قیام مختار ثقفی (مختارنامه) صفحه 437

صَمصام: شمشیر.

صندل: نام درختی است که از چوب آن تخت و لوازمی مانند آن سازند.

صواب: درست.

صوف: پشم گوسفند و جز آن، نوعی پارچه پشمینه.

صَوْمَعَه: عبادتگاه راهب (ترسایان)

صَهیل: آواز اسب، شیهه اسب.

ض

ضایع گشتن: کشته شدن.

ضرب: زدن به شمشیر.

ضیاع: خواسته‌ها زمین و آب و درخت (جمع ضیعه)

ط

طاغی: طغیان کنند.

طالت: انتقام، خونخواهی، کیفر، مجازات. از ماده طل در فرهنگهای فارسی نیامده است.

طبل مرکب: ظاهرا طبلی است که برای حرکت سواران می‌زده‌اند.

طپانچه: سیلی، چک، توگوشی. اصل آن تپانچه است.

طپنچه: مخفف طپانچه، ضربه با کف دست.

طرایف: چیزهای لطیف و خوش و پسندیده (جمع طریفه)

طعن: ضربت نیزه، نیزه زدن.

طف: سرزمینی است از نواحی کوفه در طریق دشت که قتلگاه حسین بنِ علی بوده است.

طلایه: جلودار، مقدمه سپاه، دیدبان.

طلخ: معرب تلخ.

طَوّاف: شخصی که اجناسی را بر سر گرفته گرد کوچه و بازار بگرداند و بفروشد، دوره گرد.

طوع: فرمانبرداری، اطاعت.

طیار: نوعی کشتی.

ظ

ظفر: پیروزی.

ع

عاد: قومی که هود به رسالت ایشان آمد و ایشان از نسل عاد بن نوح بودند و بر اثر نافرمانی از خدا به طوفان باد هلاک شدند.

عارضی لشکر: عرض دادن سپاه، شمارندگی لشکر، سالار فوج.

عاصی: عصیان کننده، نافرمان، گناهکار.

عافیت: سلامت.

عامل: کارگزار.

عِبرَه کردن: عبور کردن.

عَبَسَ وَ تَوَّلی: سوره عَبَس.

عَتاق: آزاد کردن بنده.

عترت: اولاد، فرزندان، ذریه.

عجب آمدن، عجب داشتن: تعجب کردن.

عُدَیل: مانند و نظیر.