- سخن مجمع 1
- اشاره 18
- روایاتی که به جمع آوری قرآن در زمان ابوبکر اشاره می کند 21
- اشاره 39
- بررسیحالت اوّل: احتمال وقوع تحریف در زمان شیخین به صورت تصادفی 40
- بررسی حالت سوّم: وقوع تحریف در زمان عثمان 46
- بررسی حالت چهارم: وقوع تحریف در زمان بنی امیّه 48
- اشاره 67
- الف: سورۀ احزاب، معادل سورۀ بقره است 67
- اوّل: موضعگیری در قبال روایات تحریفی که در منابع عامّه آمده است 67
- اشاره 67
- قسم اوّل: روایاتی که سوره یا آیاتی را ذکر کرده 67
- ب: لو کان لابن آدم و ادیان... 68
- ج: سوره های خلع و حفد 70
- د: آیۀ رجم 71
- ه- : آیۀ جهاد 73
- و: آیۀ رضاع کبیر در ده مرتبه 73
- اقسام نسخ و چگونگی نسخ تلاوت 76
- بطلان نسخ تلاوت 80
- قسم دوّم: روایاتی که بر لحن (اشتباه نحوی) و تغییر دلالت می کنند. 82
- قسم سوّم: روایاتی که بر زیاده دلالت می کنند. 88
- دسته اوّل: روایاتی که در آنها لفظ «تحریف» به کار رفته است: 91
- اشاره 91
- دستۀ دوّم: روایاتی که می گوید: بعضی از آیات، شامل اسامی ائمّه(علیهم السلام) بوده و این اسامی حذف شده است: 92
- دستۀ سوّم: روایاتی که توهّم وقوع تحریف به زیاده و نقصان در قرآن را ایجاد می کنند: 96
- دستۀ چهارم: روایاتی که می گوید در قرآن اسامی مردان و زنانی بوده است که حذف شده است: 99
- سوّم: چرا محدّثان، این روایات را در کتابهای معتبر نقل کرده اند، در حالی که بیانگر آرا و نظرات آنان نبوده است؟ 101
- چکیدۀ بحث 113
تأویل بعضی از آیات و تفسیر و شأن نزول بعضی از آیات حذف نمی شد، اسم ما را در میان آنها می یافتی. پس اگر قرآن به همان صورتی که خداوند نازل فرموده است و بدون دخالت اوهام و خیالات و دخالتهای اهل نفاق و باطل، تفسیر می شد، اسم ائمّه(علیهم السلام) را در آنها می یافتی.
دستۀ سوّم: روایاتی که توهّم وقوع تحریف به زیاده و نقصان در قرآن را ایجاد می کنند:
1- عیّاشی در تفسیر خود، از میسر، از امام باقر(علیه السلام) روایت کرده است:
لَولا انّهُ زید فی کتاب اللهِ و نقص منه، ما خُفِی حقنا علی ذی حجا ولو قد قام قائمنا فنطق صدَّقَهُ القرآن. (1)
اگر چنین نبود که در کتاب خدا زیاده و نقصان راه یافته است، حقّ ما بر حقیقت طلبان مخفی نمی ماند و اگر قائم ما قیام کند و صحبت کند، قرآن او را تصدیق می کند.
2 - کلینی درکافی و صفّار در بصائر از جابر روایت کرده است که از امام باقر(علیه السلام) شنیدم که فرمود:
ما ادّعی احدٌ مِنَ الناس انَّهُ جمع القرآن کلّه کما انزل إلاّ کذّاب و ما جمَعَه وحفظه کما أنزله اللهُ تعالی إلاّ علی ابن أبی طالب و الائمّه من بعدِهِ(علیهم السلام). (2)
1- (1) - تفسیر عیاشی: 1/ 13/ ح 6.
2- (2) - الکافی: 1/ 228/ ح 1؛بصائر الدرجات: 213/ ح 2.