبوده است؟ 101
- چکیدۀ بحث 113
2 - تحریف در زمان شیخین و به صورت عمدی واقع شده باشد با
فرض این که آنها به صورت برنامه ریزی شده این کار را انجام دادند.
3 - تحریف در زمان عثمان به وقوع پیوسته باشد.
4 - تحریف در زمان بنی امیّه واقع شده باشد؛ چنان که این کار به حجاج بن یوسف ثقفی نسبت داده شده است.
احتمال پنجمی نیز داده می شود که تحریف با این احتمال قابل تصوّر نیست و آن این است که فرض کنیم تحریف به وسیلۀ بعضی از مردم عادی واقع شده باشد. این احتمال قابل طرح نیست؛ زیرا مردم عادی با وجود حکومت دینی که قرآن کریم را به خوبی می شناسد و از آن حمایت و محافظت می کندو مرجع رسمی برای تعیین آیات و کلمات قرآن نزد مردم می باشد، قدرت چنین کاری را ندارند.
بررسیحالت اوّل: احتمال وقوع تحریف در زمان شیخین به صورت تصادفی
این احتمال از دو ناحیه مورد اشکال قرار می گیرد:
الف: ثابت شده است که عملیّات جمع و تدوین کامل قرآن کریم در زمان رسول خدا(صلی الله علیه و آله) به اتمام رسیده است. در این صورت جای آن نیست که تصور کنیم شیخین دچار غفلت، یا اشتباه شده اند؛ چنان که جای آن نیست تا احتمال دهیم بعضی از آیات به دست آنان نرسیده است.