- سخن مجمع 1
- اشاره 18
- روایاتی که به جمع آوری قرآن در زمان ابوبکر اشاره می کند 21
- اشاره 39
- بررسیحالت اوّل: احتمال وقوع تحریف در زمان شیخین به صورت تصادفی 40
- بررسی حالت سوّم: وقوع تحریف در زمان عثمان 46
- بررسی حالت چهارم: وقوع تحریف در زمان بنی امیّه 48
- اوّل: موضعگیری در قبال روایات تحریفی که در منابع عامّه آمده است 67
- اشاره 67
- اشاره 67
- قسم اوّل: روایاتی که سوره یا آیاتی را ذکر کرده 67
- الف: سورۀ احزاب، معادل سورۀ بقره است 67
- ب: لو کان لابن آدم و ادیان... 68
- ج: سوره های خلع و حفد 70
- د: آیۀ رجم 71
- ه- : آیۀ جهاد 73
- و: آیۀ رضاع کبیر در ده مرتبه 73
- اقسام نسخ و چگونگی نسخ تلاوت 76
- بطلان نسخ تلاوت 80
- قسم دوّم: روایاتی که بر لحن (اشتباه نحوی) و تغییر دلالت می کنند. 82
- قسم سوّم: روایاتی که بر زیاده دلالت می کنند. 88
- دسته اوّل: روایاتی که در آنها لفظ «تحریف» به کار رفته است: 91
- اشاره 91
- دستۀ دوّم: روایاتی که می گوید: بعضی از آیات، شامل اسامی ائمّه(علیهم السلام) بوده و این اسامی حذف شده است: 92
- دستۀ سوّم: روایاتی که توهّم وقوع تحریف به زیاده و نقصان در قرآن را ایجاد می کنند: 96
- دستۀ چهارم: روایاتی که می گوید در قرآن اسامی مردان و زنانی بوده است که حذف شده است: 99
- سوّم: چرا محدّثان، این روایات را در کتابهای معتبر نقل کرده اند، در حالی که بیانگر آرا و نظرات آنان نبوده است؟ 101
- چکیدۀ بحث 113
و ابن ظفر نیز در کتاب الینبوع آن را انکار کرده. (1)
و از ابی مسلم نقل شده است:
نسخ تلاوت، شرعاً ممنوع می باشد. (2)
بطلان نسخ تلاوت
در این قسمت، به بعضی از اقوال علمای اهل سنّت در مورد بطلان نسخ تلاوت، اشاره می شود:
1 - خضری می گوید:
«من نمی فهمم که چگونه خداوند متعال آیه ای را برای بیان حکمی
نازل می کند، سپس آیه را برمی دارد، در حالی که حکم آن باقی است؟! این در حالی است که قرآن، از این آیه افادۀ حکم و اعجاز را با همدیگر در نظر داشته است، در این صورت چه مصلحتی می تواند وجود داشته باشد که آیه برداشته شود، ولی حکم آن باقی بماند؟ این چیزی نامفهوم است و دلیلی برای پذیرش این قول وجود ندارد». (3)
2- دکتر صبحی صالح می نویسد:
امّا ادّعای عجیب در قسم دوّم و سوّم است که به زعم ایشان، آیات معیّنی نسخ شده است و این نسخ یا همراه نسخ حکم یا بدون نسخ حکم بوده است. این تقسیم بندی هنگامی صحیح است که برای هر قسمتی، شواهد کافی و وافی ارائه شود تا استنباط قاعده ای از آنها
1- (1) - البرهان فی علوم القرآن: 2/ 43.
2- (2) - مناهل العرفان: 2/ 112.
3- (3) - التحقیق فی نفی التحریف: 279؛ صیانه القرآن من التحریف: 30.